به گزارش ایران اکونومیست، کاظم محمدی محقق نویسنده و مولوی پژوه در خصوص انتشار کتابی با عنوان «حلاج» که نشان می دهد شخصیت حلاج در منابع تاریخی و صوفی شخصیتی منفور و مغرور است، گفت: در ترازوی نقد، کتاب حلاج اولین و جامع ترین کتابی است که افکار و اندیشه منصور حلاج را با استناد به تمامی مدارکی که از زمان او تا عصر معاصر به زبان های فارسی، عربی، ترکی، انگلیسی و ... موجود است، مورد نقد قرار می دهد.
وی در توضیح بخش اول کتاب اظهار داشت: مجموعه ای که من گردآوری کرده ام شامل دو بخش است. در بخش اول نگاه چالشی به حلاج است و شخصیت او را از نگاه مورخان زمان خود مورد نقد قرار داده ایم و درباره تک تک آثاری که این مورخان از افکار حلاج تا زمان بازداشت او، مراحل دفاع در دادگاه، اعلام حکم و مرگش ارائه کرده اند بحث کرده ایم.
محمدی افزود: در بخش دوم، منصور حلاج از منظر عرفان و نگاه صوفیان اولیه که در زمان او بودند نقد شده و این پرسش که آیا صوفیان حلاج را به عنوان صوفی می پذیرفتند یا خیر؟ پاسخ داده شده است.
این محقق و نویسنده تصریح کرد: تمامی مطالب گردآوری شده در بخش دوم کتاب حلاج برگرفته از مطالبی است که در منابع صوفیانی موجود است و گوشه ای از تحلیل هایی است که یک عارف حکیم و یا فیلسوف از آثار، افکار و اندیشه های حلاج داشته است.
وی با بیان اینکه حلاج در نگاه تاریخی و صوفی شخصیت مثبتی نداشته است، بیان کرد: منصور حلاج از منظر اجتماعی یک شخصیت آشفته است. شخصیتی که ثبات ندارد و خودرای و خودشیفته است، در قاعده و قانون قرار نمی گیرد، حاضر نیست زیر سلطه علمی کسی برود و به توصیه خردمند کسی هم گوش نمی کند.
محمدی بابیان اینکه مسیری که به اعدام حلاج منتج می شود هم به دلیل غرور و تکبر او است، ادامه داد: طبق اسناد، مشایخ صوفی در آن زمان قصد کمک به او را داشته اند اما حلاج با کسی مشورت نمی کند و در نهایت به آن سرنوشت دچار می شود.
وی در ادامه درباره تعریف و تمجید بزرگان از منصور حلاج بیان کرد: بزرگان بسیاری از جمله حافظ، سعدی، مولانا، عطار و شمس در آثار خود به نیکی از منصور حلاج یادکرده اند. اما در این کتاب ذکر شده است که پرداختن بزرگان به منصور حلاج به دلیل نداشتن شناخت کافی آنها از حلاج است.
لازم به ذکر است؛ کتاب حلاج تالیف کاظم محمدی در سی و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران عرضه شد و به دلیل موضوع جدید و تازه ای که داشت مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
