به گزارش ایران اکونومیست، مدل‌های درآمدی (revenue models) استارتاپ‌ها انواع مختلفی دارند که هر یک از آنها مناسب مدل کسب و کار خاصی است. شما باید ضمن انتخاب کسب و کار دقیق خود، نحوه کسب درآمد خود را نیز مشخص کنید. در ادامه به معرفی انواع راه‌های کسب درآمد در دوران جدید می‌پردازیم. البته این نکته نیز لازم به ذکر است که روش‌های درآمدزایی زیادند اما این روش‌های اعلام‌شده جزء پرسودترین روش‌های پول درآوردن در دوران جدید هستند. در این گزارش تلاش شده برخی شرکت‌های معروفی که از این راه‌ها پول درمی‌آورند را معرفی کنیم.
1- فروش (Sales)
فروش سنتی‌ترین روش کسب درآمد است. شما در این روش در ازای تبادل محصولات یا خدمات پول دریافت می‌کنید و از این طریق به کسب درآمد می‌پردازید. بازاریابی سنتی هم در این روش بسیار کاربردی است، به شکلی که بازاریاب شما باید مستقیما با مشتری یا واسطه‌های خرید محصول شما در ارتباط باشد. رستوران‌ها، برندهای تولیدکننده لباس، فروشندگان محصولات صوتی و تصویری، شرکت‌های تولیدکننده وسایل الکترونیکی و ... از این روش برای کسب درآمد استفاده می‌کنند.
بیشتر بخوانید: به‌دنبال کسب‌وکار اینترنتی امن هستیم
2- کارمزد (Commission)
آیا تا به‌حال به درخواست هزینه در ازای ارائه محصولات یا خدمات‌تان فکر کرده‌اید؟ مخصوصا در زمان فروش، درخواست کارمزد تکنیک رایجی برای دستیابی به مقاصد ویژه است. معمولا وجوه براساس درصدی از قیمت کالا یا خدمات فروخته‌شده محاسبه می‌شوند. شرکت‌های بسیاری در دنیا از طریق کارمزد کسب درآمد می‌کنند. گروه‌های شرکت‌های Alibaba، سینمامارکت، تیوال(بلیت)، بازاریاب‌ها و بسیاری دیگر از شرکت‌ها این‌گونه پول درمی‌آورند.
3-حق‌امتیاز (Franchise)
اگر شما به نمایندگی‌های‌تان اجازه استفاده بخشی از کسب و کار و دریافت هزینه آن را بدهید به این روش درآمدزایی، حق‌امتیاز می‌گویند. این کار یک استراتژی برای گسترش کسب و کار است. به عنوان کسی که حق امتیاز اعطا می‌کند، شما یک تامین‌کننده هستید که به نمایندگی‌ها اجازه می‌دهید از بخشی از کسب و کارتان استفاده کنند؛ از علامت تجاری، محصولات، تجهیزات، فرآیندها و ... در عوض از آنها هزینه دریافت می‌کنید. معروف‌ترین مثال‌های این روش را می‌توان شرکت مک‌دونالد، استارباکس و برگرکینگ دانست.
4- جذب حمایت مالی (Sponsoring) تبلیغات (Advertising)
ما در این تقسیم‌بندی دو گروه و روش کسب درآمد را کنار هم قرار دادیم، چراکه بسیاری از شرکت‌هایی که حاضر به حمایت مالی از شما هستند در اصل به دنبال استفاده از ظرفیت‌های تبلیغاتی شما می‌گردند و شما در ازای جذب حمایت مالی به آنها تبلیغات اهدا خواهید کرد. یکی از رایج‌ترین جریان‌های درآمدی این است که به مشتریان تبلیغاتی خود این فرصت را بدهید برخی از انواع پیام‌های بازاریابی و پیشنهادات خود را به عنوان بخشی از محصولات یا خدمات شما تبلیغ کنند و موجب درآمدهای اضافی برای شما شوند. آیا راهی برای تولید درآمد از طریق جذب حامیان مالی وجود دارد؟
متقاعد کردن حامیان مالی منوط به ازای چیزی است که به آنها ارائه می‌دهیم، همانند افق آینده (پیشرفت‌ها)، امکان ارتقای چشم‌انداز، افزایش مشتری (به‌عنوان مثال داده‌های مربوط به مشتریان خود را درصورت موافقت آنها با حامیان مالی خود در میان بگذارید)، فرصت برای فروش متقابل و ... .
5- کمک مالی (Donation)
اگر محصولات و خدمات خود را به‌صورت مجانی در اختیار افراد قرار دهید، درخواست کمک‌های مالی می‌تواند رویکرد مناسب و قابل‌دوامی برای جریان درآمدی باشد. به‌عنوان مثال Wikipedia از همین طریق فعالیت می‌کند که کمک‌های مالی چشمگیری دریافت کرده است. پس به طور کلی در تعریف این روش می‌توان گفت درخواست کمک مالی یا وام فرهنگی در ازای ارائه محصولات و خدمات رایگان.
6- رایگان (Free)
ارائه محصولات یا خدمات رایگان و کسب درآمد جانبی از طریق تبلیغات، جذب کمک مالی، داده‌کاوی و ... یکی دیگر از روش‌های کسب درآمد است؛ بذل و بخشش محصولات یا خدمات که ارائه آنها به‌صورت رایگان، ارزش بالایی برای مشتری شما دارد و برای‌تان محبوبیت زیادی می‌آورد. با این حال هنوز هم گزینه‌های مختلفی برای کسب درآمد وجود دارد: برای بخشی از خدمات پول دریافت کنید (برای مثال شرکت گوگل سرویس‌ها و خدمات خود را به‌صورت رایگان در اختیار عموم قرار داده است ولی مردم برای AdWords پول پرداخت می‌کنند.) کمک مالی متقابل (یک محصول دیگر می‌تواند هزینه‌های پیشنهاد مجانی شما را جبران کند.)، یکی بخر دوتا ببر، هرچقدر می‌خواهید پرداخت کنید، کمک مالی و ... .
مجموعه‌ها و سایت‌هایی همچون Foursquare، Square، TED، Twitter و ... از این روش کسب درآمد می‌کنند.
7- فریمیوم (Freemium)
در تعریف این مدل می‌توان گفت شما با ارائه رایگان نسخه از محصول و دریافت پول برای ویژگی‌های بیشتر کسب درآمد می‌کنید. مدل فریمیوم درواقع تلفیقی از دو مدل رایگان و پریمیوم است. در این مدل می‌توانید به این موضوع فکر کنید که ورژن اولیه و ساده‌ای از محصول خود را با فیچرهای کمتر به‌صورت رایگان در اختیار مشتری قرار دهید تا مشتری‌های اولیه خود را توسعه دهید. سپس برای ورژن پیشرفته محصول خود یا ورژن پریمیوم با فیچرهای بیشتر، از مشتریان خود هزینه دریافت کنید. مهم‌ترین نکته در این مدل این است که حجم بالایی از تراکنش‌هایی که به عنوان نرخ تبدیل کاربران رایگان برای پریمیوم درنظر گرفته می‌شود، معمولا زیر ۱۰ درصد است. درنتیجه، هزینه نهایی کاربران باید نزدیک به صفر باشد.
8- به اشتراک‌گذاری درآمد (Revenue Sharing)
به اشتراک‌گذاری درآمد، به اشتراک منافع و ضررها با شرکای تجاری برمی‌گردد. این مدل تقسیم درآمد، زمانی رایج می‌شود که هر دو طرف از یک پیشنهاد سود ببرند، برای مثال در بازاریابی وابسته، معرفی کالا و خدمات یک فروشنده به یک خریدار است. مرکز نوآوری فرهنگی امید و خدماتی همچون Android، Twitch، Uber، Youtube و ... از این روش کسب درآمد می‌کنند.
9- اشتراک (Subscription)
به جای فروش پیشنهادات و محصولات و خدمات ارائه‌شده به صورت تک‌پرداخت، یک اشتراک براساس پرداخت‌های دوره‌ای اجازه می‌دهد استفاده، دسترسی و دریافت یک محصول یا خدمات برای یک دوره زمانی خاص امکان‌پذیر شود. اشتراک‌ها باعث افزایش وفاداری در میان مشتریان شما می‌شوند و یک جریان ثابت از درآمد قابل پیش‌بینی را ایجاد می‌کنند. با این وجود، به یاد داشته باشید به چندین دلیل ممکن است مشتری‌های بالقوه برای یک مدت زمان طولانی‌تر به پیشنهادات توجهی نداشته باشند. خدمات آمازون، اشتراک فیلم از فیلیمو یا فیلم‌نت و به طور کلی VODها و خدمات اندروید از این طریق کسب درآمد می‌کنند.
10- پرداخت به‌ازای تعداد دفعات استفاده (Pay per use)
با مدل پرداخت به ازای تعداد دفعات استفاده، مشتری شما فقط به ازای آنچه استفاده کرده است، به شما هزینه پرداخت می‌کند. این مدل اغلب در مواردی که بهای تراکنش‌ها کم بوده و قابلیت اتوماتیک شدن دارند، بسیار رایج است. این مدل، موانع بر سر راه تولیدات و خدمات را کاهش می‌دهد. برای مثال پرداخت پس از هر بار دیدن تلویزیون یا مدل‌هایی مبتنی بر تبلیغات کلیکی آنلاین.
11- درآمد قبل از هزینه (Revenue before cost)
چگونه می‌توانید قبل از اینکه پولی خرج کنید، درآمدی به دست آورید؟ یک مثال شرکت Dell آمریکاست. کارخانه تولیدکننده کامپیوتر، در فروش‌های مستقیم خود، مدلی طراحی کرد که در آن حین سفارش می‌توانید قطعات را خودتان انتخاب کنید. با این کار، این شرکت قبل از اینکه هزینه‌ای پرداخت کند، درآمد موردنظر خود را کسب می‌کند. به‌وسیله درآمدزایی قبل از خرج کردن، یک شرکت می‌تواند میزان پول‌های غیرقابل‌دسترس خود (موجودی انبار) را کاهش دهد. همچنین اگر شما برای تولید یک انیمیشن، فیلم یا مستند از سازمان‌هایی همچون صداوسیما، اوج یا ... سفارش بگیرید، در اصل از این روش برای کسب درآمد استفاده کرده‌اید.
12- براساس کارایی (Perfomance-based)
جریان‌های درآمدی که براساس کارایی بنا شده‌اند به خودی خود ربطی به ارزش محصول یا خدمات ندارند بلکه به کارایی ارائه‌شده بستگی دارند. مشتریان بابت یک شاخص کارایی از پیش تعریف‌شده، بهای معینی می‌پردازند. مثال: رولز-رویس خودش فروشنده موتورهای هواپیما نیست بلکه در اصل ساعات عملکرد آن را می‌فروشد. به عبارتی این مدل شبیه زمانی است که شما فقط برای ساعاتی که اتومبیل خود را استفاده می‌کنید هزینه پرداخت می‌کنید و نه اینکه آن را کاملا خریداری کنید. هتل‌ها، کافه‌ها، شرکت‌های اجاره‌دهنده تجهیزات صوت و تصویری از این طریق کسب درآمد می‌کنند.
