به گزارش ایران اکونومیست، شکارچی، زمان شکار را خوب می‌داند و صید بی‌خبر؛ این حکایت این روز‌های جامعه ماست. در هر مقطعی موجی از تبلیغات وسوسه‌انگیز در بزنگاه‌ها به سمت دانش‌آموزان و دانشجویان از سوی موسسات قانونی و غیر‌قانونی فرو می‌ریزد.
روز گذشته بود که معاون آموزشی وزیر علوم اعلام کرد در حال‌حاضر ۱۲ هزار آموزشکده در کشور وجود دارد که به مباحث کنکور می‌پردازند که دو هزار از این آموزشکده‌ها در تهران فعال بوده و نیمی از آن‌ها نیز غیرمجاز هستند.
با نزدیک شدن امتحان‌های پایان سال، سی‌دی‌های کمک آموزشی و معلم‌های خصوصی تبلیغ می‌شود. در مقطع بالاتر هم با نزدیک شدن به آزمون ارشد، آگهی‌های انواع و اقسام سی‌دی‌ها و کتاب‌های کمک آموزشی در تلویزیون، رادیو، روزنامه و پیامک و... پخش می‌شود. شاید این موضوع را بتوان مصداق بارز تبعیض بین افراد جامعه دانست. هر کس هزینه بیشتری کند، از امکانات تحصیلی بهتری بهره‌مند می‌شود.
در مقاطع بالاتر تحصیلی، موسسات کمک آموزشی تغییر ماهیت داده و در بخشی از این موسسات غیرمجاز، دزدی‌های علمی و مقاله‌نویسی پولی دیده می‌شود. البته اینکه در مصاحبه دکتری، استخدام و ارتقای شغل در مراکز دولتی و شرکت‌های خصوصی، از تعداد مقالات و بازنشر‌های آن پرسیده می‌شود، اهمیت موضوع را بیشتر می‌کند.
این روز‌ها با نزدیکی مصاحبه مقطع دکتری سیل عظیمی از تبلیغات بر دیوار‌های شهر و فضای مجازی دیده می‌شود و پیامک‌هایی با مضمون‌های وسوسه‌برانگیز به راه افتاده است. در یکی از این پیامک‌ها این‌گونه نوشته شده است: «مشاوره پایان‌نامه، اکسپت مقالات، تویت رزومه و چاپ کتاب با ارسال عدد پنج به شماره...!»
برای آشنایی با نحوه کار این موسسات سراغ تعدادی از این موسسات رفتم تا جواب این سوال که «چند می‌گیری مقاله بنویسی؟» را از آنان جویا شویم. اولین موسسه‌ای که به عنوان دانشجوی کارشناسی‌ارشد به آن مراجعه کردم، در یکی از کوچه‌های خیابان انقلاب بود.
در این موسسه «نوشتن مقاله برای تقویت پژوهش، رزومه‌کاری، نوشتن پایان‌نامه و حتی گرفتن توصیه‌نامه از اساتید دانشگاه‌های دولتی برای اعزام دانشجو به خارج از کشور» انجام می‌شود. این موسسه مدعی شد که سایتش از سوی وزارت علوم فیلتر شده است؛ اما خللی در ارائه خدمات این موسسه ایجاد نکرده است و فعالیت خود را در شبکه‌های اجتماعی ادامه می‌دهد.
مراحل تهیه مقاله در یک موسسه غیرمجاز
این موسسه مدعی شده برای نوشتن مقاله در مجلات علمی- پژوهشی اساتیدی از مقطع دکتری دارد و می‌تواند صفر تا صد آن را با تضمین چاپ بنویسد. در این موسسه ابتدا فردی که خود را استاد دانشگاه معرفی می‌کند موضوعات جدید و به اصطلاح به‌روز را به داوطلبان ارائه می‌دهد و پس از تایید موضوع توسط مراجعه‌کننده، آن را انجام می‌دهد.
مرحله بعد آن، نگارش مقاله است. این مرحله بستگی به آن دارد که مقاله برای کجا نوشته می‌شود؟ مقاله علمی- پژوهشی یا آی‌اس است؟ اهمیت این مرحله برای سطح مقاله است؛ چرا‌که استاد باید بداند این مقاله را برای ارائه به کجا می‌نویسد. این موسسه تا گواهی چاپ مقاله همراه مراجعه‌کننده است. به این معنا که شخص مراجعه‌کننده مقاله خریده شده را در ژورنال مورد نظر خود چاپ شده در اختیار دارد.
هزینه نوشتن مقاله به مرور اخذ می‌شود؛ به این معنی که پس از نگارش مقاله، تنها بخشی از آن دریافت می‌شود. به عنوان مثال در مقاله‌های علمی-پژوهشی که دو هزینه داوری و چاپ - در بعضی ژورنال‌ها و مجالات داخلی- را به همراه دارد، حدود ۵۰۰ هزار تومان اخذ می‌شود. هزینه نگارش مقاله حدود یک میلیون تومان است. مجموعا فرد با کمتر از ۱.۵ میلیون تومان می‌تواند یک مقاله چاپ شده در مجلات علمی- پژوهشی داشته باشد.
خاصیت مقاله‌های علمی- پژوهشی
مقالات علمی-پژوهشی به منظور مصاحبه دکتری، برای عضویت در هیات علمی دانشگاه و رزومه کاری مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیرا در ژورنال‌هایی علمی-پژوهشی که مورد تایید وزارت علوم است، منتشر می‌شود.
پایان‌نامه‌ای از جنس پایان‌نامه پولی
در یکی دیگر از موسسات غیرمجاز پایان‌نامه مرحله به مرحله به مراجعه‌کننده، تحویل داده می‌شود. دانشجو در ارائه پایان‌نامه نقش رابط بین موسسه و استاد را ایفا می‌کند. شیوه کار هم به این صورت است که موسسه چند موضوع را ارائه داده، دانشجو موضوعات را به استاد راهنما می‌دهد و در نهایت با تایید یا تعیین محدوده موضوع، آن را به اطلاع موسسه می‌رساند. موسسه نوشتن پایان‌نامه را شروع می‌کند. هر مرحله‌ای که انجام می‌شود، دانشجو آن قسمت را به استاد‌راهنما تحویل می‌دهد. سپس تایید یا اصلاحات آن را از استاد می‌گیرد و به موسسه می‌دهد.
اگر اصلاحاتی داشته باشد که استاد آن را کامنت کرده باشد، موسسه آن اصلاحات را انجام می‌دهد. این مراحل انجام می‌شود تا جلسه دفاع از پایان‌نامه. پیش از این جلسه، موسسه دو جلسه آمادگی دفاع را با حضور نگارنده مقاله در موسسه برگزار می‌کند.
نقطه خاص این داستان واقعی این است که موسسه ادعا می‌کند نگارنده مقالات و پایان‌نامه‌ها، از اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها هستند که هم‌اکنون در بعضی از دانشگاه‌ها مشغول به کارند. مسئول این موسسه این موضوع را مزیت موسسه می‌داند و می‌گوید این یک امتیاز برای شماست؛ چرا‌که فردی پایان‌نامه‌تان را تهیه می‌کند که با چالش‌ها و سوالات جلسه دفاع و نوع ارائه دانشجو آشناست. در این دو جلسه نیز نحوه گرفتن نمره جلسه دفاع با دانشجو تمرین می‌شود.
موسسه غیرمجاز با ۳۰۰۰ نفر محقق
از کوچه پس‌کوچه‌های خیابان انقلاب فاصله گرفتم و به سمت یکی از موسسات مشهور در خیابان میرداماد رفتم. این موسسه مدعی ۶۳ سال سابقه کاری است و دارای دانشگاه و انتشارات هم هست. جالب‌تر اینکه مدعی است هر ساله یکی از جشنواره‌های معتبر علمی را برگزار می‌کند. این موسسه که ۷۳ رشته تحصیلی را پشتیبانی می‌کند، مدعی است بیش از سه هزار نفر محقق دارد. با فردی که مشغول کار در این موسسه است، صحبت می‌کنم.
او می‌گوید: «محققان این موسسه از اساتید و اعضای هیات علمی دانشگاه‌های معتبر هستند و به صورت دور‌کاری با موسسه همکاری می‌کنند؛ تنها تحت شرایطی اساتید به صورت حضوری به دفتر مراجعه می‌کنند.»
این موسسه گامی بلند‌تر از دیگر موسسات برداشته و به مراجعان خود می‌گوید: «می‌تواند از پایان‌نامه‌ای که به دانشجو ارائه می‌دهد، مقاله استخراج کند و سپس با اخذ هزینه مقاله که یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است، آن را در مجلات آ‌اس‌آی منتشر می‌کند یا پایان‌نامه را به‌صورت کتاب به چاپ می‌رساند و حتی نام دانشجو را به‌عنوان نویسنده کتاب و محقق در کتابخانه ملی ثبت می‌کند و برای اطمینان ۲۰ جلد از این کتاب به دانشجو می‌دهد که هزینه آن هم یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است.»
این موسسه علاوه‌بر اینکه جلسه دفاع را برای دانشجو شبیه‌سازی می‌کند، مدعی شده پنج ماهه پایان‌نامه را تحویل می‌دهد که هزینه‌های انجام آن در هر رشته متفاوت است. مثلا در رشته حقوق هزینه نوشتن پایان‌نامه سه میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است.
