نمایشگاه کتاب تهران و رشد حبابی صنعت نشر

به گزارش ایران اکونومیست؛ نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با گذشت ربع قرن از عمر آن همچنان یک جشنواره بزرگ و پرمخاطب فرهنگی شناخته می شود که طی آن ناشرانی و نویسندگانی از سراسر دنیا به همراه جمع کثیری از فعالان حوزه کتاب در داخل کشور، به منظور عرضه جدیدترین تولیدات خود در موضوعات مختلف، در آن حضور می یابند.

براساس اعلام مسئولان در سی و یکمین دوره این نمایشگاه دو هزار و 650 ناشر داخلی و خارجی حضور داشتند و کشور صربستان و شهر تونس به عنوان مهمانان ویژه جلوه ای خاص به پر رنگ تر شدن اهمیت برپایی نمایشگاه بخشیدند.

برخی از ناشران اما بر این باورند که نمایشگاه بین المللی کتاب تهران باید به عنوان یک فروشگاه زنجیره ای دوره ای، گوش شنوای دغدغه های فعالان حوزه نشر در زمینه مشکلات کاغذ، چاپ و تیراژ نسخه ها نیز از سوی مسوولان باشد و با فراهم کردن بسترهای لازم زمینه انعقاد قراردادهای مختلف با ناشران خارجی را به منظور کمک به رونق کتاب و ادبیات ایران ایجاد کند.
 
**نبود فضای مناسب برای رشد ناشران
'محسن ثابتی' ناشر و پژوهشگر حوزه کتاب در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: کاهش شمارگان، افزایش قیمت کتاب، نبود ویترین مناسب برای فروش و دیگر مشکلات بارها و بارها از سوی ناشران و دغدغه‌مندان کتاب مطرح شده،‌ اما ضعف در تالیف آثار و نبود فضای مناسب برای رشد نخبگان فرهنگی از جمله مشکلاتی است که نمود عینی و ملموس آنچنانی ندارد و به نوعی مشکلات زیرپوستی نشر کشور به شمار می رود.

ثابتی افزود: نمایشگاه بین المللی کتاب تهران هر سال بر اساس یک برنامه مشخص از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار می شود و ناشران به این نمایشگاه بیشتر به عنوان ویترین فروش کتاب های خود نگاه می کنند.

این ناشر با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه کتاب نمی تواند به تنهایی مشکلات ناشران را حل کند، اظهار کرد: باید به ناشران برای فروش کتاب ‌هایشان یارانه داده شود، کاغذ ارزان در اختیارشان قرار بگیرد و به نویسندگان حقوق ماهیانه تعلق بگیرد.
 
** نمایشگاه کتاب به تنهایی حلال مشکلات ناشران نیست
این ناشر تصریح می کند: متاسفانه مسئولان بر این باور هستند که برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران می تواند حلال مشکلات ناشران بویژه در بعد اقتصادی باشد در حالیکه ما نیاز به تحول اساسی در حوزه نشر داریم و باید از سوی دولت مورد حمایت قرار بگیریم.

ثابتی معتقد است، برای اینکه چرخه نشر کشور فعال شود، باید خروجی آن ‌را درست کرد، یعنی باید فرهنگ کتاب و کتابخوانی را با طراحی برنامه‌های ویژه در میان مردم نهادینه کرد تا نیازهای نویسندگان و ناشران برطرف شوند.
 
**ضرورت ایجاد یک محل ثابت برای برگزاری نمایشگاه کتاب
'محسن طائب' مدیرعامل انتشارات پیدایش نیز به در این زمینه خبرنگار ایرنا گفت : ضرورت دارد یک محل مشخص و ثابت برای برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران تعیین شود، بی ثباتی در تعیین محل برگزاری نمایشگاه و تغییر مکرر آن مشکلات بسیاری را برای ناشران بوجود می آورد.

طائب با بیان اینکه سالانه میلیاردها تومان برای غرفه سازی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران هزینه می شود، خاطرنشان کرد: بعد از پایان کار نمایشگاه با خراب کردن غرفه ها، این هزینه ها دور ریخته می شود، بهتر است این سرمایه ها صرف مشخص شدن محل دائمی برگزاری نمایشگاه کتاب شود.
 
** تنوع ذائقه های فرهنگی پاسخگوی نیاز مردم است
طائب با اشاره به اینکه فرصت‌های برابر و تنوع ذائقه‌های فرهنگی می‌توانند به‌ خوبی نیاز مردم را پاسخگو باشد، اظهار داشت : اگر متولیان برگزاری نمایشگاه کتاب با هماهنگی با ناشران نسبت به برگزاری نشست‌های تخصصی در این حوزه قبل از آغاز نمایشگاه اقدام کنند، ناشران نیز با ارائه راهکارهای که نسبت به این امر مهم دارند آماده ارائه خدمات مناسب به مراجعه‌کنندگان خواهند بود.

وی در پایان با تاکید بر اینکه کتاب تنها کالایی است که میراث بشری را با خود دارد، گفت: همه نهادها باید برای شکوفایی کتاب و کتابخوانی درگیر شوند.