توسعه صادرات در گرو تشکیل کنسرسیوم های صادراتی است

به گزارش ایران اکونومیست؛    «مهدی صادقی نیارکی»  افزود: در صورت رعایت بازار رسانی بی وقفه، استفاده از بسته بندی های مناسب و ارائه کالاها با قیمت های کم نوسان و همچنین توسعه حمل و نقل زنجیره سرد، پتانسیل بالایی بر ای توسعه صادرات لبنیات، آبزیان، برخی چاشنی ها و تره بار ایرانی در بازارهای منطقه وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: وجود ثبات سیاسی و امنیتی در ایران، همچنین زیرساخت های مناسب و در حال توسعه، بازار بزرگ، دسترسی آسان به سایر کشورهای منطقه و همسایگان که کاهش هزینه ها را به دنبال دارد، ایران را کشوری جذاب برای سرمایه گذاران خارجی و دستیابی به بازار بزرگ 600 میلیونی همسایگان قرار داده است.
صادقی نیارکی تصریح کرد: هرچند حضور برندهای بزرگ در پسابرجام با افزایش سرمایه و انتقال فناوری در کشورمان همراه بوده، اما ریزش و خروج از صحنه برخی شرکت های داخلی را نیز به دنبال داشته است؛ با این حال مزایای حضور این شرکت ها که منجر به ارتقای تولید و بهبود کیفیت کالا، رقابتی تر شدن قیمت ها، توسعه صادرات و ارتقای تحقیق و توسعه می شود، قابل چشم پوشی نیست.

** صادرات
وی تصریح کرد: پارسال 2 میلیون و 200 هزار تن انواع محصولات صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی به ارزش سه میلیارد و 340 میلیون دلار صادر شد؛ بر این اساس و با توجه به برنامه ریزی برای صادرات 3.6 میلیارد دلاری، بیش از 93 درصد این هدف محقق شد.
این مقام مسئول وزارت صنعت بیان داشت: 2.8 میلیارد دلار (معادل 86 درصد) صادرات در صنایع غذایی، 270 میلیون دلار (معادل هشت درصد) در صنایع دارویی و مواد اولیه و 227 میلیون دلار (معادل 6 درصد) از صادرات در حوزه محصولات آرایشی و بهداشتی به ثبت رسید.
صادقی نیارکی ادامه داد: این میزان صادرات در همسنجی با سال 95 از نظر وزنی 24 درصد و از نظر ارزشی 13 درصد رشد داشته است. ارزش صادرات صنایع غذایی حدود 13 درصد و صنایع دارویی حدود 41 درصد به ثبت رسیده اما صادرات محصولات آرایشی- بهداشتی مشابه سال 95 بوده است.
به گفته وی، فرآورده های لبنی و بستنی، شیرینی و شکلات، زعفران، رب گوجه فرنگی، آبمیوه و کنسانتره، ماکارونی و پاستا، عصاره شیرین بیان، آرد گندم، فرآورده های سیب زمینی، پودر شوینده، مایع ظرفشویی و انواع داروی انسانی عمده محصولات صادراتی کشورمان در این بخش را تشکیل می دادند.
صادقی ادامه داد: صنایع غذایی با صادرات حدود 2.8 میلیارد دلار و سهم حدود 86 درصدی در رتبه نخست، صنایع دارویی با صادرات نزدیک به 270 میلیون دلار و سهم حدود هشت درصدی در رتبه دوم و صنایع آرایشی و بهداشتی با صادرات حدود 227 میلیون دلار و سهم حدود 6 درصدی رتبه سوم از نظر ارزش صادرات این بخش را به خود اختصاص داده‌اند.
مدیرکل صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت یادآور شد: پارسال از نظر ارزشی بیش از 10 میلیون دلار به 20 کشور جهان صادر شد که در این بین، عراق با سهم 46 درصدی و افغانستان با سهم 20 درصدی بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند.
«پاکستان، امارات متحده عربی، هنگ کنگ، سوریه، اسپانیا، ترکیه، آلمان و ترکمنستان،نیز از سایر بازارهای صادراتی ایران است».
به گفته صادقی، سهم صادرات بخش صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی کشور در سال گذشته از کل صادرات غیرنفتی (بدون احتساب میعانات گازی) 8.4 درصد بوده است.
این مسئول با اشاره به صادرات 2.57 میلیارد دلار کالاهای مصرفی و نهایی و 770 میلیون دلاری کالاهای واسطه ای در این بخش، تصریح کرد: صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی با خام فروشی کمتر، از ارزش افزوده بالایی برخوردار است و «زنجیره ارزش» به خوبی در آنها شکل گرفته است.
مدیرکل صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت خاطرنشان کرد: برای امسال 3.6 میلیارد دلار صادرات برنامه ریزی شده است که اولویت با صادرات محصولات نهایی بویژه صنایع دارویی به کشورهای منطقه است.
وی یادآوری کرد: در زمینه محصولات صنایع غذایی، حفظ بازارهای موجود و افزایش بازارهای جدید برنامه ریزی شده و در زمینه محصولات آرایشی و بهداشتی نیز افزایش داخلی سازی محصولات با همکاری کشورهای صاحب سبک در برنامه است.
صادقی بیان داشت: در عرصه تولید مواد شوینده و بهداشتی قادر به تامین 90 درصد بازار داخلی هستیم، اما نزدیک به 35 درصد مواد آرایشی مورد نیاز از داخل تامین می شود.
وی ادامه داد: ارتقای داخلی سازی در مواد آرایشی با حمایت از واحدهای موجود، افزایش ظرفیت و بازسازی آنها، بکارگیری فناوری و فرمولاسیون جدید و همکاری های مشترک به جای واردات محصولات نهایی، برنامه ریزی شده است.
این مسئول وزارت صنعت تصریح کرد: در این پیوند پس از برجام، در زمینه محصولات آرایشی و بهداشتی مذاکره هایی با شرکت هایی از ایتالیا و آلمان و هیات هایی از فرانسه انجام شده است.
وی تصریح کرد: رشد صادرات طی سال های گذشته حاکی از آن است که تولیدکنندگان داخلی در شناخت بازار هدف، بهبود کیفیت تولیدات و رقابت پذیر کردن قیمت ها عملکرد قابل قبولی داشته اند، اما به دنبال تعاملاتی با کشورهایی که با آنها منافع مشترک داریم - از جمله در زمینه های تحقیق و توسعه و تولید تحت لیسانس - هستیم که این مهم به افزایش صادرات خواهد انجامید.
«خارجی ها بیشتر در زمینه صنایع دارویی و لبنیات در ایران سرمایه گذاری کرده اند».
صادقی همچنین با اشاره به برخی محصولات منتخب، اضافه کرد: پارسال تولید روغن نباتی به یک میلیون و 474 هزار تن، داروی انسانی نزدیک به 38 میلیارد عدد و پودر شوینده 651 هزار تن رسید.

** بازار روسیه و قطر
صادقی در ادامه با اشاره به بازارهای روسیه و قطر که پارسال و در پی برخی منازعات سیاسی منطقه به فرصتی بی بدیل برای تجار و بازرگانان ایرانی مبدل شده بود، یادآور شد: روس ها کمتر کالاهای ساخته شده مصرف می کنند و بیشتر به دنبال تره بار هستند؛ به این ترتیب برخی برندهای مشهور ایرانی در زمینه صادرات پنیر و شیر خشک در این بازار توفیق یافتند؛ همچنین در بازار قطر نیز شرکت های لبنی پیشتاز بودند.
این مسئول وزارت صنعت ادامه داد: روس ها همچنین علاقه مند به انواع رب و برخی محصولات آبزیان کشورمان بودند، اما عمده تقاضایشان محصولات تازه و خام بخش کشاورزی نظیر تره بار است.
وی همچنین بر این نکته تاکید کرد که موفقیت در بازار بزرگ روسیه مستلزم فعالیت تجار و بازرگانان با استان های مختلف این کشور و شناخت سلیقه ها است.

** واردات
صادقی نیارکی در ادامه گفت: پارسال چهار میلیون و 203 هزار تن محصول در این بخش به ارزش 6 میلیارد و 321 میلیون دلار وارد کشور شد که کالاهای واسطه ای و مواد اولیه از جمله روغن خام و کنجاله، بخش عمده آن را تشکیل می دهند.
وی افزود: سال گذشته حدود چهار میلیون تن مواد اولیه، کالاهای واسطه ای و برخی کالاهای اساسی مورد نیاز به ارزش چهار میلیارد و 133 میلیون دلار و 200 هزار تن کالاهای مصرفی به ارزش 2 میلیارد و 188 میلیون دلار (که عمده آنها را داروهای خاص و های تک تشکیل می داد) وارد شد.
مدیرکل صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت توضیح داد: داروهای انسانی با یک میلیارد و 156 میلیون دلار، روغن با یک میلیارد دلار، کنجاله با 500 میلیون دلار و مواد اولیه و موثره دارویی با 420 میلیون دلار، مهمترین اقلام وارداتی پارسال بوده است.

** افزایش سرمایه گذاری خارجی ها
وی با اشاره به سال های تحریم ها، خاطرنشان کرد: شرکت های خارجی که در زمینه های دارویی، غذایی و بهداشتی با ایران همکاری داشتند، بطور عمده پس از تحریم ها نیز بازار ایران را حفظ کردند، اما در پسابرجام شاهد افزایش سرمایه گذاری آنها بودیم.
مدیرکل صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت خاطرنشان کرد: در سال های گذشته بویژه با اجرایی شدن برجام، شاهد سرمایه گذاری خارجی ها در صنایع آرایشی، بهداشتی و دارویی بودیم که عمده آنها کشورهای اروپایی بودند که در قالب سرمایه گذاری مشترک (جوینت ونچر)، سرمایه گذاری مستقیم یا تولید تحت لیسانس انجام شد.

** آمار
صادقی اظهار داشت: مجموع تعداد واحدهای صنعتی زیرمجموعه این اداره کل 11 هزار و 288 واحد است که 13.5 درصد از کل واحدهای صنعتی کشور را شامل می شوند.
به گفته وی، 15.4 درصد سرمایه گذاری انجام شده صنایع کشور در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی بوده و 17.2 درصد از اشتغال صنعتی کشور را در بر می گیرند؛ بر این اساس جزو صنایع اشتغالزای کشور محسوب می شوند.
این مقام مسئول تصریح کرد: مطابق گزارش های مرکز آمار ایران 15 درصد ارزش افزوده و طبق گزارش های بانک مرکزی 14.6 درصد ارزش افزوده بخش صنعت کشور مربوط به صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی است.
وی بیان داشت: از مجموع واحدهای صنعتی یاد شده، 9 هزار و 872 واحد (88 درصد) در حوزه محصولات غذایی و آشامیدنی، 451 واحد (چهار درصد) در حوزه محصولات دارویی (مواد اولیه، مواد موثره و داروهای انسانی و دامی) و 936 واحد (معادل هشت درصد) در حوزه محصولات آرایشی و بهداشتی فعالیت دارند.
صادقی با اشاره به عملکرد سال 96 این واحدها یادآور شد: پارسال هزار و 270 پروانه بهره برداری جدید در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی صادر شد که هزار و 11 پروانه در حوزه صنایع غذایی، 188 پروانه در صنایع آشامیدنی و بهداشتی و 71 پروانه در زنجیره دارو و صنایع دارویی بود.
وی اظهار داشت: 47 هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری در پروانه های یاد شده انجام شد که زمینه اشتغالزایی بیش از 23 هزار نفر را فراهم کرد.