رابطه‌ی ICT ایران و برجام

به گزارش ایران اکونومیست؛ در برخی از حوزه‌های اقتصادی مانند فاوا تا همین حالا حساب ایران از آمریکا جدا بوده است، کما اینکه غالب قراردادهای ایران که در حوزه ارتباطات با سایر کشورها بسته شده، با اروپا و یا کشورهای آسیایی مانند چین بوده است؛ بنابراین ایران در بخش ارتباطات قرارداد خاصی با آمریکا نداشته و تجهیزاتی به صورت مستقیم از آمریکا وارد نمی‌کند که متاثر از تحریم‌ها و خروج آمریکا از برجام باشد.
 
از آن‌جایی که ایران در حوزه تجهیزات و مخابرات بیشتر با کشورهای آسیایی و اروپایی کار می‌کند، در زمان برجام در بخش ارتباطات مشکل خاصی وجود نداشت یا اگر هم بود، کم بوده است. البته برخی از شرکت‌ها در این حوزه به دلیل نقض تحریم‌ها و ارتباط با ایران توسط آمریکا جریمه ‌شده و همکاری خود را با ایران قطع کرده‌اند، اما باقی شرکت‌ها از جمله نوکیا، اریکسون، زیمنس و هوآوی توانستند همکاری خود را با ایران ادامه دهند و حتی اگر همکاری‌شان در برهه‌ای از زمان قطع شده بود، دومرتبه آن را از سر گرفتند.
 
به عقیده برخی تحلیلگران در حال حاضر با توجه به تصمیم اخیر ترامپ برای خروج از آمریکا از برجام، در صورتی‌که اروپا به برجام پایبند بماند و به تعهد خود عمل کند کما اینکه این ادعا را هم دارند، ما در بخش ارتباطات مشکلی نخواهیم داشت. با وجود این، مهم‌ترین مساله‌ای که شاید آمریکا بتواند روی اروپایی‌ها تاثیر بگذارد، بخش نقل و انتقال پول و ارز است که بانک‌های ایران و سایر کشورها تحت تاثیر تحریم‌های آمریکایی قادر به برقراری ارتباط آسان نبوده و گاهی دچار مشکلات پرداختی نیز شده‌اند.
 
اما اپراتورهای مخابراتی همراه و ثابت در ایران چه از حیث تجهیزات و چه از حیث نرم‌افزارهای ارتباطی روابط آن‌چنانی با آمریکا ندارند. البته پیش از برجام و در مقطعی از تحریم‌ها و دوره‌ای کوتاه از دولت دهم که تحریم‌ها به بخش ارتباطات رسید، اپراتورهای همراه با مشکلاتی مواجه شدند زیرا شرکت‌های چینی و اروپایی تحت فشار بودند و نمی‌توانستند به ایران تجهیزات بفروشند که پس از برجام این موانع حل شد.
 
البته یکی از مواردی که می‌توان درباره تاثیر تحریم‌های آمریکا علیه ایران بر حوزه آی‌سی‌تی اشاره کرد، حذف برخی از نرم‌افزارهای ایرانی از مارکت‌های آنلاین از جمله گوگل‌پلی و اپ‌استور بوده است و یا مشکلاتی که شرکت‌های خصوصی و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار برای ارائه برنامه‌های خود در بازارهای بین‌المللی داشته باشند. برای نمونه اطلاعیه اپل برای توسعه‌دهندگان ایرانی با این مضمون که: «متاسفانه ما قادر به قرار دادن اپلیکیشن شما در اپ‌استور نیستیم. تحت قوانین تحریم ایالات متحده اپ‌استور نمی‌تواند میزبانی، توزیع و یا انجام کسب‌وکار با برنامه‌ها یا توسعه‌دهندگان متصل به کشورهای ممنوعه داشته باشد.»
 
با وجود این، حذف برنامه‌های ایرانی از فروشگاه‌های آنلاین با روش‌های دیگری از جمله راه‌اندازی وب‌اپلیکیشن و استفاده از حساب Enterprise اپل و یا دانلود نرم‌افزار از وب‌سایت اپلیکیشن مورد نظر جایگزین شدنی است که کاربران ایرانی از هر دو شیوه استفاده می‌کنند و با اینکه ممکن است در مقطعی با مشکلاتی مواجه شوند، اما به سرعت روش جایگزین را پیدا می‌کنند.
 
در هر حال محمدجواد آذری جهرمی  - وزیر ارتباطات فناوری و اطلاعات - در صفحه توئیتر خود در واکنش به  اظهارات ترامپ مبنی بر خروج آمریکا از برجام، معتقد است که "خروج غیرقانونی و نامشروع ترامپ از برجام نشان‌دهنده نادیده گرفتن توافقنامه‌های بین‌المللی است و پیامدهای تصمیم او به زودی آشکار می‌شود"؛ اما به نظر می‌رسد حوزه ارتباطات صرف‌نظر از مسائل پرداختی و مالی، به واسطه‌ی حداقل تاثیراتی که از این موضوع ناشی می‌شود، چندان متاثر نباشد.