درآمد تبلیغات و حق پخش؛ حقوق از دست رفته باشگاه ها

به گزارش ایران اکونومیست؛ چنانچه بخواهیم به مشکلات ناتمام فوتبال باشگاهی به خصوص در لیگ هفدهم بپردازیم، به منتفع نبودن باشگاه ها از حق پخش تلویزیونی، درآمدزایی از تبلیغات محیطی دور زمین فوتبال، بلیت فروشی، فروش لباس های ورزشکاران و استفاده از قوانین کپی می رسیم.
همچنین چالش فرهنگی جلوگیری از حضور بانوان در ورزشگاه ها خود داستان دیگری است. این در حالی است که تمام این مسائل در دنیای حرفه ای فوتبال حل شده اما در کشور ما بلیت فروشی رقابت های فوتبال به نحوی است که عواید آن به صورت کامل نصیب باشگاه ها نشده و حتی در زمان برگزاری بیشتر رقابت ها در ورزشگاه های کشور، هواداران مجبورند زمان زیادی را برای دریافت بلیت صرف کند که چنین شرایط سبب بی نظمی و کلافه شدن و سرانجام واکنش تماشاگر با پرخاشگری در جریان بازی می شود.
«امیر واعظ آشتیانی» معاون اسبق سازمان تربیت بدنی در این باره  می گوید: در لیگ های معتبر فوتبال دنیا، بلیت فصل رقابت ها را با تخفیف پیش فروش می کنند تا هم باشگاه و هم هوادار دوطرفه سود ببرند و هواداران می توانند با در دست داشت کارت هواداری از فروشگاه های معتبر لباس و حتی مواد غذایی با تخفیف خرید کنند. اما متاسفانه به دلیل عدم ساماندهی تعداد زیاد هواداران فوتبال در کشور، باشگاه و هوادار سود دو طرفه به یکدیگر نمی رسانند و جالب اینکه گاهی اوقات برای کشاندن هوادار به ورزشگاه بلیت های مسابقه رایگان اعلام می شود. البته در این خصوص سازمان های ورزشی و مدیران مسئول نیز خوب عمل نکرده اند.
حق پخش تلویزیونی، دیگر موضوع بسیار حائز اهمیت برای باشگاه های فوتبال است که قطعا اگر باشگاه از عواید آن سود می بردند، شاهد وضعیت نامطلوب مالی بعضی از تیم های لیگ برتری نبودیم و پرونده های شکایت بازیکنان خارجی شاغل در لیگ ایران بر روی میز مسئولان فیفا انباشته نمی شد.
بر اساس قانون برنامه ششم توسعه، صدا و سیما و وزارت ورزش موظف شده اند در سال نخست اجرای برنامه موضوع حق پخش تلویزیونی را به ویژه برای مسابقات لیگ حل کنند و رایزنی های گسترده ای نیز وزارت ورزش و جوانان و فدراسیون فوتبال با نمایندگان مجلس شورای اسلامی و حتی مجمع تشخیص مصلحت نظام انجام دادند تا سازمان صدا و سیما مجاب به پرداخت حق پخش مسابقات شود، اما مسئولان صدا و سیما مدعی هستند که به دلیل مشکلات اقتصادی سال های اخیر، درآمد ناچیزی داشته و قادر به پرداخت حق پخش نیستند. این نهاد معتقد است اگر تلویزیون مسابقات ورزشی به ویژه فوتبال را به صورت زنده پخش نکند؛ فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و باشگاه های ورزشی قادر به جذب حامی مالی نخواهند بود و حتی تلویزیون خواهان دریافت بخشی از درآمد حاصله از سوی فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و باشگاه ها است. صدا و سیما این شرایط را تا آنجا پیش برده که حتی شنیده می شود رشته های غیر فوتبالی بعضا حاضر شده اند برای پخش مسابقات خود به صدا و سیما پول بدهند.
تبلیغات محیطی یکی دیگر از مهمترین دغدغه های فوتبال باشگاهی کشور است که تیم های فوتبال از درآمد آن هنوز برخوردار نشده اند و چالش های زیادی در این موضوع بوجود آمده است. زیرا به دلیل حضور شرکت های واسط بین فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و باشگاه های فوتبال درآمد حاصله از تبلیغات محیطی هیچ گاه به کمک باشگاه ها نیامده تا شرکت های مذکور با ادعای ضرر و زیان از دادن حق تبلیغات به باشگاه ها طفره بروند. این موضوع تا آنجا پیش رفته که حتی مدیران باشگاه های استقلال و پرسپولیس اعلام کرده اند تاکنون یک ریال هم از تبلیغات محیطی دریافت نکرده اند. حتی شرکت مسئول تبلیغات محیطی ورزشگاه های فوتبال نیز به دلیل بدعهدی در تعهدات خود، سال گذشته به پرداخت 300 میلیارد ریال در وجه سازمان لیگ فوتبال ایران و 15 میلیارد ریال در حق دولت محکوم شد.
بر همین اساس سازمان لیگ در نظر دارد در دوره جدید و هجدهم فوتبال موضوع تبلیغات محیطی را خود در دست بگیرد و باید دید سرانجام برنامه های این سازمان برای رسیدن باشگاه به حقوق حقه خود به کجا خواهد رسید.
ممنوعیت حضور بانوان در ورزشگاه های فوتبال نیز از دیگر چالش های طولانی این ورزش پرطرفدار است که در لیگ هفدهم به اوج خود رسید و پای بعضی از نمایندگان مجلس را هم به این ماجرا کشاند. تا آنجا که پیش از شهرآورد 86 «پروانه سلحشوری» عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در گفت وگویی با خانه ملت ابراز امیدواری کرد که مشکل حضور نیافتن بانوان در ورزشگاه ها هر چه زودتر حل شود.
او همچنین گفته بود، امروزه فوتبال تبدیل به یک صنعت شده که بسیاری از افراد از آن کسب درآمد می‌کنند و باید شرایطی را فراهم کنیم که هر چه زودتر حضور زنان در ورزشگاه ها صورت بگیرد.
«بیژن ذوالفقارنسب» مشاور وزیر ورزش و جوانان هم در این خصوص  گفت: فدراسیون فوتبال مدت زمان زیادی است که پیگیر حضور بانوان در ورزشگاه ها است و شاید فدراسیون های قبلی نیز برای این هدف تلاش کردند. اما لازم است کارگروهی توانمند با حضور همه اصحاب فکر و اندیشه از روحانیون، دانشگاهیان، سیاسیون و دیگر کارشناسانی که نظر آنها برای جامعه قابل احترام است تشکیل شود و آنها نیز برای متقاعد کردن تصمیم گیران سیاست های کشور در خصوص حضور بانوان در ورزشگاه ها تلاش کنند.
وی افزود: بسیاری از خانواده های ایرانی در کنار یکدیگر به سینما، تئاتر و کنسرت های موسیقی می روند و هیچ مشکلی نیز پیش نمی آید. اما در ورزشگاهی که روح سلامت و شادابی و تا حدودی روحیه پهلوانی در آن جاری و ساری است، زنان محروم از حضورند که لازم است برای حل این مشکل، نرمش تصمیم گیرنده ها دیده شود. البته لازم است ابتدا زیرساخت های ورزشگاه های کشور اصلاح شده و با تغییرات اساسی در این زمینه، شرایط حضور بانوان فراهم شود.
نبود وسایل مکانیزه برای چک و کنترل هواداران در زمان ورود به ورزشگاه ها از دیگر معایب لیگ های فوتبال کشور به خصوص در لیگ هفدهم بوده که سالیان زیادی همچنان ادامه دارد.
ذوالفقارنسب در این باره خاطرنشان کرد: هنگام ورود تماشاگران به ورزشگاه ها، کنترل و چک آنها به صورت دستی انجام می شود که لازم است این مهم به صورت مکانیزه انجام گیرد تا هرگونه وسیله آتش زا و ممنوعه شناسایی و از تماشاگران خاطی گرفته شود تا شاهد پرتاب سنگ و نارنجک به داخل زمین مسابقه در زمان انجام بازی های مهم نباشیم.