شترداری در گلستان رونق می گیرد

به گزارش ایران اکونومیست، کارشناسان امور دامپروری گلستان، هزینه پرورش شتر با توجه به نوع تغذیه آن اندک بوده، اما هنور توجه چندانی در راستای رونق شترداری نشده است.
شتر به گرما، کم آبی و حتی کمبود غذا مقاوم بوده؛ گوشت، شیر، دوغ و پشم آن قابل استفاده و فرآوری است، اما نبود صنایع تبدیلی باعث کم توجهی به تاثیر اقتصادی پرورش این دام در افزایش درآمد خانوارهای گلستانی شده است.
بنا به این گزارش، شترداری در گلستان هنوز سنتی بوده و توسعه این شغل نیازمند فرهنگ سازی، به روز رسانی شیوه پرورش و فرآوری محصولات با بهره مندی از تجهیزات مدرن است.
رضا مخدومی کارشناس دامپروری گلستان به خبرنگار ایرنا گفت: صنعت پرورش شتر در استان اینک تنها محدود به استفاده از شیر آن بوده و هیچ ارزش افزوده ای ندارد.
وی افزود: الیاف پشم شتر با الیاف گران قیمت بز کشمیر برابری می کند، اما در این بخش استان گلستان برنامه ای برای تبلیغ، فرآوری، بسته بندی و عرضه این محصول به بازارهای داخلی و خارجی ندارد.
به گفته وی، تنها یک کارگاه کوچک در مراوه تپه در شرق استان فعالیت دارد که خود پرورش دهنده؛ پشم دام های خود را بسته بندی کرده و به بازار عرضه می کند.
محمد کیانی یکی از پروش دهندگان شتر در شرق گلستان نیز با اشاره به ارزان و کم هزینه بودن نگهداری این دام گفت: پرورش شتر به صورت محدود و در حد نگهداری از 2 یا 3 نفر شتر از گذشته های دور در این منطقه رواج داشت ،اما طی سال های اخیر به دلیل سودآوری مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.
به گفته وی، هر شتر شیرده که قیمت آن بین 100 تا 150 میلیون ریال است، به طور میانگین روزانه 600 هزار تا یک میلیون ریال شیر (دوغ شتر) تولید می کند.
وی همچنین بیان کرد: طی یک سال گذشته گرایش به پرورش شتر در برخی شهرهای استان مانند انبارالوم از توابع شهرستان آق قلا 2 برابر شده و هم اینک 300 خانوار در این شهر در پرورش شتر اشتغال داشته و بخشی از شیر تولیدی آن را برای مصرف به تهران، مشهد و شیراز ارسال می کنند.
به گفته وی؛ شتر در طبیعت از گیاهان خودرو مثل کنگر، خارشتر و برگ گز تغذیه می کند و به این دلیل نگهداری آن هزینه کمی دارد.
یک پرورش دهنده دیگر نیز گفت: هر چقدر شتر علوفه خشک بیشتری مصرف کند، غلظت و کیفیت دوغ و شیرش زیاد می شود.
ارازمحمد ایمانی افزود: در فصل گرما شیر شتر به حداکثر می رسد و در زمستان نصف می شود.
وی اظهار کرد: شتر کم هزینه بوده، آب بسیار اندکی می خورد و مقاومت زیادی در برابر گرما دارد و این مسائل سوددهی پرورش این حیوان را افزایش داده است
معاون امور دام سازمان جهاد کشاورزی گلستان گفت: این استان با داشتن حدود هفت هزار و 500 نفر شتر رتبه سوم کشوری پرورش این دام را دارد.
رحمت الله سمیعی اظهار کرد: بیشترین سهم در تولید و نگهداری این دام را گنبدکاووس در شرق استان با چهار هزار نفر شتر دارد و دیگر مناطق پرورش این دام شهرستانهای گمیشان، آق قلا، مراوه تپه و بندرترکمن هستند.
وی افزود: پرورش دهندگان شتر می توانند از محل فروش شیر، گوشت و حتی کرک این حیوان درآمد خوبی داشته باشند، اما فقدان ساماندهی این حوزه و نبود صنایع تبدیلی موجب شده که درآمد چندانی عاید شترداران نشود.
به گفته وی؛ شترداری یکی از زمینه هایی است که وابستگی و نیاز زیادی به نهادهای دولتی و تسهیلات بانکی نداشته و در واقع وجود مراتع در گلستان شرایط طبیعی تغذیه و پرورش را برای این حیوان فراهم کرده است.
استان گلستان افزون بر 800 هزار هکتار مرتع دارد.
معاون امور دام جهاد کشاورزی گلستان با بیان اینکه سالانه بیش از 20 هزار تن شیر شتر در استان تولید می شود، گفت: یکی از مشکلات پرورش سنتی این حیوان وهمچنین خام فروشی محصولات آن است که ارزش افزوده ای ایجاد نمی کند.
سمیعی ادامه داد: هرچند برای پرورش این حیوان نیازی به تسهیلات و پشتیبانی های دولتی نیست، اما توسعه و راه اندازی واحدهای فرآوری و بسته بندی نیازمند حضور سرمایه گذاران و همراهی بانک ها است.
وی اضافه کرد: امروزه محصولاتی مانند شیر (دوغ شتر) و گوشت شتر در داخل و خارج کشور به دلیل خواص ویژه طرفدار دارد ،اما از این بازار نصیبی به شترداران گلستان نمی رسد.
به گفته وی؛ یک لیتر شیر بسته بندی شده شتر در بازار 200 هزار ریال به فروش می رسد، در حالی که تولیدکننده گلستانی آن را به کارخانه های خارج استان لیتری 70 تا یکصد هزار ریال می دهد.
وی با بیان اینکه برای توسعه صنعت پرورش شتر نیازمند حمایت و مساعدت بانک های استان هستیم، تصریح کرد: علاوه بر استقبال از سرمایه گذاران، هم اینک احداث کارگاه های کوچک محلی هم به توسعه شترداری در استان کمک می کند.
سمیعی همچنین پیشنهاد کرد که کارخانه های بزرگ فرآورده های لبنی گلستان بخشی از خط تولید خود را برای بسته بندی و فرآوری شیر شتر تجهیز کنند.
یک نفر شتر برای صحرانوردی به حداقل یک هکتار مرتع یا زمین شوره زار نیاز دارد که فراهم بودن آن کمک بزرگی به احیا و توسعه شترداری می کند.
به نظر می رسد برنامه ریزی در حوزه توسعه پرورش شتر در استان با توجه به مراتع و اراضی شمالی گلستان فرصتی برای رونق اقتصادی و افزایش اشتغال با ایجاد صنایع تبدیلی و فرآوری فراهم می کند.
استان مرزی گلستان واقع در شمال ایران از جنگل، کوه، دریا، مزارع سبز و طلایی، مراتع و اراضی بیابانی و دشت تشکیل شده است.