پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ستاره ای بر بلندای خودکفایی کشور

به گزارش خبرنگار ایران اکونومیست؛ کاهش آلایندگی محیط زیست و خودکفایی کشور در تامین فرآورده های استراتژیک انرژی از مهم ترین دستاوردهای پالایشگاه ستاره خلیج فارس است.
این پالایشگاه در سه فاز با ظرفیت پالایش روزانه ۳۶۰ هزار بشکه میعانات گازی حاصل از پالایشگاه های گازی عسلویه و تولید ۳۶ میلیون لیتر بنزین در روز به عنوان بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی کشور شناخته می شود. 
پالایشگاه ستاره خلیج فارس با ایجاد ارزش افزوده بیشتر بر میعانات گازی تولیدی در پالایشگاه های گازی پارس جنوبی و جلوگیری از خام فروشی و تبدیل آن به محصولات با ارزش مطابق استاندار یورو ۵، کشور را در تولید انواع سوخت از جمله بنزین، نفت گاز و سوخت جت خودکفا خواهد کرد.
پالایشگاه ستاره خلیج فارس با تولید محصولات با درصد سموم بسیار پایین و همچنین بدلیل دارا بودن فرآیندی با آلایندگی محدود، سهم بسزایی در ارتقاء شاخص های زیست محیطی خواهد داشت.
به لحاظ احجام اجرایی نیز پالایشگاه ستاره خلیج فارس در ردیف بزرگترین پروژه های صنعتی کشور قرار دارد.
 
** واحدهای پالایشگاه
پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سه فاز طراحی شده که ظرفیت هر فاز ۱۲۰ هزار بشکه میعانات گازی است. این پالایشگاه دارای ۳۰ واحد عملیاتی است که شامل ۲۰ واحد فرآیندی و ۱۰ واحد جانبی از جمله آب، برق، بخار، مخازن و خطوط لوله ارتباطی است.
 
** واحد تقطیر
پالایشگاه ستاره خلیج فارس دارای سه واحد تقطیر است که ظرفیت هر واحد ۱۲۰ هزار بشکه میعانات گازی در روز است. هدف از واحد تقطیر تفکیک میعانات گازی و جداسازی گاز مایع، نفت گاز و نفتا است.
میعانات گازی به عنوان خوراک واحد تقطیر بدون گاز طبیعی بوده و سبک ترین جزء آن پروپان است که جهت تفکیک به اجزای مختلف هیدروکربنی به واحد تقطیر ارسال می شود.
 
** واحد تصفیه هیدروژنی نفتا
در این پالایشگاه سه واحد تصفیه هیدروژنی نفتا در نظر گرفته شده است که هدف از این واحدها، خارج نمودن گوگرد و سایر سموم از نفتا است.
با توجه به ظرفیت هر واحد به میزان ۷۸ هزار بشکه در روز به عنوان بزرگ ترین واحد تصفیه هیدروژنی نفتا در کشور شناخته شده است.
محصولات این واحد شامل نفتای سبک، نفتای میانی و نفتای سنگین است.
 
** واحد ایزومریزاسیون
پالایشگا میعانات گازی ستاره خلیج فارس دارای سه واحد ایزومریزاسیون نفتای سبک شیرین است که هر یک از واحدها برای تولید ۳۰ هزار بشکه در روز طراحی شده اند.
هدف از طراحی این واحدها تولید کامپوننت بنزین عاری از بنزن و سایر آروماتیک ها به منظور دستیابی به سطح استاندارد یورو ۵ است.
 
** واحد تبدیل کاتالیستی با احیا مداوم
پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس دارای سه واحد اکتان ساز است که خوراک هر یک از آنها ۴۵ هزار بشکه در روز نفتای میانی پالایش شده است و برای تولید دیگر کامپوننت بنزین(ریفرمیت با اکتان ۱۰۰) و مقدار بنزین کمتر از یک درصد حجمی طراحی شده است.
محصولات این واحد ریفرمیت با اکتان بالا، گاز هیدروژن غنی شده و گاز مایع است. فرآیند آن بر اساس تکنولوژی بستر متحرک کاتالیست و در حضور هیدروژه عمل می کند و بطور مدام مقدار ثابتی کاتالیست از بخش واکنش به بخش احیاء و بالعکس در حال جابجایی است.
احیای پیوسته کاتالیست موجب رسوب کمتری از کک بر روی بستر کاتالیست می شود، در این صورت کاتالیست عملکرد بهتری دارد و باعث افزایش سرعت واکنش می شود.
نتیجه فرآیند این واحدها بنزین با استاندارد یورو ۵ است که پایین ترین میزان آلایند ها را به همراه دارد.
 
** واحد آبگیری دریا
برای تامین آب مورد نیاز پالایشگاه و با توجه به نزدیک محل احداث پالایشگاه به دریا، پروژه آبگیر با ظرفیت ۲۰۰ هزار متر مکعب در ساعت که از لحاظ ظرفیت دومین پروژه آبگیر کشور است به فاصله شش کلیومتری جنوب پالایشگاه در سواحل نیلگون خلیج فارس احداث شده است. این واحد از شهریور ماه ۹۴ مورد بهره برداری قرار گرفته است.
واحد آبگیر پالایشگاه دارای دو بخش خشکی و دریا است. آب دریا با چهار خط لوله به قطر ۷/۲ متر از فاصله ۱۵۰۰ متر و عموق ۱۶ متری دریا به ساحل منتقل می شود و پس از آن هشت پمپ به ظرفیت هر ۱۲ هزار و ۶۰۰متر مکعب در ساعت و از طریق دو خط لوله به قطر ۲/۲ متر به پالایشگاه انتقال می یابد.
فرآیند مذبور در نهایت با رعایت همه مقررات و ضوابط زیست محیطی از کانال برگشت، به دریا باز گردانده می شود.
 
** واحد خط لول خوراک ۳۶ اینچ
پالایشگاه های گازی عسلویه، گازهای متان و اتان را پس از جداسازی و شیرین سازی به عنوان گاز طبیعی به خط لوله سراسری گاز کشور تزریق می کند و میعانات گازی جدا شده C4+ به پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس ارسال می شود.
جهت انتقال خوراک پالایشگاه از منطقه پارس جنوبی به بندرعباس، تلبمه خانه ای در عسلویه میعانات گازی را به وسیله لوله ۳۶ اینچی به طور ۳۸۸ کیلومتر به پالایشگاه ارسال می کند.
این خط با حجم خاکبرداری ۱۳ میلیون مترمکعب از نظر سختی اجرا دومین خط خوراک کشور است که از سه استان بوشهر، فارس و هرمزگان عبور می کند.
یادآوری می شود که فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس اردیبهشت ۹۶ با حضور رییس جمهوری به بهره برداری رسید و قرار است فاز دوم این پالایشگاه نیز اردیبهشت ماه ۹۷ و بار دیگر با حضور رییس جمهوری مورد بهره برداری قرار گیرد.

معاون وزیر و مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی در باره نیز در هفته جاری از افتتاح فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس در کمتر از یک ماه دیگر و با حضور رییس جمهوری خبر داد و گفت: در اواخر سال ۹۶ عملیات پیش راه اندازی فاز دوم ستاره خلیج فارس انجام شد و قبل از ماه رمضان با حضور رییس جمهوری افتتاح می شود و فاز سوم نیز در انتهای سال ٩٧ به مدار می پیوندد.
علیرضا صادق ‌آبادی در باره وضعیت تولید پالایشگاه ستاره خلیج فارس افزود: قرار است ۲۸ میلیون لیتر به نفت گاز موجود کشور اضافه شود که هشت میلیون لیتر آن از پالایشگاه ستاره خلیج فارس تامین می ‌شود و چهار میلیون لیتر دیگر نیز با به مدار آمدن واحد سوم این پالایشگاه تامین خواهد شد. 
وی در مورد آخرین میزان تولید بنزین در فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس نیز گفت: در ابتدا در این پالایشگاه ۱۱ میلیون لیتر بنزین یورو ۵ تولید شد که با افزایش تولید به ۱۶ میلیون لیتر رسیده و در پنج اردیبهشت‌ ماه جاری به ۲۲ میلیون لیتر افزایش خواهد یافت.
صادق آبادی با اشاره به این که، در بنزین تولید شده در فاز یک و دو، از کاتالیست ساخت داخل استفاده شده است افزود: اکتان بنزین تولید شده در پالایشگاه ستاره خلیج فارس ۹۱.۶ است و این در حالی است که گوگرد یورو ۵ باید کمتر از ۱۰ باشد که بنزین این پالایشگاه کمتر از نیم PPM گوگرد دارد.
وی در ادامه با بیان این که بودجه ۲۶۰ میلیون یورویی توسط رییس جمهوری برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس تصویب شده است، گفت: از این میزان ۱۲۰ میلیون یورو از محل فروش فرآورده تامین شده و ۱۲۰ میلیون یورو هم از صندوق توسعه ملی پرداخت می ‌شود.