خاراگوش چینی راهکاری برای افزایش تولید ترکیبات ضد مالاریا

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از پایگاه اینترنتی یورک الرت، آرتمیسینین یک ترکیب قوی ضد مالاریا است که بطور طبیعی توسط بوته گیاه چینی گَندِواش یا کینگو یا خاراگوش چینی (Artemisia annua) تولید می شود. اما در حال حاضر مقدار کم آرتمیسینینی که از برگ های این گیاه تولید می شود قادر به تامین نیاز جهانی نیست.
محققان چینی در مطالعه ای که روز 24 آوریل (4 اردیبهشت) در مجله Molecular Plant منتشر شد از تهیه پیش نویس توالی ژنوم A. annua خبر دادند.با استفاده از این اطلاعات به همراه داده های بیان ژن می توان این گیاه را به گونه ای مهندسی متابولیک کرد که سطوح بالایی آرتمیسینین تولید کند. روز جهانی مالاریا امروز چهارشنبه 25 آوریل (5 اردیبهشت) است.
کژوان تانگ از دانشگاه شانگهای جیائو تونگ در چین با اشاره به اینکه تقریبا نیمی از جمعیت جهان در معرض خطر ابتلا به مالاریا قرار دارند، می گوید: راهکار ما برای تولید مقادیر زیاد آرتمیسینین، تقاضای در حال افزایش جهان را برای این ماده پزشکی تامین و به حل این مشکل سلامتی در جهان کمک می کند.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، مالاریا در سال 2016 تقریبا 216 میلیون نفر را در 91 کشور جهان تحت تاثیر قرار داد و تنها در آن سال موجب مرگ و میر حدود 445 هزار نفر در سراسر جهان شد.
'پلاسمودیوم فالسیپاروم' (P. falciparum) شایع ترین انگل مالاریا در قاره آفریقا است و عامل بیشترین مرگ و میر ناشی از مالاریا را در سراسر جهان است.بهترین درمان موجود برای مالاریا، به ویژه برای موارد ناشی از P. falciparum، درمان ترکیبی مبتنی بر آرتمیسینین است.با این حال آرتمیسینین علاوه بر پتانسیل ضد مالاریایی که دارد، اثرات درمانی آن برای سرطان، سل و دیابت نیز گزارش شده است.
اما عرضه آرتمیسینین محدود است زیرا این ماده پزشکی معمولا تنها فقط 0.1٪ -1.0٪ از وزن خشک برگ A. annua را تشکیل می دهد.
اکنون محققان دانشگاه شانگهای جیائو تونگ برای مهار پتانسیل درمانی این ماده، راهکارهای مهندسی متابولیک را با هدف تقویت بیان ژن های مسیر بیوسنتز آرتمیسینین ابداع کرده اند.
اما فقدان توالی ژنوم مرجع و اطلاعات محدود درباره ژن هایی که در تنظیم بیوسنتز آرتمیسینین دست دارند، یک مانع بزرگ برای راهکارهای مهندسی متابولیک بوده است.محققان برای حل این مشکل یک نمونه 1.74 gigabase با کیفیت از ژنوم A. annua ابداع کردند که حاوی 63 هزار و 226 ژن کد کننده پروتیین است .
با این حال تکمیل این توالی ژنومی به دلیل اندازه بزرگ و پیچیدگی آن چند سال طول کشید. این مطالعه اطلاعات ارزشمندی در مورد 'کاسنیان' (Asteraceae) اضافه می کند؛ کاسنیان یکی از بزرگترین خانواده های گیاهان است که بیش از 23 هزا و 600
گیاه، درختچه و درخت توزیع شده در سراسر جهان را در بر می گیرد.
محققان ابراز امیدواری کردند که تحقیق آنها بتواند به افزایش عرضه جهانی آرتمیسینین و کاهش قیمت آن از این منبع گیاهی کمک کند.