به گزارش ایران اکونومیست، روزنامه 'نیوز' پاکستان در خبری به نقل از منابع معتبر در وزارت نفت و فراورده های طبیعی این کشور اعلام کرد: گفت و گوها در چارچوب اهداف تعیین شده و برای عملی کردن این پروژه آغاز شده و در این زمینه اتخاذ راهبردهای جدید نیز مورد بحث و تبادل نظر مسئولان دو کشور قرار می گیرد.
این گزارش به نقل از مسئولان وزارت نفت پاکستان می افزاید: به منظور عملی شدن اجرای خط لوله گاز بین دو کشور موسوم به 'آی - پی'، اواخر ماه میلادی جاری یا اوایل ماه آینده میلادی یک نشست مشترک بین کارشناسان و مسئولان بلند پایه گازی دو کشور در تهران برگزار می شود.
بر اساس توافقات معاهده اجرای خط لوله گاز بین جمهوری اسلامی ایران و پاکستان که سال 2009 به امضاء رسید، پاکستان باید تا اواخر سال 2014 زمینه را برای اجرایی کردن این پروژه آماده می کرد.
قرار بود هر دو کشور در خاک خود خط لوله گاز تا نقطه صفر مرزی مشترک احداث کنند که جمهوری اسلامی ایران موفق به انجام این کار شد اما پاکستان به دلیل مشکلات مالی نتوانست از عهده آن برآید.
بر اساس توافقات صورت گرفته کشوری که نتواند این بند از معاهده را عملی کند پس از آغاز سال 2015 هر ماه یک میلیون دلار به کشور متقابل باید غرامت بپردازد .
یک مقام وزارت نفت پاکستان که نامی از وی برده نشده است به روزنامه 'نیوز' گفت: در مذاکرات پیش رو در تهران در خصوص موضوع خسارتی که دولت پاکستان به دلیل اجرا نکردن خط لوله گاز (آی - پی) باید به ایران پرداخت کند نیز تبادل نظر می شود.
وی افزود: در مذاکرات آتی، نرخ جدید قیمت گاز دریافتی از ایران با تطبیق قیمت گاز مایع دریافتی از قطر و تاپی نیز مورد ارزیابی مجدد قرار گرفته و توافق دو کشور برای آغاز گفت و گوهای اولیه برای اجرایی کردن خط لوله گاز پیشرفتی قابل توجه است.
پاکستان پیشتر برای برطرف کردن مشکل کمبود گاز با احداث دو پایانه ذخائر گاز مایع در بندر کراچی اقدام به واردات گاز مایع از قطر کرده است .
پاکستان همچنین تلاش می کند در آینده با عملی کردن معاهده تاپی از طریق خاک افغانستان گاز طبیعی از ترکمنستان دریافت کند.
با این حال به گفته کارشناسان پاکستانی این دو روش از نظر اقتصاد مقرون به صرفه نیست و دولت پاکستان باید هزینه گزافی متحمل شود.
بنا به این گزارش ایده احداث خط لوله صلح در سال 1990 مطرح شد و قرار بود که این خط لوله که گاز ایران را به پاکستان و هندوستان منتقل می کرد، پیام آور صلح و دوستی در شبه قاره باشد.
با توجه به اینکه توافق شده بود هند و پاکستان برای تامین امنیت این خط لوله، اختلافات خود را کاهش دهند، این خط لوله انتقال گاز به خط لوله صلح موسوم شد.
براساس توافق اولیه، قرار بود این خط لوله دو هزار و 700 کیلومتری گاز صادراتی ایران را از مسیر پاکستان به هند منتقل کند.
پیش بینی شده بود که در صورت توافق نهایی 1100 کیلومتر از این خط لوله در ایران، یکهزار کیلومتر در پاکستان و 600 کیلومتر در هند احداث شود.
طبق طرح اولیه قرار شده بود که روزانه 150 میلیون مترمکعب گاز ایران به هند و پاکستان صادر شود که 90 میلیون مترمکعب آن برای هند و 60 میلیون مترمکعب آن برای پاکستان در نظر گرفته شده بود.
پاکستان که به بهانه تحریم ها و فشارهای خارجی، تاکنون به تعهدات خود در قبال قرارداد خاتمه یافته اش با ایران برای تکمیل خط لوله آی-پی در خاک خود عمل نکرده است، حالا می گوید که با ایجاد فضای جدید بعد از توافق هسته ای ایران معروف به برجام و لغو تحریم ها، سخت در تلاش است تا با احداث خط لوله مربوط به طرح آی-پی در خاک خود (بیش از 700 کیلومتر)، هر چه سریع تر زمینه واردات گاز طبیعی از ایران را فراهم کند.
طبقه گفته مقامات رسمی پاکستان، این کشور قراردادهایی برای احداث خط لوله گاز از بندر گوادر (در 70 کیلومتری مرز ایران) تا نوابشاه (مقصد نهایی خط لوله آی-پی) امضا کرده و براساس آنچه عالی ترین مقامات پاکستان عنوان کرده اند، این خط لوله، در صورت احداث، در واقع قرار است بخش اصلی خط لوله آی-پی باشد.
ضرب الاجل تعیین شده در قرارداد گازی آی.پی، همزمان با پایان سال 2014 میلادی به پایان رسید و جمهوری اسلامی ایران مدت ها قبل از سررسیدن این ضرب الاجل، به تعهد خود عمل کرد و خط لوله گاز را در خاک خود از میدان های گازی جنوب تا نزدیک مرز پاکستان احداث کرد.
پاکستان که نیاز شدید به انرژی دارد، بارها اعلام کرده است که طرح خط لوله آی-پی کاملا مستقل از طرح تاپی است و این کشور به اجرای هر دو طرح برای رفع بحران انرژی خود نیاز دارد.
