کاهش مصرف تولیدات پلاستیکی و کمک به مدیریت آب در کشور

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از سازمان حفاظت محیط زیست، علی مریدی صنعت پلاستیک در زیرمجموعه صنعت پتروشیمی به عنوان صنعتی بسیار آب بر است به طوری که از مراحل نخست استخراج نفت و گاز به عنوان خوراک اصلی این صنعت تا تولید پلاستیک های مورد استفاده، چرخه بزرگ مصرف آب را شاهد هستیم.
وی با اشاره به پیگیری های صورت گرفته برای کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی در دولت یازدهم و تهیه آئین نامه ای برای ارائه و تصویب در هیات وزیران و همچنین اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست به منظور کاهش مصرف کیسه‌ های پلاستیکی در کشور گفت: روند مذاکره با وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تصویب این آئین نامه ادامه دارد اما به دلایل متعدد، مقاومت‌ هایی از سوی تولیدکنندگان صورت می گیرد.
مریدی درباره دلایل مقاومت تولیدکنندگان در برابر اجرایی شدن طرح پیشنهادی کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور گفت: تاثیرپذیری درآمد واحدهای تولیدی از کاهش یا ممنوعیت استفاده از کیسه های پلاستیکی، همچنین شرایط پیچیده اقتصادی، اجتماعی و اشتغال در کشور از مهمترین دلایل این مقاومت ها است؛ اما باید توجه داشته باشیم که رشد اقتصادی سبز و حفظ و ارتقای سلامت و بهداشت جامعه از مبانی اصلی توسعه پایدار است و نادیده گرفتن محیط زیست در برنامه های اقتصادی و اشتغال، پیامدهای مثبتی دربرنخواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: به منظور استمرار و علاقمندی به کسب موفقیت حداکثری از اجرای طرح، تلاش می کنیم تا موضوع به صورت تعاملی و با رضایت تولیدکنندگان، اجرایی شود.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست گفت: ازجمله مباحث مورد تاکید در طرح پیشنهادی برای کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور، می توان به دریافت هزینه برای هر کیسه پلاستیکی منطبق با رویکرد جهانی در این حوزه، آموزش و ارتقای فرهنگ عمومی برای کاهش و عدم مصرف کیسه های پلاستیکی و همچنین استفاده از کیسه های قابل بازیافت، پارچه ای یا رجوع به سنت های اصیل ملی همچون استفاده از زنبیل های حصیری اشاره کرد.
وی با یادآوری اینکه پلاستیک ماده ‌ای تقریبا غیرقابل تجزیه یا با عمر طولانی در طبیعت است، خاطرنشان کرد: پلاستیک مخاطرات زیست محیطی گسترده‌ ای به ویژه در دریاها و اقیانوس‌ ها ایجاد می‌کند و به صورت ذرات ریز یا درشت توسط آبزیان و پرندگان خورده می‌شوند که در این صورت یا در بدنشان رسوب می‌کند یا باعث خفگی آن‌ها می‌ شود.
مریدی درخصوص آمار میزان مصرف کیسه های پلاستیکی، فاصله میانگین سرانه مصرف کیسه های پلاستیکی در سطح ملی با میانگین جهانی و جایگاه و رتبه جهانی ایران در مصرف کیسه های پلاستیکی گفت: به دلیل نبود شفافیت حسابداری در این حوزه، آمار مشخص و دقیقی وجود ندارد.

** نبود آمار؛ از چالش های اصلی ساماندهی مصرف کیسه های پلاستیکی
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: بخشی از کیسه های پلاستیکی عرضه شده در کشور از محل بازیافت و بخشی دیگر از محل تولید است؛ اما میزان دقیقی از سهم هر کدام از این بخش ها یا حتی میزان بازیافت پلاستیک در کشور وجود ندارد و همین نبود آماری یکی از چالش های اصلی در حوزه ساماندهی مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور است.
وی افزود: حتی آمار شفافی از میزان صادرات و تولیدات کیسه های پلاستیکی در کشور وجود ندارد که بر اساس آن بتوان به میزان دقیق کیسه های پلاستیکی مصرفی در کشور پی برد.

** چالش '# بی زباله' نخستین اقدام فرهنگی برای کاهش مصرف کیسه پلاستیکی
مریدی متفاوت بودن فرهنگ مصرف کیسه های پلاستیکی را یکی از علل بالاتر بودن نسبی نرخ مصرف کیسه های پلاستیکی در ایران نسبت به کشورهای توسعه یافته دانست و افزود: اقدام مستمر، موثر و مدیریت شده ای در حوزه فرهنگ سازی کاهش مصرف کیسه های پلاستیکی در کشور صورت نگرفته است و تقریبا چالش '# بی زباله' که در سال 1396 به همت معاونت آموزش و پژوهش وقت سازمان حفاظت محیط زیست رقم خورد و بخش مهمی از جامعه را با خود همراه کرد، نخستین اقدام فرهنگی گسترده و غیرمناسبتی در این حوزه بود.
وی نقاط گردشگرپذیر ایران همچون استان های شمالی را ازجمله نقاطی برشمرد که بیشترین مصرف کیسه های پلاستیکی و در نتیجه بیشترین آسیب ها در این حوزه را متحمل می شوند.
مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست از فعالان و سمن های حوزه محیط زیست خواست تا با توجه به اهمیت موضوع پسماند به ویژه پسماند پلاستیکی و الکترونیکی، همچنین چالش های کنونی کشور در این حوزه، به صورت جدی و تخصصی در این حوزه اقدام و برنامه ریزی داشته باشند.
دوم اردیبهشت ماه مصادف با 22 آوریل، روز جهانی زمین پاک است؛ این مناسبت جهانی در طرحی به وسیله 'جان مک مونل' از فعالان صلح و دوستداران محیط زیست در سال 1969 میلادی (1348 خورشیدی) با هدف صرفه جویی در استفاده از کاغذ و آب، همکاری در کاشت درختان و کمک به انجمن های حمایت از محیط زیست، به سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد (یونسکو) پیشنهاد شد و پس از پذیرش آن به وسیله این سازمان، این روز به نام روز جهانی زمین پاک نامگذاری شد.
'پایان آلودگی پلاستیک' از سوی سازمان ملل به عنوان شعار جهانی روز زمین پاک در سال 2018 اعلام شده و در ایران نیز 'نه به کیسه ‌های پلاستیکی' به عنوان شعار این روز تعیین شده است.