پودر "مهتابی" در مکمل‌های ورزشی زیرزمینی

به گزارش ایران اکونومیست؛ دکتر مهناز خانوی افزود: برآوردهای سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد حداقل بین ۱۰ تا ۱۲ درصد از آمار فروش  محصولات مکمل تغذیه‌ای و ورزشی وارداتی در سال احتمالا قاچاق خواهد بود؛ به عبارتی مصرف مکمل تولیدی و وارداتی بین ۱۳۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰ میلیارد ریال است که حدود ۹۰۰۰  میلیارد آن فراورده‌های وارداتی است و حدود ۱۸۰۰ میلیارد ریال عدد قاچاق مکمل‌های تغذیه‌ای در کشور است.

وی ادامه داد: در حال حاضر حدود  ۶۰ - ۶۵ درصد مصرف عددی مکمل‌ها از جمله قرص، کپسول و شربت، از فراورده‌های تولید داخل است که این تعداد از نظر هزینه حدود ۳۵-۴۰ درصد کل آمار فروش را در بر می‌گیرد؛ یعنی مصرف کننده می‌تواند با هزینه کمتر، تعداد بیشتری از مکمل تولید داخل را تامین کند و لذا فرهنگ‌سازی استفاده از مکمل‌های تولید داخل در بهبود این وضعیت موثر است.

خانوی همچنین با اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری از بهترین برندهای خارجی مکمل‌های تغذیه‌ای و ورزشی بین‌المللی مجوز واردات دارند، گفت: در بحث مکمل های ورزشی خطر خیلی جدی وجود دارد. نتایج بررسی و نظارت بر عرضه نشان می‌دهد مکمل‌های ورزشی قاچاق در بسته‌بندی‌های فاقد برچسب اصالت به صورت غیر مجاز در سطح بازارعرضه می‌شوند که اغلب شان در کارگاه‌های غیرمجاز و در شرایط بسیار نامطلوب بهداشتی پر شده و با بسته بندی‌های تقلبی مشابه فراورده‌های وارداتی به بازار عرضه می‌شوند. شنیده‌ها حاکی از آن است که حتی در مواردی در این فراورده‌های غیرمجاز از مواد سرطان‌زا و بسیار خطرناک از جمله پودر مهتابی سوخته در ترکیب پودرهای مکمل استفاده می‌کنند، که بعضا شاید به همین دلایل آمار مرگ و میرهای عجیب و زودهنگام و ناگهانی و سکته‌های جوانان دیده شده است.

وی افزود: ما به نوجوانان و جوانان هشدار می‌دهیم اگر فرآورده‌ای برچسب اصالت ندارد، مصرف نکنند. نبود برچسب اصالت یعنی آن فراورده وارداتی، مجوز ورود و فروش در کشور نداشته و هیچ گونه نظارتی از سوی وزارت بهداشت بر فراورده فوق صورت نگرفته است.

مدیرکل اداره کل فرآورده‌های طبیعی و مکمل‌های سازمان غذا و دارو در پاسخ به اینکه چرا با وجود نظارت سازمان غذا و دارو همچنان مکمل‌های قاچاق و تقلبی از سوی عده‌ای تبلیغ و عرضه می‌شوند؟ گفت: اولاً  ما نهاد مبارزه با قاچاق در کشور نیستیم و نهاد نظارتی هستیم و از این ‌رو کنترل و محدودیت قاچاق مستقیما و به تنهایی در توان این سازمان نیست. وزارت بهداشت در بحث تبلیغات داروهای طبیعی ضوابط مشخصی دارد. به گونه‌ای که حق تبلیغ فقط در فضاها و شرایط ویژه مانند مجلات پزشکی و سمینارهای مربوطه دارند و همچنین هر نوع فروش فرآورده های طبیعی و سنتی ومکمل تغذیه‌ای خارج از فضای داروخانه‌ها غیر قانونی است.

بنابر اعلام روابط عمومی سازمان غذا و دارو، خانوی در همین باره افزود: تبلیغ هر فرآورده‌ای در غیر از چارچوب ضوابط وزارت بهداشت حتی اگر علامت سیب سلامت هم داشته باشد، غیر قانونی است. محصولاتی که در شبکه‌های تلویزیونی و اینترنت هم تبلیغ می‌شوند از این قاعده مستثنی نیستند.

وی درباره روش‌های شناسایی مکمل‌های قاچاق و تقلبی نیز به مردم توصیه کرد: فرآورده‌هایی که برچسب زرد اصالت دارند قابل پیگیری‌ هستند. حتی با اسکن کد موجود بر روی برچسب از طریق تلفن همراه و اپلیکیشن TTAC می‌توان پی برد که کدام فرآورده قاچاق است. پلیس فتا و سامانه قاچاق و تعزیرات نیز در این باره با سازمان غذا و دارو همکاری می‌کنند و معاونت‌های غذا و دارو بازوهای اجرایی در سطح کشورند و در زمینه مبارزه با قاچاق فعالیت‌های مستمر و ارزشمندی داشته‌اند و بر سلامت این محصولات نظارت می‌کنند و تخلفات را گزارش می‌دهند.

وی در پاسخ به اینکه ناظران سازمان غذا و دارو چگونه بر باشگاه‌های ورزشی یا آرایشگاه‌ها نظارت دارند؟ عنوان کرد: نظارت‌های ما حتما باید با یک نفر از اعضای آن صنف انجام شود. ولی هنوز ما نمی‌توانیم به تنهایی باشگاه‌های ورزشی متخلف یا آرایشگاه متخلف را پلمب کنیم و باید این موارد با همکاری و از طریق نهادهای مرتبط با آن صنف انجام شود.

خانوی ضمن اشاره به برنامه‌ریزی برای بهبود وضعیت نظارتی و فعالیت عطاری‌ها نیز در آینده نزدیک خبر داد و گفت: سال‌های گذشته بیش از ۳ میلیارد تومان محصولات غیرمجاز و قاچاق از سطح عطاری‌ها جمع آوری شد. همچنین قرار است، وزارت بهداشت به زودی در کار نظارت بر عطاری‌ها فعالیتهای موثرتری داشته باشد.