به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روزنامه خبر تورک، ناجی آغبال در استانداری اوشاک به مصاحبه با خبرنگاران پرداخت و اظهار کرد: چند هفته اخیر به دلیل تحولات سوریه و همچنین تصمیمات بانک های مرکزی کشورهای غربی در خصوص بهره بانکی، نوساناتی در قیمت ارز و نفت بازارهای جهانی به وجود آورده که در بازار ترکیه نیز تاثیرگذار بوده است.
وی اضافه کرد: نوسانات حاکم در بازار ارز ترکیه موقتی است و تداوم نخواهد داشت و این موقتی بودن را همه می دانند.
وی تاکید کرد: جای نگرانی نیست چرا که اقتصاد ترکیه دارای پایه های قوی است و این نوسانات تاثیری در رشد اقتصادی و توسعه کشور نخواهد گذاشت.
وزیر دارایی ترکیه تصریح کرد: اقتصاد ترکیه همه موانع پیشرفت را از میان برداشته به طوری که پس از کودتای نافرجام 15 جولای 2016 رشد اقتصادی کشور از 2.3 درصد به رشد 7.4 درصدی در سال گذشته میلادی رسید و بر اساس آمارهای موجود، در سه ماهه اول سال 2018 نیز اقتصاد کشور در تمام ابعاد از جمله سرمایه گذاری، اشتغال، صادرات و قدرت خرید مصرف کننده به روند مثبت و صعودی خود ادامه می دهد.
این سخنان وزیر دارایی در حالی عنوان می شود که روند صعودی نرخ ارز به ویژه دلار و یورو در بازار ترکیه از چند هفته قبل شروع نشده بلکه از ماه ها قبل آغاز شده و همچنان ادامه دارد.
بنا بر اعلام رسانه های ترکیه، قیمت اقلام مصرفی حتی با افزایش 100 درصدی نسبت به یکسال گذشته مواجه شده است.
افزایش قیمت محصولات در بازار و به عبارت دیگر شرایط روند تورمی در اقتصاد ترکیه به نارضایتی در میان اقشار جامعه دامن زده و حتی تردیدها از موفقیت حزب حاکم در انتخابات 2019 را افزایش داده است.
روزنامه کارار روز گذشته در خبری عنوان کرد که نوسانات ارز به شدت بازار ترکیه را تحت تاثیر قرار داده به طوری که حتی اختلافات میان صاحبان مغازه های مراکز خرید و فروش استانبول با مستاجران بر سر میزان اجاره بهاء تشدید شده است.
بسیاری از تحلیلگران سیاسی ـ اقتصادی ترک بر این باورند که نوسانات بازار ارز نمی تواند موقتی باشد چرا این شرایط حاکم بر بازار ارز ترکیه ترفندی از سوی غرب برای فشار آوردن بر دولت و دور کردن این کشور از نزدیکی با ایران و روسیه است.
هفته گذشته، ییغیت بولوت مشاور ارشد اقتصادی اردوغان با حضور در برنامه زنده 'بررسی عمیق' شبکه تلویزیونی تی.آر.تی خبر در سخنانی به تحلیل افزایش نرخ ارز در بازار ترکیه پرداخت و اظهار کرد: ترکیه در مبارزه علیه گروه های تروریستی در واقع به مقابله با امپریالیسم جهانی پرداخته است و در این شرایط بالا رفتن نرخ ارز در ترکیه از جمله حربه های جهان امپریالیستی علیه ترکیه محسوب می شود که به اجرا در می آید.
وی با تاکید بر خودداری از بزرگنمایی آثار این حربه در داخل ترکیه بیان کرد: افزایش نرخ دلار بازی کثیفی است که امپریالیسم جهانی علیه اقتصاد ترکیه به راه انداخته است تا ما را وادار به عقب نشینی کنند.
وی مدعی شد: تلاش غرب این است که با افزایش نرخ دلار در برابر لیر، ترکیه را وادار به افزایش نرخ بهره بانکی کند و از این طریق اقتصاد کشور را با بحران مواجه سازد اما به قول اردوغان، در زمان جنگ با امپریالیسم ما نرخ بهره را به مانند انگلیسی ها افزایش نمی دهیم.
تداوم افزایش نرخ ارز در بازارهای ترکیه موجب نگرانی در میان شهروندان ترکیه شده است و آنها ترس از کاهش ارزش سرمایه های خود دارند و بنا بر اخبار رسانه های ترکیه شهروندان ترکیه راهکارهای مختلفی از جمله خرید دلار و طلا را برای سرمایه گذاری و حفظ ارزش پول خود برگزیده اند.
چندی پیش روزنامه کارار در گزارشی اعلام کرد که تمایل و ترجیح شهروندان ترکیه به سپرده گذاری ارزی در بانک ها رو به افزایش است به طوری که میزان این سپرده گذاری ها فقط در سال 2017 رقمی معادل 37.7 میلیارد دلار بوده است.
روزنامه کارار با انتشار گزارشی تحت عنوان 'هجوم به صرافی' نوشت: پس از کودتای نافرجام 15 جولای 2016، روند کاهش ارزش لیر در برایر دلار و یورو به شدت سرعت گرفت و بر میزان تورم بازار نیز افزود.
به نوشته این رسانه، با مقایسه قیمت کنونی محصولات در بازار با قیمت پیش از کودتا، به صورت آشکاری شاهد افزایش دهها درصدی قیمت ها هستیم که این وضعیت موجب نگرانی زیاد در جامعه ترکیه شده است به طوری که بسیاری از شهروندان برای کاهش ضرر اقتصادی ناشی از تورم و کاهش ارزش پول ملی، به سپرده گذاری ارزی روی آورده اند.
روزنامه کارار با استناد به گزارش بانک مرکزی اضافه کرد: میزان سپرده گذاری ارزی در بانک های ترکیه تا پایان سال 2012 حدود 141.1 میلیارد دلار بود ولی در طول سال های 2013 تا 2016 با سپرده گذاری 31.2 میلیارد دلار، مجموع سپرده های ارزی به رقم 172.9 میلیارد دلار و در سال 2017 با سپرده گذاری 37.7 میلیارد دلار، مجموع سپرده های ارزی در بانک های ترکیه به رقم 200.5 میلیارد دلار رسید.
به نوشته کارار، با احتساب 3 ماه اول سال 2018 مجموع سپرده گذاری ارزی شهروندان ترکیه در بانک ها، هم اکنون به رقمی بیش از 212 میلیارد دلار رسیده است.
بهای هر دلار آمریکا در اوایل سال جاری میلادی 3.7 لیر و قیمت هر یورو نیز 4.5 لیر بود ولی در معاملات چند روز اخیر هر دلار آمریکا به قیمت 4.1 لیر و هر یورو نیز به نرخ 5.1 لیر فروخته می شود که در مقایسه با اوایل سال جاری میلادی بیش از 10 درصد و در مقایسه با یکسال پیش بیش از 25 درصد افزایش داشته است.
ثبات در بازار ارز و جلوگیری از نوسان نرخ ارز در ترکیه از زمان روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 از جمله دستاوردهای دولت و حزب کنونی ترکیه بوده ولی در یک سال گذشته با افزایش نرخ ارز، این دستاورد به چالش کشیده شده است.
برخی از کارشناسان اقتصادی ترکیه نیز افزایش تقاضای خرید با هدف خروج ارز از این کشور را در پی نگرانی از به مخاطره افتادن سرمایه صاحبان اموال و املاک منقول و غیرمنقول، علت افزایش نرخ ارز در ترکیه اعلام می کنند.
برخی از کارشناسان رسانه ای ترکیه نیز افزایش کنترل شده نرخ ارز را از جمله راهکارهای دولت ترکیه برای تشویق صادرات و رونق دادن به تولید و اشتغال داخلی عنوان می کنند.
با این حال بینالی یلدریم نخست وزیر ترکیه چندی پیش در واکنش به این نگرانی ها اعلام کرد که اقتصاد ترکیه دوران شکوفایی خود را طی می کند و رشد اقتصادی بالای هفت درصد موید این امر است.
وی نوسان نرخ ارز را ساختگی و ناشی از التهابات عادی بازار عنوان کرد.
رجب طیب اردوغان رییس جمهوری ترکیه نیز چندی پیش در واکنش به التهابات در بازار ارز ترکیه، ذخایر ارزی خارجی بانک مرکزی کشورش را بالغ بر 27.5 میلیارد دلار و مجموع ذخایر ارزی ترکیه را 120 میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: برخیها با اظهار این که ارزش لیر در برابر ارز خارجی چنین و چنان شده است، می خواهند روند رشد اقتصادی ترکیه را به چالش بکشند ولی ما به راه خود ادامه می دهیم.
وی با بیان این که امنیت سرمایه گذاری در ترکیه برقرار است، افزود: رشد اقتصادی 7.4 درصدی، ترکیه را در صدر کشورهای گروه 20 قرار داده اما برخی دوباره میگویند که 'اقتصاد این گونه و آن گونه است، باید مواظب بود.'