ایران خواهان تبدیل چابهار به یک فرصت بزرگتر تجاری است

به گزارش ایران اکونومیست؛ تارنمای خبری 'ان دی تی وی' هند نوشت: « هند برای توسعه بندر چابهار ایران 500 میلیون دلار سرمایه گذاری کرده است. فاز اول این بندر در ماه دسامبر سال گذشته با حضور حسن روحانی رئیس جمهوری ایران و نمایندگانی از هند و سایر کشور های منطقه افتتاح شد. از طرف دیگر ایران و افغانستان در حال تایید ایجاد یک کریدور حمل و نقل بین المللی هستند و اولین محموله گندم هند نیز از طریق بندر چابهار به افغانستان ارسال شد.
بندر چابهار یک موفقیت در روابط هند و ایران است و پس از عملیاتی شدن آن، تحولات زیادی پیرامون این بندر اتفاق افتاده و بر اساس خبر های منتشر شده ترافیک باری از بندر کراچی به چابهار منتقل شده است. بندر چابهار هزینه های حمل و نقل و زمان برای صادرات کالاهای هند را تا یک سوم کاهش می دهد. این بندر همچنین تجارت میان هند، افغانستان و ایران را با توجه به مخالفت های پاکستان برای استفاده از خاک این کشور افزایش خواهد داد.
در تاریخ 13 ماه مارس جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران برای آرام کردن پاکستانی ها به اسلام آباد سفر کرد. پاکستان از سفر روحانی به هند و همچنین گسترش حضور دهلی نو در چابهار ناراضی بود. ولی سفر روحانی اولین دیدار یک رئیس جمهوری ایران به هند از سال 2003 تاکنون بود.
ظریف اعلام کرد، همان طور که روابط اسلام آباد با عربستان بر روابط با تهران تاثیر نمی گذارد، روابط ایران با هند نیز علیه پاکستان نیست. وی همچنین از پاکستان و چین برای همکاری با ایران در بندر چابهار دعوت به عمل آورد.
این تغییر موضع برای ایران قابل درک است. تهران به دنبال موفقیت اقتصادی پروژه بندر چابهار است. اما این تصمیم می تواند یک شکست راهبردی برای هند باشد.
هند هم اکنون از افزایش نفوذ چین در منطقه از طریق احداث بندر گوادر که به عقیده کارشناسان هندی می تواند در راستای اهداف نظامی مورد استفاده قرار بگیرد، نگران است.
برخی معتقدند، هرگونه سرمایه گذاری رسمی چین در چابهار، موقعیت راهبردی هند در این بندر که در نزدیکی بندر گوادر پاکستان است را تضعیف خواهد کرد.
بندر گوادر بخشی از طرح سرمایه گذاری 50 میلیارد دلاری چین در پاکستان است. تاجران چینی هم اکنون در چابهار نیز حضوری آشکار دارند.
دیوید بروستر یک محقق ارشد در دانشکده امنیت ملی در دانشگاه ملی استرالیا گفت: دهلی نو هرگونه حضور چینی ها در چابهار، حتی اگر در ارتباط با کنترل چابهار نباشد را به تضعیف جایگاه خود برای ارتباط و تحت تاثیر گذاشتن مقامات ایرانی تلقی خواهد کرد.
اگرچه هنوز مشخص نیست که چین با این پیشنهاد ایران موافقت کند، اما بدون شک مشارکت پکن ثروتمند، روند توسعه بندر چابهار را تسریع خواهد بخشید.
منوج جوشی یک تحلیل گر در بنیاد تحقیقات ناظر هند نیز معتقد است: چین در خشکی دارای خط راه آهن است که آن را به ایران متصل می کند. این کشور همچنین دارای سرمایه گذاری عظیم در ایران می باشد.
دعوت ایران برای سرمایه گذاری از سوی پاکستان مورد استقبال قرار گرفته است. دوستین خان جمال دینی رئیس سازمان بندر گوادر پاکستان در این زمینه گفت: این یک پیشنهاد مثبت از سوی ایران می باشد که برای اولین بار مطرح شده است. دو کشور هم اکنون در حال مذاکره برای ایجاد خدمات کشتیرانی که بندر های گوادر و کراچی را به چابهار و بندرعباس متصل خواهد کرد هستند.
همکاری میان بنادر گوادر و چابهار امری ساده نخواهد بود. هند و پاکستان با یکدیگر دشمن هستند و چندین بار با هم جنگ داشته اند. درحالی که هند و چین که به تازگی در منطقه هیمالیا یک تنش مرزی جدی را تجربه کردند درحال رقابت برای بدست آوردن نفوذ بیشتر سیاسی جغرافیایی هستند.
اما برای ایران، توسعه بندر چابهار بسیار مهم است. ابراهیم جمیلی رئیس اتاق بازرگانی ایران و هند در تهران گفت: چابهار یک مرکز مهم تجارت در دریای عمان خواهد بود. البته اولویت حضور با هندی ها است. آنها اولین کسانی بودند که به ما مراجعه کردند. اما اگر یک بازیگر دیگر قدم پیش بگذارد و برای سرمایه گذاری اعلام آمادگی کند بدون شک برای آنها نیز فرصت و فضای کافی در چابهار وجود دارد.
راویش کومار سخنگوی دولت هند نیز در واکنش به این اخبار اعلام کرد که، ساخت و ساز در بندر چابهار به خوبی پیش می رود و دو طرف به صورت دائم با یکدیگر دیدار می کنند. انتخاب شریک و همکار بر عهده ایران است.
یانگ گوانگ یک محقق امور بین الملل در موسسه علوم اجتماعی چین گفت: همکاری با چین به ایران کمک خواهد کرد تا وضعیت مالی خود را بهبود بخشیده و زیرساخت های خود را توسعه دهد. چین و ایران به طور فزاینده ای به اقتصاد های بسیار مهمی در صحنه بین المللی تبدیل می شوند. آنها دارای ظرفیت عظیمی برای همکاری هستند.