به گزارش ایران اکونومیست، کریدور شمال - جنوب یکی از مهمترین کریدورهای ترانزیتی برای اتصال کشورهای جنوب به کشورهای شمالی، روسیه و کشورهای حاشیه دریای خزر است. موقعیت مناسب ترانزیتی و قرار گرفتن در مسیر اتصالی این کریدور و دسترسی ایران به سواحل خلیج فارس، دریای عمان و سواحل دریای خزر موجب شده تا ایران در سالهای اخیر بسیار مورد توجه تولیدکنندگان بزرگ اقتصادی جهان قرار گیرد.
کریدور شمال - جنوب مهمترین حلقه تجارت بین آسیا و اروپا است که در مقایسه با مسیرهای سنتی از نظر مسافت و زمان تا 40 درصد کوتاهتر و از نظر هزینه تا 30 درصد ارزانتر است. در واقع اگر بعضی مسیرهای ناتمام ریلی و جادهای ایران تکمیل شود ایران میتواند از عبور و ترانزیت کالا از خطوط ریلی و جادهای خود درآمد سرشاری از این مسیر کسب کند. موافقتنامه کریدور حمل ونقل بین المللی شمال - جنوب در شهریور ماه 1379 در سن پترزبورگ به امضای وزیران حمل و نقل سه کشور ایران، هند و روسیه رسید اما هنوز به تکمیل نهایی نرسیده است.
فعال کردن هرچه سریعتر این مسیر علاوه بر داشتن سود اقتصادی برای کشورهای منطقه نتایج بسیار ارزشمند اقتصادی و تجاری برای ایران در شرایط حساس منطقه ای و بین المللی به ارمغان خواهد آورد.
کریدور ترانزیتی بین‌المللی شمال - جنوب، صادرات از سواحل غربی هند را از بندرعباس و بندر چابهار در ایران و کشورهای آسیای میانه و روسیه به اروپا انتقال می‌دهد.
هندی ها با داشتن شرایط اقتصادی مناسب ،به شدت علاقه مند به استفاده از کریدورشمال - جنوب برای عرضه ارزانتر کالا و محصولات خود در بازارهای جهانی هستند.
بزرگترین ویژگی مسیر شمال - جنوب کوتاه کردن زمان حمل ونقل کالاها است .کشورهای استفاده کننده از مسیر هر چند ممکن است در ابتدای راه اندازی این کریدور متحمل هزینه های مالی و اقتصادی شوند ولی با فعال شدن آن و کاهش فاصله زمانی انتقال کالا از هند به روسیه و اروپا ،به سرعت هزینه ها جبران می شود.
به عقیده کارشناسان کریدور شمال - جنوب اگر با جدیت و برنامه ریزی از سوی ایران ،روسیه ، هند و کشورهای منطقه دنبال شود، فرصت بزرگی برای این کشورها و بویژه ایران به عنوان کشورواسط خواهد داشت .
ایران ، روسیه و هند عزم جدی برای فعال کردن این کریدور دارند به گونه ای که به تازگی بار دیگر مذاکرات برای فعال کردن مسیر ترانزیتی بین المللی را از سر گرفته اند.
این کریدور زمان حمل بار از هند به اروپا را به نصف کاهش داده و هزینه ها را برای صادرکنندگان شرق و جنوب شرق آسیا کمتر می کند .
ایران، روسیه و هند از سال 2000 تاکنون برای فعال کردن این کریدور با مسیرهای چندگانه شامل دریا ، خط آهن و جاده، از طریق مسیرهای جادهای موجود و با توسعه خط آهن در میان این مسیر به مسافت هفت هزار و 200 کیلومتر پیشرو بودند.
به گفته 'پی اس رقوان 'هماهنگ‌کننده هیئت مشورتی امنیت ملی در دولت هند در جریان سفر حسن روحانی در ماه فوریه به هند در مورد این مسیر گفت و گو کردند.
وی توضیح داد: «موضوع فقط سودمندتر کردن تجارت هند-روسیه یا هند- اروپا نیست حقیقتا این کریدور هند را برای صادرکنندگان شرق آسیا و جنوب شرق آسیا جذاب می‌کند . هیچ چیزی وجود ندارد که مانع از به راه افتادن این کریدور طی چند ماه آینده شود.»
این مقام هندی تصریح کرد بدون هیچ تحریمی علیه ایران، این کریدور «بسیار رقابتی» می‌شود. این کریدور هزینه و زمان ترانزیت کالا را در مقایسه با مسیر کانال سوئز به نصف کاهش می‌دهد.
حمل محموله‌ها در حال حاضر از کانال سوئز، مسیر طولانی‌تری دارد و گران تر هم است.
وی در کنفرانس بین‌المللی مطالعات جنوب آسیا گفت که گمرک‌های هند، ایران و روسیه در مورد فرآیند انتقال محموله‌ها مذاکره کرده اند.
