حضور پررنگ ایران در تهیه ششمین گزارش جهانی ارزیابی تغییر اقلیم

به گزارش ایران اکونومیست؛   ایمان باباییان  افزود: اکنون در مرحله شروع تهیه پیش نویس گزارش جامع جهانی ارزیابی تغییر اقلیم هستیم و حدود یک سال دیگر این پیش نویس تهیه و در تدوین گزارش نهایی که قرار است سال 2022 منتشر شود، استفاده خواهد شد.
وی با بیان این که اکنون در دوره ششم فعالیت هیات بین دولتی تغییرات اقلیمی IPCC قرار داریم، اظهار کرد: از سال 2012 تا 2022 دوره ششم این فعالیت است که پایان هر دوره به تهیه یک گزارش جامع ارزیابی تغییر اقلیم منتهی می شود.
هیات بین‌دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) مستقر در ژنو سال 1988 به وسیله سازمان ملل متحد، سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، و برنامه محیط‌ زیستی سازمان ملل (UNEP) ایجاد شد تا خطر تغییر آب و هوای کره زمین در نتیجه فعالیت های انسانی را ارزیابی کند.
IPCC خود به انجام پژوهش های مرتبط نمی‌پردازد و تغییرات آب و هوایی و پدیده‌های مربوط را نیز پایش نمی‌کند. گزارش‌های IPCC به طور گسترده‌ تقریبا در تمامی مباحثات درباره تغییرات آب و هوایی کره زمین مورد استناد قرار می‌گیرد.
به گفته بابائیان، ایران در چهار دوره فعالیت IPCC حضور داشته و هم اکنون که ششمین دوره آن است، کشورمان با حضور چهار نماینده از سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری، دانشگاه سمنان، سازمان هواشناسی و دانشگاه فردوسی نقش پررنگی در تهیه گزارش جامع ارزیابی تغییر اقلیم دارد.
مدیر گروه پژوهشی تغییر اقلیم پژوهشکده اقلیم شناسی سازمان هواشناسی کشور همچنین گفت: در این دوره نسبت به کشورهای منطقه و حتی برخی کشورهای خارج از منطقه، وضعیت ایران در IPCC بسیار مطلوب است و در حالی که حتی برخی کشورهای بزرگ موفق نشدند نماینده ای در این دوره داشته باشند، جمهوری اسلامی ایران با چهار نماینده جایگاه جهانی خوبی دارد.
وی درباره گزارش جامع ارزیابی تغییر اقلیم توضیح داد: در این گزارش تلاش می شود تا از لحاظ علمی، تاثیر تغییر اقلیم و کمیت آن بر تمام کره زمین بررسی و مشخص شود، به عنوان مثال پیش بینی می شود تا سال 2100 چه تغییراتی در اقلیم رخ می دهد، در بخش های مختلف مانند کشاورزی، مهاجرت، بهداشت، منابع آب، رشد و توسعه اقتصادی چه تبعاتی دارد و حال باید خود را چگونه با این تغییرات سازگار کنیم.
باباییان ادامه داد: مثلا تاثیر تغییر اقلیم روی عملکرد محصولی مانند زعفران در خراسان بررسی می شود، اینکه با این تغییرات آیا تولید این محصول مقرون به صرفه است یا خیر تا بر اساس آن برنامه ریزی شود.
وی گفت: نقش و تاثیر این گزارش در تصمیم های جهانی زیست محیطی تاثیر بسزایی دارد به طوری که تصمیم هایی که در نشست پاریس گرفته شد بر اساس نتایج گزارش قبلی بوده است بنابراین هر چه توافق های بین المللی در مورد تغییر اقلیم کمتر شود وضعیت نیز بدتر می شود.
مسوول دفتر مرجع ملی هیات بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) سازمان هواشناسی افزود: اکنون شاهد افزایش یک درجه ای دما در کره زمین هستیم که با مشکلات زیادی مانند تغییر رژیم بارندگی مواجه هستیم، در برخی نقاط کم بارشی و در برخی نقاط باران های سیل آسا داریم حال اگر دمای زمین پنج درجه افزایش یابد، قطعا با مشکلات بزرگتری مواجه خواهیم شد و وضعیت سخت تر می شود.
وی اظهار کرد: مدل ها نشان می دهد در بدترین حالت در سال 2100 دمای کره زمین حدود پنج درجه گرمتر می شود، اما یک سناریوی خوش بینانه هم وجود دارد که اگر روی کاهش انتشار گازهای گلخانه ای توافق جهانی باشد؛ افزایش دما کمتر از یک درجه خواهد بود. اما اگر به همین روال پیش رویم تا سال 2100 تقرییا سه تا چهار درجه افزایش دما خواهیم داشت.
وی ادامه داد: اکنون در حال بررسی تاثیر افزایش دمای 1.5 درجه ای روی کره زمین هستیم و هر کشوری باید به طور جداگانه آن را تهیه کند تا در تهیه گزارش جامع تغییر اقلیم مورد استفاده قرار گیرد.
باباییان گفت: گزارش بررسی تاثیر افزایش دمای 1.5 درجه ای روی کره زمین در کاپ 24 لهستان در سال 2018 بررسی و نتیجه آن برای تهیه گزارش ششم فرستاده می شود که بعد از انتشار، دوره ششم فعالیت IPCC پایان می یابد و وارد دوره هفتم می شود.
وی درباره زمان هر دوره گفت: زمان هر دوره قانونمند نیست از 5 تا 10 سال هم طول می کشد البته درباره زمان این دوره نظر خواهی کردند که ممکن است دوره فعالیت آن 10 ساله تعیین شود.
باباییان در پاسخ به این پرسش که آیا هر کشوری مسوول تهیه گزارش نهایی خود است، گفت: خیر، ممکن است ایران مسوول تهیه گزارش برای اروپا شود.
وی درباره انتخاب نمایندگان برای تهیه گزارش افزود: انتخاب نمایندگان بر اساس توانایی افرادی که معرفی می شوند صورت می گیرد، به عنوان مثال برای تهیه گزارش ششم از ایران 16 نفر را معرفی کردیم که چهار نفر انتخاب شدند که این نشاندهنده ظرفیت ایران برای تهیه این گزارش جهانی است.
مسوول دفتر مرجع ملی هیات بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) سازمان هواشناسی تاکید کرد: اگر قرار است در توافقنامه پاریس در سطح سران تاثیرگذار باشیم باید در تهیه این گزارش ها حضور فعال داشته باشیم که پذیرفته شدن چهار نماینده نشان از توانایی ایران در این عرصه دارد و برای کشور امتیاز بزرگی است.
باباییان گفت: بر اساس توافق پاریس، باید تا سال 2030 چهار تا 12 درصد از انتشار گازهای گلخانه ای خود را کاهش دهیم که انجام آن نیازمند مشارکت فعال ایران در عرصه های بین المللی و استفاده از تمام ظرفیت ها است.
وی افزود: ایران کشوری نفتی است و از سال 2003 به این طرف تقریبا محدودیت هایی را برای صادرات نفت قائل شده اند در حالی که در توافقنامه پاریس و این گزارش ها بر استفاده از انرژی های تجدیدپذیر تاکید می شود، یعنی دیگر نفت باید کنار رود بنابراین باید به سمت تولید انرژی های تجدیدپذیر پیش رویم.
باباییان اظهار کرد: ایران منبع غنی از انرژی خورشیدی است اما چرا از این ظرفیت استفاده نمی کنیم، در برنامه ششم توسعه سرمایه گذاری روی انرژی های تجدیدپذیر تاکید شده است، اکنون عربستان ایجاد بزرگترین نیروگاه انرژی خورشیدی را در برنامه خود دارد، چرا ما نباید چنین برنامه عظیمی داشته باشیم.
مسوول دفتر مرجع ملی هیات بین دولتی تغییر اقلیم (IPCC) سازمان هواشناسی تاکید کرد: در حالی که این ظرفیت در ایران وجود دارد بنابراین باید روی تولید انرژی خورشیدی سرمایه گذاری کنیم و به عنوان هاب (قطب) این انرژی در دنیا باشیم.
وی اظهار کرد: باید هر چه سریعتر از نفت به سمت انرژی خورشیدی خیز برداریم که اگر دیر عمل کنیم سال 2030 فرا می رسد و در آن زمان در عرصه بین الملل دچار محدویت می شویم و برای ما مشکل ایجاد خواهد شد.