برنامه وزارت بهداشت برای کنترل اولین علت مرگ ایرانیان

به گزارش ایران اکونومیست؛   دکتر جمشید کرمانچی  با اشاره به برنامه وزارت بهداشت برای درمان سکته‌های قلبی، گفت: درباره سکته حاد قلبی از سال ۹۳ کار را در وزارت بهداشت آغاز کردیم. در ابتدای سال ۹۳ هم برای این برنامه شناسنامه‌ای تهیه و آموزش‌های لازم نیز ارائه شد.

وی با بیان اینکه سکته قلبی در کشور بیش از سکته مغزی شناخته شده است و سال‌ها شاهد آموزش‌های مرتبط با این بیماری به مردم بودیم، افزود: باید توجه کرد که آمار بروز سکته‌های قلبی در کشور خیلی بیشتر از سکته مغزی است؛ به‌طوریکه سالانه ۶۴ هزار مورد سکته قلبی در کشور داریم. این درحالیست که تمام موارد سکته قلبی قابل درمان است و اگر بتوانیم بیماران را سر موقع به درمان برسانیم، همه آنها قابل درمانند.

کرمانچی با بیان اینکه زمان طلایی دریافت خدمات درمانی در سکته‌های قلبی زیر ۹۰ دقیقه است، افزود: بر این اساس باید بیماران را زیر ۹۰ دقیقه به بیمارستان برسانیم. البته می‌توان برای افرادی هم که در زمان بیش از ۹۰ دقیقه به بیمارستان می‌رسند، اقداماتی انجام داد. باید توجه کرد که در برنامه سکته قلبی دو نوع خدمت درمانی برای بیماران پیش‌بینی شده است؛ یکی بحث آنژیوگرافی اولیه است که به بیمارانی که در زمان طلایی سکته قلبی مراجعه می‌کنند، ارائه می‌شود. نوع دوم خدمت هم مربوط به تزریق داروی رفع‌کننده لخته خون است که اگر انتقال بیمار به بیمارستان بیش از ۹۰ دقیقه طول بکشد، این درمان برایش انجام می‌شود. البته در نهایت بیماری که دارو تزریق می‌کند، مجددا باید آنژیوگرافی اولیه شود. بنابراین تمرکزمان را روی نوع اول خدمت گذاشته‌ایم.

مشاور معاون درمان وزارت بهداشت در امور بیماری‌ها با بیان اینکه ما می‌توانیم در ۵۴ بیمارستان به روش آنژیوپلاستی سکته قلبی را درمان کنیم، گفت: البته شاید در راستای مدیریت منابع تعداد بیمارستان‌ها را کاهش دهیم. زیرا باید بتوانیم این خدمات را در تمام ۲۴ ساعت درست و بهتر ارائه دهیم. باید توجه کرد که ارائه این خدمت به صورت ۲۴ ساعته خیلی دشوارتر از درمان سکته‌های مغزی است؛ زیرا حضور فوق‌تخصص قلب برای ارائه خدمت ضروری است. این درحالیست که تعداد فوق‌تخصص‌هایی که در شهرهایمان هستند و می‌توانند شیفت و کشیک دهند، کمتر از میزان لازم است. بنابراین برای ارائه بهتر و درست‌تر خدمت این آمار را احتمالا در سال ۹۷ کمتر می‌کنیم.

کرمانچی با بیان اینکه در حال حاضر هم  این خدمت در ۵۱ بیمارستان ارائه می‌شود، اظهار کرد: بنابراین این خدمت را مدیریت کردیم ‌تا اینطور نباشد که به مردم بگوییم به صورت ۲۴ ساعته در بیمارستان ارائه می‌شود، اما مردم وقتی مراجعه می‌کنند با مشکلاتی مواجه شوند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر خدمات مربوط به سکته‌های قلبی در مراکز دانشگاهی کشور ارائه می‌شوند، گفت: اما  برخی دانشکده‌هایمان نمی‌توانند این خدمت را به صورت آنژیوپلاستی ارائه دهند و تزریق دارو انجام می‌دهند. بنابراین خدمت را در تمام مراکزی که دارای بخش سی‌سی‌یو هستند، می‌توانیم ارائه دهیم و این خدمت را در ۳۵ شهر کشور از جمله شهرهای کمتر برخوردار مانند دزفول، سبزه‌وار، جیرفت و...هم ارائه می‌دهیم.

کرمانچی در ادامه با اشاره به برخی علائم و عوامل بیماری سکته قلبی، گفت: بروز سکته قلبی ناشی از افزایش بیماری‌های غیرواگیری چون چاقی، چربی خون، فشار خون و... است که زمینه را برای نامساعد شدن جداره رگ‌ها فراهم می‌کند تا با کوچک‌ترین اتفاق، انسداد رگ ایجاد شود. باید توجه کرد که قسمت عمده علائم بروز سکته قلبی مربوط به دردی است که با سایر دردها متفاوت است. این درد که در قفسه سینه رخ می‌دهد،  آزاردهنده و شدید است؛ به‌طوریکه بیمار عرق سرد می‌کند. البته گاهی اوقات قفسه سینه به دلیل کشیدگی‌های عضلات هم دچار درد می‌شود، اما این درد با درد مربوط به سکته قلبی متفاوت است. درد سکته قلبی دردی شدید است و گاهی تیر کشیدن به دست چپ و پشت را هم به دنبال دارد. افرادیکه دچار این علائم می‌شوند، معمولا دست‌شان را روی قفسه سینه گرفته و از شدت درد خم شده‌اند؛ چراکه این درد حالتی ناتوان‌کننده دارد.

وی تاکید کرد: حتما کسی که این علائم را دارد، با اورژانس تماس بگیرد. زیرا اکثر آمبولانس‌ها دارای دستگار نوار قلب هستند و در محل سکته را تشخیص داده شده و به بیمارستان اطلاع می‌دهند تا زمان رسیدن بیمار دستگاه و متخصص آماده ‌شوند و خدمات مورد نیاز را به بیمار ارائه کنند. با اجرای این برنامه تاکنون به ۲۶ هزار و ۳۰۰  بیمار ارائه خدمت شده و متوسط زمان دریافت خدمت‌ آنها ۶۰ دقیقه بوده است. ما فکر می‌کنیم باید باز هم در این حوزه مدیریت شود و هدف‌مان این است که دسترسی مردم به این خدمت زیاد شود. بر همین اساس در حال حاضر از آمبولانس‌های هوایی هم کمک می‌گیریم؛ به‌طوریکه در سال‌های گذشته ۵ تا ۱۰ درصد آمار حمل بیمار توسط آمبولانس هوایی بابت این خدمت بوده است.

وی درباره افزایش بروز سکته‌های قلبی در جوانان گفت: طبق مطالعات انجام شده ۵۰ درصد سکته‌های قلبی در سنین زیر ۶۰ سال اتفاق می‌افتد؛ یعنی در سنین فعال زندگی. ما در سنین جوانی هم سکته داریم که علت آن هم سبک زندگی غلط است. در حال حاضر خوشبختانه افزایش مالیات بر سیگار تصویب شد، اما هنوز در حوزه قلیان مقاومت زیادی وجود دارد. درحالیکه مشخص است که این پدیده دارد به سلامت مردم آسیب می‌زند. البته شکی نیست که عواملی مثل آلودگی هوا و استرس‌ها نیز در بروز سکته قلبی موثرند.

مشاور معاون درمان وزارت بهداشت در پایان صحبت‌هایش گفت: در حال حاضر اولین علت مرگ کشور سکته قلبی و دومین علت آن سکته مغزی است.