شاهین چراغی مدیر یک شرکت کارگزاری ، با اعتقاد به اینکه مدل پذیرش شرکتهای جدید در بورس و فرابورس نیازمند بازنگری است، عنوان کرد: وقتی یک شرکت بزرگ در بورس پذیرش میشود، باید دانست که هر یک از عرضه کنندگان یا سهامداران عمده از عرضه اولیه چه هدف مشخصی را دنبال میکنند.
وی افزود: برخی از سهامداران عمده برای ورود به بازار سهام تنها به دنبال قرار گرفتن در فهرست شرکتهای بورسی و فرابورسی هستند و برخی دیگر از ناشران نیز اهداف دیگری همچون انجام تأمین مالی ارزان قیمت را دلیل حضور خود در بازار سرمایه عنوان میکنند.
به باور چراغی برخی شرکتها به منظور بهرهگیری از مزیت حضور در فهرست شرکتهای بورسی در حلقههای تجاری و مزایدهها به دنبال ورود به بازار سهام هستند و در مقابل نیز شرکتهایی هستند که هدف از ورود به بازار سرمایه و عرضه اولیه سهام خود را انجام تأمین مالی ارزان قیمت و یا فروش سهام و خروج از کسب و کار هستند.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سرمایهگذار در بازار سرمایه باید نسبت به نیت عرضه کنندگان سهام در عرضههای اولیه برای ورود به بازار دقت کنند، گفت: وقتی سهام شرکتی قیمت گذاری و یکباره قیمت آن چندین برابر میشود باید دلیل آن را بررسی کرد که آیا ناشی از قیمت گذاری اشتباه بوده و از بابت دستکاری قیمت و ناظر بازار نتوانسته به مسئولیت خود به درستی عمل کند.
چراغی در برابر این پرسش که آیا ایراد به عرضههای اولیه ناشی از غرضورزی عدهای از سهامداران در شبکههای اجتماعی و یا حتی باج خواهی برخی افراد از ناشران این شرکتها است، گفت: در حال حاضر ایرادی نمیتوان به ناشر یا ناظر بازار فرابورس و بورس گرفت، چراکه مکانیزم فرایند پذیرش منجر به شکل گیری ساختاری اشتباه میشود.
این کارشناس بازار سرمایه عدم درک و نا آشنایی با مسئولیتهای قانونی از سوی ناشران بورسی و فرابورسی را از دیگر مشکلات فرایند عرضههای اولیه عنوان کرد و افزود: تحلیلگر چاره ای جز دریافت اطلاعات خود از عرضههای اولیه ندارد و این در حالی است که ناشر یک شرکت بی آنکه با مسئولیتهای قانونی خود در بازار سرمایه و ضمانت اجرای آن آشنا باشد، اقدام به نشر اطلاعات نهانی در شبکههای اجتماعی میکند.
وی گفت: این موضوع نشان میدهد که ناشر هنوز به مسئولیتهای خود در بازار سرمایه آشنا نیست و توجیه نشده است و باید دستکم در دوره ای سه ماهه قبل از ورود به بازار سرمایه دورههای آموزشی ببیند.
به باور وی اگر شفافیت اقتصادی میخواهیم، باید بی آنکه به گذشته شرکتها تکیه کرد، امکان ورود آنها در بازار سرمایه را فراهم کرد.
به گفته چراغی، در سالهای قبل ، شرکتهای اصل چهل و چهاری از جمله ملی مس و فولاد مبارکه به دلیل شفاف بودن عملکرد آنها در حالی با استقبال خریداران سهام مواجه میشدند که در شرکتهای خصوصی به دلیل نبود شفافیت کافی، هر یک از عرضههای اولیه سهام متفاوت است.
این کارشناس با تاکید بر لزوم بازنگری اساسی در ساختار پذیرش شرکتهای بورسی و فرابورسی، گفت: در حال حاضر شرکتهای کوچک با هدف ایجاد ارزش بازاری فراتر از ارزش کارشناسی شرکت خود در حالی برای ورود به بازار سهام از خود تمایل نشان میدهند که عدم بازبینی و تعدیل ساختارهای نظارتی میتواند اعتماد به بازار سرمایه را دچار خدشه نماید.