هشدار به شکستن بلور اعتماد

 بانک مرکزی در حالی این روزها برای استفاده از درگاه های ایمن به کاربران ایرانی هشدار می دهد که هنوز سایه شوم موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز از سر اقتصاد ایران کم نشده است. پول هایی که با سودای سود بیشتر در حساب های بانکی جای گرفتند و آنچه بر جا ماند خیالی بود بیراه به واقعیت.

 حالا اما داستان متفاوت است.مدتهاست سوژه دزدی از کارت های اعتباری دستمایه فیلم ها مهیج سینمایی در این سو و آن سوی آب است. دزدانی باهوش که قدرت شکستن قفل های اینترنتی را دارند، خزانه مجازی شما را باز می کنند و هر آنچه دارید را به غارت می برند، درست مثل اینکه قادر باشند پول هایتان را بدون مشکل از جیب تان بردارند.

 هشدار اما بابت چیست؟ درگاه امن کدام درگاه است؟ خرید ایمن چه معنایی دارد؟

خرید آنلاین ایرانی‌ها از طریق پایانه‌های فروش یا همان دستگاه‌های POS، اینترنت و موبایل در سال ۹۵ از مرز ۱۳۸۳هزار میلیارد تومان فراتر رفت.

بررسی ها نشان می دهد هر ایرانی بالای ۱۴سال در سال گذشته به‌طور متوسط ۲۰۷بار خرید آنلاین انجام داده است. البته این رقم در میان شهروندان جوان و میانسال بالاتر خواهد بود. همچنین این افراد در سال گذشته به‌طور میانگین بیش از پنج بار از طریق اینترنت، ۲۲بار از طریق موبایل و ۱۷۹بار از طریق پایانه‌های فروش خرید کرده‌اند.

گردش مالی در هر جابه‌جایی‌ پول برای خرید آنلاین به‌طور متوسط حدود ۱۱۰هزار تومان بوده است. برخی معتقدند بخشی از این رشد می‌تواند ناشی از رواج استفاده از انواع دستگاه‌های POS در فروشگاه‌ها و حتی نمونه‌های وایرلس آن در میان کسبه دستفروش باشد؛ چرا‌که بیش از ۸۶درصد خرید آنلاین و حدود ۹۲درصد از مبالغ پرداخت شده برای خرید آنلاین از طریق همین روش انجام گرفته است.

این آمار و ارقام خود نشان از آن دارد که خریدهای اینترنتی حتی بر بستر موبایل و سایت ها در حال رشد و توسعه است و در نتیجه امنیت در این حوزه حرف اول و آخر را می زند چرا که هر اختلالی در این عرصه می تواند موجودیت این بخش نوپا از اقتصاد را نشانه رود.

 وزیر ارتباطات چه می گوید؟

برگ اول را وزیر ارتباطات رو کرد وقتی از نبود امنیت بر بستر USSD خبر داد و تاکید کرد که اگر اپراتورها نتوانند از عهده تضمین امنیت بسترهای USSD بربیایند، قطعا نظر ما هم این است که این شیوه ادامه پیدا نکند.

محمد جواد آذری جهرمی گفته بود که در هر صورت تصمیم بانک مرکزی در کلیت خودش تصمیم درستی است و این‌که امنیت را در خدمات بانکی لحاظ کنیم یک ضرورت درست است. چراکه اکنون در بستر USSD، از دکل مخابراتی تا شبکه بانکی، اطلاعات کارت مشتریان را در دست دارند و این خود یک مخاطره است.

وزیر جوان ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این‌که USSD از ابتدا با مجوز خود بانک مرکزی به وجود آمده است، تاکیده کرده بود که بخش عمده‌ای از خرید مردم از خدمات اپراتورها برروی بستر USSD انجام می‌شود، بنابراین زمانی که سرویسی دارای محبوبیت در بهره‌برداری است، اگر بخواهیم تغییراتی در آن انجام دهیم، باید تاثیرات آن را در بازار نیز بسنجیم.

البته آذری جهرمی در این رابطه نگاه بانک مرکزی درباره لحاظ کردن مسائل امنیتی مشتریان بانک‌ها را تایید کرده و گفته بود که با این حال باید ملاحظات را در انجام اینگونه تغییرات در نظر گرفت. چه به گفته او در حال حاضر بعد از USSD ها بیشترین خرید شارژها از خرید دستگاه‌های POS انجام می‌شود، اما خرید از طریق دستگاه‌های POS گاهی گزارش شده تا سقف ۱۵۰۰ تومان درباره کارت شارژهای ۱۰ هزار تومانی برای مشتریان هزینه داشته است.

کار اما به اینجا ختم نشد، کمی بعد آذری جهرمی در توییتر خود از تعویق در بستن این بستر خبر داد و درباره دستور توقف کدهای دستوری USSD از سوی بانک مرکزی نوشت:"در تفاهمی که با جناب آقای دکتر سیف داشتم، بنا شد با رعایت الزاماتی از سوی اپراتورهای تلفن همراه، موضوع توقف خدمات پرداخت با استفاده از کدهای دستوری USSD فعلا منتفی گردد. از توجه ویژه جناب آقای دکتر سیف و تیم بانک مرکزی به توسعه کسب و کارهای نوپا و بازار ICT کشور قدردانی می‌نمایم."

 پرداخت اینترنتی

 حالا کافی است شما به عنوان یک کاربر وارد سامانه های پرداخت شوید ، برای خرید شارژ یا پرداخت قبض یا سفارش کالا و خدمت، در بسیاری از این سایت ها و سامانه ها اطلاعات کارت شما، از شماره کارت گرفته تا رمز دوم ثبت می شود و دومین خرید شما مستلزم طی مراحل اول نیست یعنی به سادگی می توانید تنها با انتخاب کارت خود ، مبالغ را پرداخت کنید.

 با توجه به حساسیتی که پیش از این وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نشان داده و همچنین اطلاعیه اخیر بانک مرکزی برای استفاده از درگاه ایمن؛می توان بی تفاوت از کنار ثبت اطلاعات گذشت؟

 به نظر می رسد در این مسیر حساسیت و نظارت دقیق تر مسئولان برای حراست از امنیت تجارت بر بستر فضای مجازی ضرورت دارد چرا که در این عرصه اولین اشتباه می تواند سرسلسله اتفاقات ناگوار بعدی ای باشد که ناشی از شکستن بلور اعتماد است.