بیش از یک ماه است که مرکز آمار ایران گزارش شاخص تورم را برای دهک‌های
درآمدی استخراج کرده است. بر این اساس جدیدترین گزارش‌ها حکایت از آن دارد
که نرخ تورم دهک‌های بالای درآمدی همچنان کمتر از نرخ تورم دهک‌های پایین
درآمدی است و همین امر، حکایت از آن دارد که فقرا فقیرتر و اغنیا غنی‌تر
شده‌اند.
در واقع، مقایسه قیمت سبد کالاهای مصرفی خانوارهای کم‌درآمد حکایت از آن دارد که نرخ تورم دهک‌های پایین درآمدی ۹.۲ درصد و نرخ تورم دهک‌های بالای درآمدی ۷.۷ درصد در بهمن ماه امسال بوده است.
جواد حسین زاده، معاون مرکز آمار ایران در این رابطه اعلام کرده بود که دو دستاورد بزرگ در مرکز آمار ایران به دست آمده که تغییر سال پایه تورم از ٩٠ به ٩٥ در حوزه تورم از جمله آن بوده و دیگری تورم دهکی است. این در حالی است که شاخص قیمت درصد تغییر میانگین موزون قیمت کالا و خدمات در مقایسه با سال پایه است که سال پایه به ٩٥ تغییر یافته است.
وی گفته بود که تورم شهری، روستایی و کل کشور بر اساس سال پایه ٩٥ محاسبه می شود که بر این اساس علت تغییر سال پایه به دلیل تغییر تکنولوژی تولید کالا، حذف برخی اقلام از سبد مصرفی و افزودن برخی دیگر، تغییر در وزن کالاها و مواردی از این دست علت تغییر سال پایه است؛ ضمن اینکه افزایش درآمد خانوارها الگوی مصرف را تغییر می دهد و همین امر تغییر سال پایه را رقم می زند.
به گفته حسین زاده، اقلامی که برای محاسبه تورم در سبد قرار می گیرند باید دارای ویژگی های خاصی باشند که شاخص های آن از سوی مرکز آمار لحاظ شده است؛ ضمن اینکه مرحله بعد جمع آوری آمار مربوط به قیمت است که این طرح هم به صورت ماهانه اجرایی می شود و از فروردین سال ٩٥ شروع شد؛ البته بین سال ٩٠ تا ٩٥ تعداد ٢٦ قلم حذف و ۳۰ قلم اضافه شده است و پایش در ٤٧٥ قلم کالا در مناطق شهری و روستایی صورت می گیرد.
وی به این نکته هم اشاره کرده بود که سهم دخانیات و خوراکی و آشامیدنی در سبد مصرفی خانوار کم شده و سهم مواد غیرخوراکی بیشتر شده است. اما این که سهم خوراکی کم شده را ما تحلیل نمی کنیم ولی وقتی سهم خوراکی کم می شود و غیرخوراکی بیشتر می شود نشان می دهد که خانوارها نیازشان به کالاهای خوراکی کمتر شده است.
حسین زاده در خصوص تورم دهکی و دلایل محاسبه آن اعلام کرده بود که برای تجزیه و تحلیل دقیق علت ها و معلول هایی که منجر به تغییر تورم در هر یک از دهک ها می شود نیاز است تورم دهکی را مورد محاسبه قرار دهیم به خصوص در حوزه مباحث مرتبط با فقر مورد نیاز است بر این اساس نتایج محاسبات نشان می دهد تورمی که اقشار پردرآمد جامعه با آن مواجه هستند کمتر از کم درآمد است؛ در واقع این تورم نشان می دهد که اقلام سبد مصرفی دهک های کم درآمد باید مورد حمایت واقع شود این در حالی است که تورم برای کم درآمدها کمتر از تورم پردرامدها است که دولت می تواند برنامه ریزی لازم را در این حوزه داشته باشد.
جزئیات تورم دهک‌های درآمدی در بهمن ماه
اکنون نتایج شاخص قیمت مصرف کننده « کل خانوارهای کشور» بر اساس دهک های هزینه ای در بهمن ماه ١٣٩٦ بیانگر آن است که بیشترین عدد شاخص کل برابر ١١١,٦ مربوط به دهک دوم و کمترین عدد شاخص کل برابر ١١٠.٩ در دهک دهم است. کمترین تغییر ماهانه شاخص کل برابر ٠.١ درصد در دهک اول و بیشترین تغییر ماهانه شاخص کل برابر ٠.٥ درصد در دهک دهم بوده است. بیشترین درصد تغییرات شاخص در دوازده ماه منتهی به بهمن ١٣٩٦ (تورم سالانه) ٩.٢ درصد در دهک اول و کمترین نرخ تورم ٧.٧ درصد در دهک دهم بوده است.
نتایج شاخص قیمت مصرف کننده در گروه عمده «خوراکی ها ، آشامیدنی ها و دخانیات» بر اساس دهک های هزینه ای در این ماه نشان دهنده آن است که بیشترین عدد شاخص این گروه در بهمن ماه ١٣٩٦ برابر ١١٥,٩ در دهک دهم و کمترین آن برابر ١١٤.٣ در دهک اول اتفاق افتاده است . در حالی که بیشترین تغییر ماهانه شاخص این گروه ٠.٥ درصد در دهک سوم و کمترین تغییر آن برابر ٠.٢ درصد در دهک دهم است. بیشترین درصد تغییرات شاخص این گروه در دوازده ماه منتهی به بهمن ماه ١٣٩٦ (تورم سالانه) ١٣.٤ درصد در دهک دهم و کمترین نرخ تورم ١١.٩ درصد در دهک اول است.
نتایج شاخص قیمت مصرف کننده در گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» بر اساس دهک های هزینه ای در این ماه بیانگر آن است که بیشترین عدد شاخص در این گروه برابر ١٠٩,٨ در دهک دهم و کمترین عدد شاخص در این گروه برابر ١٠٩.٤ در دهک دوم است. در حالی که بیشترین تغییر ماهانه شاخص این گروه برابر ٠.٥ درصد در دهک دهم و کمترین تغییر آن برابر ٠.٢ درصد کاهش در دهک اول است. بیشترین درصد تغییرات شاخص این گروه در دوازده ماه منتهی به بهمن ماه ١٣٩٦ (تورم سالانه) ٧.٢ درصد در دهک اول و کمترین نرخ تورم ٦.٦ درصد در دهک دهم است
