به گزارش ایران اکونومیست، با توجه به اهمیت استراتژیک آب در اوضاع کنونی و بحران‌های پیش رو در زمینه‌های امنیتی، اقتصادی و اجتماعی، آنچه بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد مدیریت بهینه منابع آب است، مدیریتی که یکی از راهکارهای اصلی آن سدسازی و مدیریت بهره‌برداری از آن است؛ چرا که پروژه‌های سدسازی برای حفظ حیات و تداوم امنیت ملی و نیز افزایش ظرفیت ذخیره سازی و گسترش منابع آب و استحصال انرژی برق‌آبی سازگار با محیط زیست بخصوص برای مناطقی که با کمبود آب و بحران آب مواجه هستند، لازم و حیاتی است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به دلیل افزایش جمعیت و لزوم تأمین آب شرب و کشاورزی ساخت سدهای بزرگ در دستور کار دولت‌های وقت قرار گرفت و به نوعی وارد مرحله جدیدی شد و صنعت آب کشور ایجاد خودکفایی در این زمینه را هدف بزرگ و متعالی خود قرار داد.
با توجه به بارندگی و پتانسیل خوب آبهای سطحی در استان کردستان و استفاده از منابع آب و خاک با مهار آبهای جاری، ساخت سدهای مخزنی، ایستگاه‌های پمپاژ و ایجاد شبکه‌های انتقال و توزیع آب در این استان توجه جدی شده است.
سد سازی صنعتی روبه توسعه در استان کردستان
صنعت سدسازی در کردستان وارد مرحله ی جدید شد
مهندس اقبال شانظری مدیر عامل شرکت آب منطقه ای کردستان گفت:تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تعداد دو سد قشلاق و شهید کاظمی در استان احداث شد که تنها منبع تامین آب شرب شهر سنندج و آذربایجان غربی بود.
وی افزود:با توجه به بارندگی و پتانسیل خوب آبهای سطحی در استان کردستان و استفاده از منابع آب و خاک بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ،صنعت سدسازی در کردستان وارد مرحله ی جدیدی شد به طوری که مهمترین اهداف سازندگان سدها در استان مهار سیلاب ها و ذخیره آب های سطحی جهت تامین آب شرب، کشاورزی و صنعت و در کنار آن تولید برق بوده است.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای کردستان با اشاره به اینکه مجموعه سدهای در حال بهره‌برداری در استان کردستان که هر یک به سهم خود نقش قابل توجهی در مدیریت بهینه منابع آب استان بخصوص در دوره نسبتاً طولانی خشکسالی دارند می توان به (سد قشلاق) در شهر سنندج ، شهردهگلان (سد سورال )، شهرمریوان(سدگاران و سدزریوار )، شهرنگل ( سد آزاد ) ،شهر قروه (سدسنگ سیاه ) ،شهر بانه(سد بانه و سد عباس آباد ) ،شهر دیواندره (سد سیازاخ )شهر کامیاران (سد زیویه و سد گاوشان وسد امیرآباد- رمشت از لحاظ حجم مخازن آبی اشاره کرد.
شانظری بیان کرد: در بخش کشاورزی می توان سدهای زیویه ،سورال، سد سنگ سیاه، امیرآباد، رمشت، ژاوه وسد زریوار در مریوان و از سدهای چند منظوره می توان سدهای سیازاخ، گاوشان، چراغ ویس، گاران ،آزاد وسد شهید کاظمی را نام برد.
وی عنوان کرد: سدهایی چون زرین جوب، ماویان، سنته، مرخوز ،تامین آب سد بوکان،تامین آب سد سیمینه،سیر ،شیخ بشارت، باباخان،کانی گویژان،چومان،بلبر،پالنگان، سوی رو،کانی سیف و قصریان دزلی از جمله سدهایی هستند که در مرحله مطالعات و احداث قرار دارند.
شانظری گفت: با توجه به سدهای مورد بهره‌برداری، اجرایی و مطالعاتی حجم زیادی از آبهای استان مهار و استحصال خواهد شد و برای تامین نیازها و به عنوان یک اقدام زیربنایی برای رشد و توسعه استان به مصرف می‌رسد.
وی بیان کرد:اعتبارات هزینه شده در زمینه ساخت سد در استان بعداز پیروزی انقلاب اسلامی ایران 37737 میلیارد ریال بوده که البته بدون لحاظ سدهای شرکت آب نیرو در استان که سد آزاد وژاوه می باشند.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای کردستان گفت:تامین آب شرب، صنعت،کشاورزی،زیست محیطی،کنترل ومهار سیلاب، احیای دائمی زیست محیط در رودخانه ها،بهبود وضعیت کشاورزی، اشتغالزایی، پرورش آبزیان،تقویت سفره های زیر زمینی در دشت ها واهداف سیاحتی وتفریحی از مهمترین اهداف ساخت سدها در این استان است.
شانظری گفت:به برکت انقلاب اسلامی ایران و با توجه به اهمیت زیاد کنترل هرچه بیشتر آب های سطحی ، تلاش های گسترده ای از سوی وزارت نیرو صورت پذیرفته تا جایی که آمار سدهای احداث شده دراستان کردستان طی 39 سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، از 2 سد به بیش از 13 سد افزایش یافته است به طوری که تمامی مراحل احداث یک سد شامل مطالعه ، طراحی ، نظارت ، ساخت ، مدیریت و بهره برداری توسط مهندسان بومی استان انجام می شود.
کردستان دارای سه حوضه آبریز درجه یک کشور است
پس از انقلاب، بسیاری از پیشرفت‌های استان در زمینه سدسازی، مرهون تلاش دولت ومسئولین در سال‌های پس از انقلاب است، به طوری که پیشرفت‌های مربوط به بعد از انقلاب اسلامی چه از نظر تنوع موضوع و چه از نظر وسعت و گستره عمل، به حدی گسترده بوده که در قیاس با وضعیت قبلی استان قابل بحث و بررسی نیست.
کشور ایران سومین کشور برتر سدسازی در دنیا است همچنین علاوه بر توان اجرایی ، کشور ما به لحاظ ظرفیت های فنی تولید علم و ارائه ی مقالات علمی در زمینه ی سدسازی نیز سومین کشور برتر دنیا محسوب می شود و استان کردستان با مساحت 29 هزار کیلومتر مربع دارای حجم بارشی معادل 13.2 میلیارد متر مکعب در سال (3.1 درصد کل بارندگی کشور) و 17 رودخانه دائمی و 24 رودخانه فصلی با حجم منابع آب سطحی 4.3 میلیارد مترمکعب(6.6 درصد روان آبهای کشور) بوده و دارای سه حوضه آبریز درجه یک کشور است.
