به گزارش ایران اکونومیست به نقل از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، سرپرست برنامه پاکسازی و جمع آوری بقایای معماری فروریخته معبد بزرگ و معبد شمال شرقی سرمسجد شهر مسجد سلیمان خوزستان گفت: پس از مشخص شدن فضاها و بقایای معماری، اقدامات لازم برای حفاظت و تثبیت وضع موجود و در صورت لزوم بازچینی و تکمیل بخش های فروریخته انجام شد.
میثم حسین زاده با اشاره به ثبت ملی صفه تاریخی سرمسجد مشرف بر شهر مسجدسلیمان و در جوار بافت مسکونی محله نصیرآباد در سال 1316 افزود: بیشترین پژوهش های میدانی در این مجموعه را «رومن گیرشمن» انجام داده است. پیش از وی نیز کسانی چون «ژاک دومرگان»، «آندره گدار» و «سراورل اشتاین» به آثار تاریخی این منطقه اشاراتی داشته اند.
** یکی از نخستین استقرارگاه های پارسیان
به گفته این باستان شناس، گیرشمن پیش از آغاز کاوش های باستان شناختی، تاریخ پیشنهادی بنای اولیه این نیایشگاه را برمبنای پیش فرض تقارن مسجدسلیمان کنونی با پارسوماش باستان نخستین زمان های حضور پارسیان در این منطقه (حدود سده هفتم پیش از میلاد) دانسته و از صفه های سرمسجد، بردنشانده و پاسارگاد به عنوان نخستین استقرارهای پارسیان در عصر هخامنش و چیش پش و پیش نمونه ساختارهای معماری شاخص عصر هخامنشی چون تخت جمشید یاد می کند.
حسین زاده با اشاره به کاوش های باستان شناختی بر صفه سرمسجد و بردنشانده در سال های 1964-1967 توسط گیرشمن و گروه همراه وی، از چاپ نتایج این کاوش ها در دو شماره اختصاصی نشریه MDP خبر داد.
وی افزود: گیرشمن بقایای مکشوفه از مسجدسلیمان و به ویژه معبد مرکزی را در سه فاز اصلی معماری از عصر سلوکی تا ساسانی معرفی کرد که در نهایت بخش عمده آن با گورستانی از دوره متأخر اسلامی پوشانده شد.
** طراحی سایت موزه
حسین زاده از گمانه زنی برای تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه سرمسجد، طراحی سایت موزه، بازچینی برخی جداره های فروریخته، پژوهش های منظر فرهنگی برای تکمیل نقشه عرصه و حریم پیشنهادی محوطه سرمسجد و عملیات سال جاری با هدف مرمت و ساماندهی مجموعه، به عنوان دیگر طرح های اجرا شده توسط سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری برای شناخت، حفاظت و معرفی این اثر تاریخی ارزشمند نام برد.
این باستان شناس گفت: براساس برنامه ریزی صورت گرفته برای مرمت بخش های آسیب دیده مجموعه سرمسجد بر فراز صفه مقدس که پیش از این توسط گیرشمن کاوش و معرفی شده بودند، مقدمات اجرایی لازم فراهم شد.
وی افزود: برای رعایت کامل اصول فعالیت در محوطه های تاریخی، دقت حداکثری در شناخت بقایای معماری موجود، بهره گیری کامل از اسناد منتشره از سوی کاوشگران اولیه مجموعه، انجام نظارت مستمر بر جمع آوری بقایای فروریخته معماری و با مشورت اساتید و پیشکسوتان امر مقرر شد تیم باستان شناس پیش از هرگونه اقدام مرمتی، جمع آوری بقایای فروریخته، پاکسازی محیطی و فراهم آوردن مقدمات اقدام کند.
حسین زاده گفت: بر همین اساس طرح اولیه آماده و مجوز لازم نیز با عنوان برنامه پاک سازی و جمع آوری بقایای معماری فروریخته معبد بزرگ و معبد شمال شرقی مسجدسلیمان توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادر شد.
مسجدسلیمان شهری تاریخی در میان کوه‌های زاگرس و از شهرهای بختیاری‌نشین استان خوزستان در کشور ایران است.
دو معبد باستانی در این شهر قرار دارد؛ معبد سرمسجد که آتشکده‌ای قدیمی است که مربوط به دوران پارس‌ها در شمال شرقی شهر مسجدسلیمان در یکی از قدیمی‌ترین محلات آن به همین نام (سرمسجد) قرار دارد.
معبد بردنشانده نیز تخته سنگ و پلکانی در ۱۰ کیلومتری شهر و در جاده سد مسجدسلیمان، مربوط به دوران هخامنشیان که دارای یک آتشکده قدیمی است.
