جمعه ۲۳ آذر ۱۴۰۳ - 2024 December 13 - ۱۰ جمادی الثانی ۱۴۴۶
۱۵ بهمن ۱۳۹۶ - ۰۹:۰۰
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی:

«فرهنگ» سرمایه ماندگاری یک ملت است

رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، از «فرهنگ» به عنوان سرمایه ماندگاری یک ملت یاد کرد و با تشریح وضعیت زنان در چهار دهه گذشته، تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران از حیث حضور کیفی زنان در جامعه، رتبه نخست را در منطقه دارد.
کد خبر: ۲۰۰۱۰۰
به گزارش ایران اکونومیست؛   اشرف بروجردی  اظهار کرد: علیرغم اینکه فرهنگ مهمترین سرمایه ماندگاری یک ملت است اما به اندازه ای دایره آن گسترده است که در باورهای مدیران جامعه گم شده است.
وی افزود: اکنون بیشترین دغدغه مدیران ارشد نظام اقتصاد، سیاست، سیاست خارجی و امنیت است و مباحث فرهنگی تاحدی مغفول مانده، دلیل آن هم همین گستردگی دایره فرهنگ است که در برگیرنده گفتار و رفتار مردم و خرده فرهنگ ها در سطح ملی است.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه انقلاب اسلامی یک انقلاب فرهنگی بوده، ادامه داد: برخی معتقد بودند، آن انقلابی ایدئولوژیک است اما به نظر من از آنجا که مردم ایران مسلمان بوده و هستند نمی توان گفت انقلابی ایدئولوژیک است بنابراین انقلاب سال 57 فرهنگی بوده و توانسته با سبک زندگی و رفتار افراد موانست داشته باشد، آنها را بازتعریف کند و یک الگوی جدیدی را برای رفتار اجتماعی و تعامل انسان ها با یکدیگر به منصه ظهور گذارد.
وی با تاکید بر بازخوانی و بازتعریف از آنچه در این چهار دهه از انقلاب گذشته، اضافه کرد: شاید مهمترین رخداد که بتوان آن را باز تعریف کرد، سبک زندگی مردم باشد، بنابراین می توان تفاوت الگوی زندگی مردم قبل و پس از انقلاب را مشاهده و بررسی کرد این سبک سیر ارزشی به خود گرفته یا اینکه در ظاهر ارزشی و در باطن فاقد محتوای ارزشی است.
بروجردی گفت: در بدو انقلاب رفتارهای مردم نشان از گذشت، ایثار، کمک به هم نوع، انفاق، به اشتراک گذاشتن داشته های خود با دیگران دارد و در برهه ای فرهنگ عمومی جامعه این بود که همه مردم باید باسواد باشند و شاید نهضت سواد آموزی که امام(ره) راه اندازی کرد را بتوان بخشی از فرهنگ تعریف کرد که بر اساس آن کسی نباید در جامعه اسلامی زیست کرده و بی سواد باشد.
وی با بیان اینکه مستندات دینی هم نشان می دهد پیامبر اکرم (ص) به دلیل اهمیت به آموزش و فراگیری دانش، آزادی یک اسیر را در ازای آموزش به 10 نفر تضمین می کرد، افزود: اینها مواردی است که می‌توان آنها را در سطح عمومی جامعه بازتعریف کرد.

** فرهنگ ایرانی و فرهنگ اسلامی درهم تنیده هستند
بروجردی افزود: تفکیکی بین فرهنگ ایرانی و فرهنگ اسلامی قائل نبوده و باور دارم این دو درهم تنیده هستند زیرا فرهنگ اسلامی را پس از ظهور اسلام باور کردیم و مسلمانی باعث نفی رفتار و فرهنگ ایرانی نشده است.
به گفته مشاور رییس جمهوری، اسلام بر برخی داشته های فرهنگی در جامعه قبل از اسلام صحه گذاشت هرچند برخی از آن باورها به دلیل تعارض با باورهای دینی ما حذف شد.
وی مهمترین باوری که طی چهار دهه بعد از انقلاب در جامعه شکل گرفت را فرهنگ ایثار، ساده زیستی و پرهیز از تملق معرفی کرد و افزود: در دو دهه اول انقلاب آنها را تجربه کردیم اما متاسفانه بعد از دو دهه این فرهنگ به تدریج دچار افت ارزشی شده؛ افتی که بیشتر در حوزه سبک زندگی شاهد آن هستیم.
بروجردی با بیان اینکه امروز تفاخر به یک ملاک در جامعه تبدیل شده، تصریح کرد: بسیاری از افراد که از روستا به شهر مهاجرت و موفقیت های مالی کسب کردند، این دریافت را نداشتند که دستاوردهای مالی به آنها کرامت نمی‌بخشد، آنها را بزرگ نمی کند و سرمایه حساب نمی شود بلکه اندیشه و فکر و تعامل با دیگران یک سرمایه است.

** ارتقای سطح علمی جامعه از دستاوردهای مهم پس از انقلاب
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در بخشی دیگر از سخنانش ارتقای سطح علمی جامعه و رشد اندیشه را از مهمترین دستاوردهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی برشمرد و گفت: بسیاری از این دستاوردها پیش از انقلاب مورد بی توجهی قرار گرفت، فرهیختگانی بودند که تعاملی با بدنه جامعه نداشتند در حالیکه در این چهار دهه این ارتباط برقرار شد و فرهیختگان روستایی نیز دیده شدند.
وی افزود: همین مساله باعث شد مقداری از رویکرد اندیشمندان و دانشمندان به سمتی حرکت کند که همه سونگر بوده و به مسائل اجتماعی، علمی و باورهای مردم نگاهی جامع داشته باشند.

** رشد رشته های علوم انسانی پس از پیروزی انقلاب
وی با بیان اینکه طی چهار دهه گذشته در حوزه علوم انسانی پیشرفت های خوبی داشته ایم، ادامه داد: تا پیش از این حوزه های علوم پزشکی، علوم مهندسی، علوم پایه بیشتر مورد توجه بود بنابراین خانواده ها مایل بودند فرزندانشان دکتر و مهندس شود در حالیکه پس از انقلاب اسلامی علوم انسانی توانست رشد خوبی داشت باشد، از این رو افراد صرف داشتن مدرک پزشکی افتخار نمی کنند بلکه به درک و شناخت خود از جامعه می بالند.
بروجردی اظهار کرد: با این همه، رسیدن به جایگاه مطلوب در این حوزه به کار بیشتر نیاز دارد تا بتوانیم در این عرصه حرف برای گفتن داشته باشیم و نظریه های مفید و تاثیرگذاری را ارائه کنیم.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه هنوز نتوانسته ایم در حوزه علوم انسانی به یک نظریه علمی، منطقی و تأثیرگذار دست یابیم، خاطر نشان کرد: دیدگاه‌های زیادی در این حوزه مطرح شده که فقط به عنوان یک رویکرد و دیدگاه می توان از آن یاد کرد در حالیکه دامنه نظریه گسترده است، کل جهان به آن استناد می کند و آن را مبنای تغییر در رفتار، باورها و شاخص‌های علمی خود قرار می دهد.
وی ادامه داد: هنوز به این نقطه نرسیده و جا دارد در این زمینه بیشتر کار شود البته در سند چشم انداز تاکید شده ایران باید در پنج سال آینده به جایگاه اول منطقه در این حوزه برسد هرچند ممکن است در حوزه های دیگر علم به این جایگاه رسیده باشیم.
به گفته بروجردی، امروز ایران در عرصه علم شیمی بسیار شاخص است و بیشترین مقالات ثبت شده در دنیا در این حوزه از ایران است که این نشان می‌دهد ما در علم شیمی پیشرفت های خوبی داشته ایم که این نقطه قوتی برای ماست.

** موفقیت ایران در جشنواره های بین المللی
مشاور رییس جمهوری با بیان اینکه طی چند سال اخیر ایران توانسته در حوزه های هنری مانند سینما و تئاتر و موسیقی مطرح باشد، آن را از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی عنوان و به فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی اشاره کرد که جایزه اسکار را کسب کرد.
وی این موفقیت را نشان از رشد صنعت فیلم و سینما در ایران دانست و افزود: ایران در حوزه موسیقی نیز امروز حرف برای گفتن دارد و موسیقی های سنتی و محلی خود را عرضه می کند.
مشاور رییس جمهور با اشاره به رشد نشر و چاپ کتاب در سال 96 نسبت به گذشته، گفت: افزایش تعداد و تنوع عناوین کتاب از افتخارات جمهوری اسلامی است هرچند شمارگان کتاب نه در ایران بلکه در همه دنیا به دلیل دیجیتالی شدن منابع پایین است.

** رتبه اول ایران از حیث حضور کیفی زنان در جامعه
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با اشاره به دستاوردهای خوب کشور در حوزه زنان طی 40 سال گذشته گفت: زنان نقش مهمی در شکل‌گیری انقلاب اسلامی داشتند و به قول امام(ره)، نقش زنان در انقلاب اگر پررنگ تر از مردان نبود کمرنگ تر هم نیست.
وی با بیان اینکه امام(ره) بر این باور بود که زنان باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت داشته باشند، افزود: امروز در این حوزه حرف های زیادی برای گفتن داریم هرچند از نظر عددی و کمیت دچار عقب‌ماندگی هستیم اما از لحاظ کیفی و معنادار بودن حضور اجتماعی زنان می‌توان گفت، در منطقه اول هستیم و بسیاری از جایگاه‌هایی که برای زن ها در جمهوری اسلامی پذیرفته شده در دنیا وجود ندارد.
بروجردی با اشاره به فعالیت های زنان در تشکل های غیر دولتی و بنگاه های کار آفرینی، حضور آنها را در عرصه سیاست، اقتصاد و اجتماع و ورزش قابل اهمیت دانست و اضافه کرد: این مایه افتخار برای همه زنان ایران است.
مشاور رییس جمهوری با بیان اینکه در دولت یازدهم و دوازدهم حضور زنان در اجتماع رشد خوبی داشته است، اظهار کرد: درست است که اکنون فقط یک سفیر زن در کشور داریم اما اینکه بیشتر مدیران این دغدغه را دارند که یک زن معاون و مدیر وی بوده و در تصمیم گیری ها از او بهره مند شوند، جای خوشحالی دارد.
وی با بیان اینکه زنان مهمترین نقش را در انتقال فرهنگ از نسل به نسل دیگر دارند، اضافه کرد: می توان فرهنگ گذشته، حال و آینده در جمهوری اسلامی را در قالب نوشتارهایی مشاهده کرد که زنان آنها را نوشتند، مادران هم در انتقال باورهای انقلاب به نسل بعد نقش مهمی ایفا کردند.
بروجردی افزود: زنان در دوران دفاع مقدس و حمایت از رزمندگان بیشترین نقش را بر عهده داشتند و اگر حضور آنها نبود شاید هرگز مقاومتی هم شکل نمی گرفت هرچند این افراد پس از جنگ هم توانستند در بازسازی جامعه سهیم باشند.
به گفته وی، امروز با اطمینان می توان اعلام کرد زنان در جمهوری اسلامی همیشه نقش‌آفرین بوده و در دنیا توانسته اند خود را بخوبی بشناسانند.
رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی با بیان اینکه فرهنگ به سایر ملت ها قابل تسری است، ادامه داد: امروز شاهدیم تعدادی از ایرانیان به دلایل مختلف از کشور مهاجرت کرده اند اما بطور قطع این افراد در فرهنگ کشورهای دیگر تاثیر گداشته اند هرچند از فرهنگ کشورهای دیگر هم تاثیر گرفتند.
وی با بیان اینکه امروز دامنه تعاملات فرهنگی به اندازه ای گسترده است که نمی‌توان محدودیتی برای آن قائل شد توضیح داد: امروز جمهوری اسلامی در عرصه‌های مختلف شعر، ادب، موسیقی، سینما، کتاب و تئاتر حرف برای گفتن دارد اگرچه حرف اول را نمی زند ولی می‌تواند خود را به عنوان کشوری که از سابقه و دیرینه فرهنگی برخوردار است، مطرح کند.
بروجردی با اشاره به آثاری از بزرگان شعر و ادب چون مولوی، سعدی، حافظ و خیام افزود: این افراد شاعرانی هستند که میراثی برای ما به یادگار گذاشته اند که برای همه دنیا ارزشمند است کما اینکه بسیاری از منابع فارسی و شعر ما در تمام دنیا ترجمه می‌شود.
وی گفت: مولوی یک چهره فراملی است که همه به آن افتخار می کنند، سعدی، حافظ و دیگر شعرا متعلق به این سرزمین هستند، این افرادی توانسته اند دریچه های معرفت را باز کنند البته ادبیات فارسی را هم حفظ کرده و با شعر خود زبان و فرهنگ ایران را محفوظ نگه داشتند؛ مساله ای که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
مشاور رییس جمهوری با بیان اینکه ریشه عرفان به عنوان گمشده بشری در اشعار شعرای ایرانی است، افزود: نباید اینها را به فراموشی سپرد چنانکه دنیا به آن احترام می گذارد، در حوزه معرفت شناسی برای کسانی حرف داریم که امروز روی موضوع بازگشت به خود و شناخت و معرفت یابی کار می کنند و نمی‌توانند به ادبیات فارسی بی‌توجه باشند.
آخرین اخبار