فارس، به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت، محسن تفقدی، سرپرست گروه محققان و معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: نانوذرات استفاده شده در این تحقیقات، کیتوزان و تری متیل کیتوزان است که روش تولید آن ساده بوده، در صنایع دارویی و تولید واکسن کابرد دارد. این واکسن می‌تواند برای پیشگیری از ابتلا به بیماری هپاتیت B به کار رود.
تفقدی خاطر نشان کرد: بسیاری از واکسن‌های معمول از طریق تزریق داخل عضلانی یا زیرپوستی استفاده می‌شوند. اگر چه این واکسیناسیون پاسخ ایمنی قوی و مقاوم سیستم را در پی دارد، اما به دلیل اشکالاتی در ارتباط با تجویز تزریقی مانند درد پس از تزریق و عدم ایمنی مخاطی، محققان به دنبال توسعه راهبرد‌های غیرتهاجمی ایمن‌سازی هستند. از این رو، روش‌های ایمن سازی مخاطی به ویژه تجویز از راه بینی از اهمیت خاصی برخوردار است.
معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: در این راستا در این طرح تحقیقاتی نانو ذرات پلیمری کیتوزان و تری متیل کیتوزان به عنوان حامل/ایمنی واکسن هپاتیت B مورد بررسی قرار گرفت.
تفقدی با اشاره به اینکه در این طرح پژوهشگران با محصور کردن واکسن هپاتیت B درون این نانوذرات پلیمری به دنبال افزایش پاسخ ایمنی و دستیابی به واکسنی بودند که علاوه بر تزریق، با تجویز از راه بینی نیز ایجاد ایمنی کند، خاطر نشان کرد: برای این منظور نانو ذرات کیتوزان و تری متیل کیتوزان حاوی آنتی ژن با ابعاد و بار سطحی مناسب تهیه و سپس خصوصیات مختلف آنها از جمله اثر آنها بر روی سلول‌های زنده، اثر آنها بر روی اتصالات بین سلولی و اثرگذاری آنها بر سلول‌های ایمنی ارزیابی شد.
وی افزود: در مطالعات درون تن، فرمولاسیون‌های مختلف این نانو ذرات در دوزهای مختلف از راه بینی و تزریقی در موش آزمایش شدند و پاسخ‌های ایمنی شامل عیار آنتی بادی‌ها و سایتوکاین‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت که نتایج به دست آمده حاکی از اثربخشی مناسب این نانوذرات در افزایش پاسخ ایمنی و مخاطی بود.
معاون پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار امیدواری کرد: با تکمیل مطالعات بالینی و تایید نتایج در انسان، گامی به سمت تجویز مخاطی واکسن‌ها و حذف تزریق برداشته خواهد شد. همچنین با ایجاد آنتی بادی‌های محافظتی در ترشحات مخاطی، محافظت موثرتری علیه بیماری‌های وارده از راه مخاط ایجاد خواهد شد.
نتایج به دست آمده حاکی از اثربخشی مناسب این نانوذرات در مجله Vaccine (جلد 30، شماره 36، ماه آگوست سال 2012) منتشر شده است.
