به گزارش ایران اکونومیست به نقل از پایگاه خبری ساینس الرت، در طول 20 میلیون سال گذشته قطبهای مغناطیسی زمین در هر 300 هزار تا 400 هزار سال یک بار جابهجا شدهاند. گاهی نیز به محض جابهجایی قطبها، دوباره قطبهای مغناطیسی به وضعیت سابق باز میگردند.
حدود 40 هزار سال قبل قطبهای مغناطیسی زمین به همین طریق جابه جا شده و مجددا به حالت قبل خود بازگشتند. چنین رخدادی حدود 780 هزار سال قبل نیز به وقوع پیوسته بود. بر اساس این الگو تغییر قطبهای مغناطیسی زمین قریبالوقوع است.
با وجود این که پدیده تغییر قطبهای مغناطیسی زمین در طول تاریخ امری طبیعی بوده است، این بار چنین تغییری میتواند اثرات بسیار مخربی بر زندگی بشر برجای گذارد.
بهمنظور تعیین زمان وقوع این تغییر محققان اقدام به تصویربرداری با استفاده از ماهوارهها و انجام محاسبات پیچیدهای کردند. در این تحقیقات معلوم شد آهن و نیکل مذاب موجود در هسته زمین انرژی دو قطب هسته را که تولید کننده میدان مغناطیسی زمین است، جذب میکنند. همچنین مشخص شد قطب مغناطیسی شمال به شدت آشفته است و رفتار آن غیرقابل پیش بینی است. اگر موانع مغناطیسی به اندازهای تشدید شوند که دوقطبی را تضعیف کنند، جابهجایی قطبها به وقوع میپیوندد.
میدان مغناطیسی از زمین در برابر تشعشعات کیهانی و خورشیدی محافظت میکند و در زمان جابهجایی قطبها، قابلیت حفاظت این سپر طبیعی به یک دهم کاهش مییابد. با توجه به این که ممکن است فرآیند جابهجایی چندین قرن طول بکشد، تشعشعات بیش از هر زمان دیگری به سطح زمین میرسند و حیات را در مناطق وسیعی از بین میبرند.
پیش از این که چنین وقایعی رخ دهد، میدان مغناطیسی ضعیف شده، ماهوارههای مستقر در مدارهای زمین را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و موجب آسیبپذیری آنها در برابر تشعشعات کیهانی میشود.
این تشعشعات همچنین موجب برهم خوردن سیستمهای زمانسنجی ماهوارهای شده و در نتیجه شبکه برقرسانی دچار اختلالاتی میشود که ممکن است قرنها به طور انجامند. با از دست رفتن شبکههای برقرسانی استفاده از گوشیهای هوشمند و تجهیزات خانگی و سایر ابزارهای الکترونیکی غیرممکن خواهد شد. فناوری GPS نیز غیرقابل استفاده شده و بسیاری از امور روزمره از عملیات نظامی گرفته تا راهبری خودروها دچار اختلال می شود.
آنچه مسلم است ما هنوز برای جابهجایی قطبهای زمین آماده نیستیم، البته این تغییر بزرگ نیز قرار نیست به این زودی اتفاق بیافتد. اما لازم است تدابیری را اتخاذ کنیم که در هنگام وقوع این رخداد امکان حفظ بقای خود را داشته باشیم.