به گزارش ایران اکونومیست ؛در سال های اخیر دولت ها برای تامین هزینه های خویش می کوشند از منابع مختلف درآمدی بهره مند شوند.
بدین ترتیب که یک قسمت از درآمدهای دولت از طریق اموال و بهره برداری از منابع طبیعی و تصدی اعمال انتفاعی (مانند فروش برق ، گاز و …) و درآمد حاصل از خدمات مختلف (خدمات پستی ، حمل و نقل و انحصارات دولتی و …) به دست می آید. با این حال مهمترین منبع درآمدی دولت از طریق وصول مالیات ها تامین می گردد.
مالیات در واقع بهایی است که افراد در مقابل استفاده از خدمات دولتی می پردازند. بر این اساس افراد باید متناسب با بهره مندی از خدمات دولتی ، مالیات بپردازند.
شایان ذکر است که مالیات علاوه بر آن که در تامین هزینه های دولت تاثیرگذار است می تواند نقش ابزاری در سیاست گذاری های دولت نیز ایفا کند از مهمترین اهداف وضع مالیات در جامعه می توان به توزیع مناسب درآمد، تحقق عدالت اجتماعی، مبارزه با فساد، مهار تورم، فراهم کردن زمینههای لازم برای تحقق رقابتپذیری، تحقق رشد اقتصادی پیوسته، باثبات و پرشتاب متناسب با اهداف چشمانداز، ایجاد اعتماد و حمایت از سرمایهگذاران، اهتمام به نظم و انضباط مالی و بودجهای، تلاش برای قطع اتکا هزینههای جاری به نفت و تأمین آن از محل درآمدهای مالیاتی و… اشاره نمود.
اصولا دولت ها می توانند از طریق وضع مالیات بر درآمد اشخاص متمکن و طبقات مرفه و صرف هزینه برای بهبود وضع زندگی طبقات کم بضاعت، توزیع درآمد را تعدیل نموده و اعتدال بیشتری از نظر توزیع درآمد بین طبقات مختلف جامعه برقرار سازند.
همان طور که قبلا نیز اشاره شد وضع مالیات فقط برای تامین هزینه خدمات دولتی نیست، بلکه ممکن است بدون این که بر مجموع عواید مالیاتی دولت افزوده شود، دولت از طریق تغییر سیستم و نرخ های مالیاتی موجبات انتقال قدرت خرید از یک طبقه به طبقات دیگر جامعه را فراهم کند .
بدین ترتیب می توان به وضوح مشاهده کرد که سیاست مالی نقش چشمگیری در توزیع درآمد و همسان نمودن طبقات جامعه ایفا می نماید.
علاوه بر اینکه دولت در ایجاد عدالت مالیاتی از طریق وضع سیاست های کارآمد مالیاتی در جامعه نقش مهمی را ایفا می کند ، مردم تشکیل دهنده یک اجتماع نیز باید در رسیدن به هدف فوق دولت را یاری دهند به گونه ای که با شفاف سازی درآمدها و پرداخت به موقع مالیات به دولت در کاهش فاصله طبقاتی و بهره مند شدن اکثریت افراد جامعه از خدمات رفاهی و اقتصادی گام بردارند.
از آنجا که مالیات نقش موثر و مستقیمی در تامین منابع مالی کشورها بر عهده داشته و انجام پروژه های عمرانی و توسعه زیرساخت ها ارتباط مستقیمی با میزان مالیات های وصول شده دارد، مالیات و توسعه عمرانی ارتباط معناداری پیدا خواهد نمود.
طرح های عمرانی همچون بزرگراه ها، خیابان ها، جادهها و پل ها، حمل و نقل عمومی، فرودگاهها و خطوط هوایی، منابع آبی، مدیریت شهری، تولید جریان برق و مخابرات ، ارتباطات ، مدیریت سلامت جامعه ، توسعه زیرساخت های آموزشی و گسترش خدمات در مناطق محروم نیازمند بودجه قابل توجهی است که بخشی از آنها از محل درآمدهای مالیاتی تامین خواهد شد .
مالیات و پرداخت به موقع آن ضامن بسترسازی و رفع نیازهای اولیه برای توسعه زیرساخت های کشوری و پیشبرد صحیح و بهینه امور کشور است.
مردم با پرداخت مالیات به موقع کمک شایان توجهی به تامین بخش عظیمی از بودجه کشور می کنند و به عبارتی دولت را برای تامین منابع مالی برای اجرای این امر یاری می نمایند. مسئولان و مردم در شرایط کنونی به خوبی معایب اقتصاد تکمحصولی یعنی وابستگی شدید اقتصاد به درآمدهای نفتی را درک میکنند، اقتصادی که به راحتی با تحریم یا کاهش قیمت جهانی نفت دچار مشکلات عدیدهای میشود.
نمی تواند قابل اتکا باشد به همین دلیل در برنامه پنجم توسعه ، افزایش درآمد های مالیاتی و حرکت به سمت اقتصاد بدون نفت مورد توجه قرار گرفت . در این راستا با آگاه کردن مردم از نقش مالیات در توسعه و ارتقا زیر ساخت های کشور می توان به افزایش سطح مشارکت مردم در پرداخت مالیات کمک نمود .
بهرهگیری از یک نظام مالیاتی جامع و متناسب با شرایط اقتصادی کشور، موجب توزیع عادلانهتر درآمدها، دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر، توجه بیشتر به بخش خصوصی، حساسیت بیشتر دولت در زمینه هزینهکرد اعتبارات و در نتیجه اثربخشی بالاتر خواهد شد، بنابراین همکاری و همراهی مردم با نظام مالیاتی میتواند مهمترین عامل رشد و توسعه جامعه ، تحقق رفاه اجتماعی، افزایش خدمات و عمران و آبادانی کشور شود .
بی شک مهمترین عامل تاثیرگذار در ایجاد این اعتماد و اقناع افکار عمومی، معرفی مصادیق عینی صرف مالیات است به دیگر سخن خود باوری و اعتقاد مودیان به پرداخت مالیات هنگامی به منصه ظهور می رسد که آنان بتوانند آثار آن را بطور ملموس مشاهده نمایند.
در سالهای اخیر شاهد راه اندازی زیرساختها و پروژه های مختلف عمرانی در کشور بوده که عمدتا منابع مالی آنها از طریق مالیات تامین شده ولی متاسفانه کمتر به این موضوع اشاره شده است.
در نهایت می توان نتیجه گرفت که با افزایش منابع مالی که از طریق مالیات تامین می شود می توان این امید را داشت که روز به روز به احداث زیرساختهای کشور افزوده گردد.