به گزارش ایران اکونومیست، سد لار در سال 1361 در استان مازندران و در فاصله 75 کیلومتری از تهران و 100 کیلومتری شهر آمل احداث شده است. ذخایر آبی این سد که یکی از 5 سد اصلی تأمین آب شرب استان تهران است نسبت به دیگر سدهای این استان از وضعیت بسیار نامطلوبی برخوردار است. به طوریکه تنها 4 درصد از مخزن 960 میلیون مترمکعبی این سد آب ذخیره شده است.
شرکت آب منطقه ای تهران چندسالی است که پروژه ای با عنوان علاج بخشی سد لار در دست دارد که با وجود فرار گسترده آب از مخزن این سد، اجرای این پروژه با تأخیرهای بسیاری مواجه شد.
«خسرو ارتقایی» مدیرعامل سابق شرکت آب منطقه ای تهران 18 بهمن ماه سال 94 به تسنیم گفته بود: "در تلاش هستیم که تا پایان سال جاری بتوانیم پیمانکار این طرح را انتخاب کنیم و در سال 95 شاهد آغاز اجرای این پروژه مهم باشیم." اما به نظر می رسد تلاش مدیران این شرکت به ثمر ننشسته و در حالیکه سال 95 به پایان رسید، شاهد آغاز اجرای طرح علاج بخشی فرار آب سد لار نبودیم.
نیمی از سال 96 هم گذشت و در میانه پاییز امسال بالاخره پس از سالها تأخیر، این پروژه به مرحله اجرا وارد شد.
محمدرضا بختیاری مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران در گفت‌وگویی که اخیراً با خبر رادیو داشت در خصوص اجرای این طرح گفت: آورد سالانه سد لار 250 میلیون مترمکعب است که از این رقم 100 میلیون مترمکعب حق آبه مازندران و 150 میلیون مترمکعب حق آبه تهران است که برای تأمین آب شرب تهران باید استفاده شود.
وی افزود: مازندرانی ها از 100 میلیون مترمکعب حق آبه خود استفاده می کنند، اما به دلیل فرار آب از سد لار، 150 میلیون مترمکعب آبی که باید در هر سال از ذخایر این سد صرف تأمین آب شرب تهران شود، بدون استفاده هدر رفته و وارد دریای خزر می شود.
بختیاری با اشاره به اینکه اجرای طرح علاج بخشی سد لار را برای جلوگیری از فرار آب در دست داریم، گفت: حدود دو ماه پیش اجرای این پروژه در دو بخش کلید خورد، بخش اول پایداری سد و بخش دیگر انتقال 150 میلیون مترمکعب آورد سالانه این سد است.
وی ادامه داد: قرار است در 5 سال این طرح تکمیل شود و این 150 میلیون مترمکعب به سوهانک، تصفیه خانه شماره 5 ، پشت سد ماملو و پشت سد لتیان انتقال یابد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران برآورد اولیه اجرای این پروژه را حدود 580 میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: به تدریج هزینه ها زیاد می شود و پیش بینی می کنیم به حدود 800 میلیارد تومان نیاز باشد.
برآورد بلند مدت (25 ساله) نشان می دهد که حداقل فرار آب از مخزن سد لار 3 مترمکعب در ثانیه و حداکثر آن حدود 13 مترمکعب در ثانیه است. متوسط فرار آب این سد در طول سال حدود 7 مترمکعب در ثانیه برآورد می شود. از اینرو، به طور متوسط در یک 24 ساعت، حدود 605 هزار مترمکعب آب از مخزن سد لار به پایین دست نشت می کند. این رقم در طول یکسال رقمی بین 220 میلیون مترمکعب تا 250 میلیون مترمکعب آب شیرین را شامل می شود که رقم بسیار بزرگی است. هیچ سدی در دنیا تاکنون این میزان فرار آب نداشته و در این خصوص سد لار رکورد فرار آب را در بین سدهای دنیا از آن خود کرده است.
اما اینکه مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران میزان فرار آب سد لار را 150 میلیون مترمکعب در سال عنوان کرده نشان می دهد خشکسالی های سالهای اخیر بر روی آورد سالانه رودخانه های لار و هراز که آورد آنها وارد مخزن سد لار می شود نیز تأثیر گذاشته و آورد سالانه این رودها را نسبت به متوسط 25 ساله کاهش داده است. از اینرو، فرار 150 میلیون مترمکعبی آب، میزان فرار یک سال اخیر ذخایر آبی این سد است.
