در این لایحه مصارف بودجه عمومی سال آینده 394 هزار میلیارد تومان است که
حوزه وسیعی از هزینه های کشور از امنیت و امور دفاعی گرفته تا آموزش،
بهداشت، رفاه ودرمان، آب، محیط زیست، خرید تضمینی محصولات کشاورزی و امور
عمرانی را در بر می گیرد.
بر اساس ارقامی که مرکز پژوهش های مجلس محاسبه کرده است، هر ایرانی به طور
متوسط در سال حدود یک میلیون و 598 هزار تومان مالیات می دهد و در قبال آن
سالیانه نزدیک چهار میلیون و 900 هزار تومان خدمات دریافت می کند.
مقدار بودجه عمومی دولت که به ازای هر ایرانی در ماه در سال 97 هزینه می
شود شامل قانونگذاری 768 تومان، امور قضایی 9228 تومان، دفاع 35 هزار و 438
تومان، نظم و امنیت عمومی 17 هزار و 323 تومان، آموزش و پژوهش 28 هزار و
873 تومان، بعداشت 13 هزار و 286 تومان، درمان 45 هزار و یک تومان، فرهنگ و
هنر هزار و 849 تومان، منابع آب 3 هزار و 459 تومان، صنعت و معدن یکهزار و
453 تومان، محیط زیست 293 تومان، بازرگانی 1 هزار و 716 تومان، انرژی 2
هزار و 579 تومان، حمل و نقل 6 هزار و 637 تومان، ارتباطات و فناوری
اطلاعات 3 هزار و 991 تومان، رفاه اجتماعی 81 هزار و 597 تومان است.
** سهم هر استان از بودجه دولت
حدود 25 درصد از منابع بودجه عمومی لایحه بودجه منابع استانی است؛ در طرف
مصارف از کل اعتبارات (معادل 368 هزار میلیارد تومان) حدود 18 درصد
اعتبارات یعنی 66 هزار میلیارد تومان استانی است.
این رقم به این معنا نیست که بقیه بودجه مربوط به استان تهران است بلکه به
این معنی است که این قسمت از بودجه در اختیار شورای برنامه ریزی توسعه
استان قرار می گیرد و این شورا درباره هزینه کرد آن تصمیم می گیرد؛ البته
باید توجه داشت که بخشی از بودجه غیراستانی نیز که به صورت متمرکز تصمیم
گرفته می شود، در استان ها هزینه می شود.
اعتبارات استانی در لایحه بودحه سال آینده نسبت به قانون امسال افزایش قابل
توجهی داشته و از رقم 23 هزار میلیارد تومان به 66 هزار میلیارد تومان رشد
کرده که معادل 179 درصد رشد است؛ دلیل افزایش شدید اعتبارات استانی در
لایحه بودجه، انتقال ردیف سه دستگاه آموزش و پرورش، بنیاد شهید و سازمان
برنامه و بودحه استان ها از جدول بودجه دستگاه های ملی به بودجه استانی و
همچنین استامین شدن سه ردیف متفرقه است.
بنابراین از رقم 66 هزار میلیارد تومان اعتبارات استانی 33 هزار میلیارد
تومان آن موبوط به آموزش و پرورش، 11 هزار میلیارد تومان به بنیاد شهید و
290 میلیارد تومان مربوط به سازمان های برنامه و بودجه استانی است و در
مجموع 68 درصد اعتبارات استامی به خاطر این انتقال است.
اگر این اعتبارات از مجموع اعتبارات استانی کسر شود، فقط 211 هزار میلیارد
ریال برای استان ها می ماند که به معنی کاهش 11 درصدی اعتبارات استانی است
که اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای (عمرانی) استانی نیز با کاهش 31
درصدی همراه بوده است.
بر اساس محاسبات انجام شده از نظر درآمد (درآمدهای مالیاتی) استان های
تهران، اصفهان، خوزستان و خراسان رضوی حدود 67 درصد از بار مالی دولت در
این بخش را به دوش می کشند.
به گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، سهم استان تهران از درآمدهای
استانی به تنهایی بالغ 51 درصد بوده و استان های اصفهان 7.3 درصد ، خوزستان
5 درصد خراسان رضوی 4 درصد در رتبه های دوم تا چهارم قرار گرفته اند.
نسبت مجموع اعتبارات استان ها (جاری و عمرانی) به درآمدهای استانی که ضریب
بازگشت نامیده می شود، در لایحه بودجه سال 1397 برای 23 استان بیش از 100
بوده که به معنای برخورداری بیش از 100 درصدی استان از درآمدهایش است؛ این
نسبت برای هشت استان تهران، اصفهان، هرمزگان، بوشهر، البرز، یزد، قزوین و
مرکزی کمتر از 100 است.
رشد اعتبارات هزینه ای استانی به طور متوسط برای استان ها حدود 9 درصد بوده
است؛ این نرخ برای برخی استان ها بیشتر و برای برخی استان ها کمتر بوده
است.
بیشترین رشد مربوط به استان البرز، سمنان و مرکزی با 13.5 درصد، 11.6 درصد و
11.5 درصد بوده و کمترین رشد مربوط به استان همدان ف خراسان جنوبی و
چهارمحال و بختیاری با 7 درصد، 7.5 و 7.8 درصد بوده است.
متوسط رشد اعتبارات عمرانی برای استان ها برابر با منفی 31 درصد بوده است و
در این بین استان خوزستان با 10 درصد رشد همراه بوده و سایر استان ها رشد
منفی داشته اند.
سرانه اعتبارات هزینه ای استانی (یعنی بودجه هزینه ای استانی تقسیم بر
تعداد ساکنین استان) حدود700 هزارتومان است و سرانه اعتبارات تملک دارایی
سرمایه ای (عمرانی) استانی برابر با حدود 130 هزار تومان است؛ از نظر توزیع
استانی، بیشترین سرانه اعتبارات هزینه ای برای استان های ایلام 1.4 میلیون
تومان، کهگیلویه و بویراحمد 1.2 میلیون تومان و خراسان جنوبی یک میلیون
تومان است.
کمترین سرانه اعتبارات هزینه ای استانی مربوط به استان های تهران 440 هزار
تومان، البرز 460 هزار تومان و آذربایجان شرقی 600 هزارتومان است.
از نظر اعتبارات تملک دارایی سرمایهای(عمرانی) بیشترین سرانه اعتبارات
عمرانی مربوط به استان های کهگیلویه و بویراحمد 500 هزار تومان، بوشهر 480
هزار تومان و ایلام 400 هزار تومان است.
کمترین سرانه اعتبارات تملک دارایی سرمایه ای (عمرانی) نیز مربوط به
استانهای تهران حدود 20 هزار تومان، البرز حدود 40 هزار تومان و اصفهان
حدود 60 هزارتومان است.
