نمایش 25 اثر پس از4100 فیلم-روز بازبینی در بخش بین الملل جشنواره سینما حقیقت

به گزارش ایران اکونومیست؛ سید محمد مهدی طباطبایی نژاد افزود: با برنامه جامعی که امسال از سوی سازمان سینمایی اعلام و بر افزایش تولیدات مشترک و ورود به بازارهای بین المللی فیلم، افق و چشم انداز ویژه ای برای سینمای مستند تاکید شد از چند ماه قبل دوستان ما در حوزه بین الملل فعالیت خود را آغاز کردند و 4100 فیلم روز مورد بازبینی قرار گرفت.
وی اظهار داشت: به تعبیر اهالی سینمای مستند این جشنواره توانست به نقطه عطفی در این حوزه تبدیل شود و سینماگران پیشکسوت با عقبه ای بسیار درخشان در مستند به ارتقای این حوزه کمک شایانی کردند.
وی افزود: به گواه آمار طی این سال ها موفق شدیم علاقمندان سینمای مستند را به سینما بیاوریم تا جایی که سال گذشته 35 درصد مخاطبان ما مخاطبان پیگیر سینمای مستند نبودند.
در ابتدای این نشست نیز شهنام صفاجو پیرامون جشنواره یازدهم، توضیح داد: امسال برای دومین سال پیاپی در پردیس سینمایی چارسو خدمت علاقمندان سینمای مستند هستیم. 227 فیلم در دو بخش ملی و بین المللی روی پرده خواهند رفت. 124 فیلم ایرانی و 103 فیلم خارجی از 41 کشور جهان برای نمایش در این فستیوال انتخاب شده اند.
طباطبایی نژاد اضافه کرد: 700 فیلم به دبیرخانه جشنواره رسیدند، پس از اعلام آرای هیات انتخاب 80 فیلم به بخش مسابقه ملی راه یافتند که از این تعداد 42 فیلم مستند بلند و 38 مستند کوتاه هستند. همه ساله فیلم ها در سه بخش کوتاه، نیمه بلند و بلند به رقابت می پرداختند اما امسال در بخش مسابقه ملی در دو قسمت کوتاه و بلند مورد داوری قرار خواهند گرفت. این تغییر به این دلیل بود که فیلم های کوتاه آمار قابل توجهی نداشتند و نیز رویکرد بسیاری از جشنواره های جهان هم به این شکل است که فیلم ها در دو بخش بلند و کوتاه رقابت می کنند.
وی اضافه کرد: اما در بخش بین الملل به این دلیل که فراخوان از پیش اعلام شده بود همچنان فیلم ها در سه بخش کوتاه، نیمه بلند و بلند داوری خواهند شد.
به گفته دبیر یازدهمین جشنواره سینماحقیقت، امسال 60 میهمان خارجی که عمدتا از چهره های تاثیرگذار حوزه مستند هستند، در جشنواره حضور خواهند داشت و بیش از 100 کشور در فراخوان جشنواره شرکت کرده اند.
وی افزود: امسال هم بازار فیلم مستند در بخش های مختلف برگزار می شود و 14 پخش کننده فعال فیلم های مستند در جشنواره امسال حضور دارند.
طباطبایی نژاد با اشاره به این که در جشنواره یازدهم بخشی با عنوان مرور سینمای دانمارک وجود خواهد داشت، بیان کرد: بهترین های جشنواره های روز جهان مانند جشنواره دونوئل فرانسه و جشنواره جکسون هول آمریکا و همچنین معتبرین فیلم های مستند به نمایش درآمده در دنیا در جشنواره امسال نمایش داده می شوند.

** کارگاه های جشنواره
دبیر جشنواره سینما حقیقت گفت: کارگاه های پژوهشی جشنواره هم مثل هر سال برگزار خواهد شد. تولید مشترک و فاند، جلوه‌های بصری در سینمای مستند، آیا می‌توان تفکر را به تصویر تبدیل کرد؟، استانداردسازی بین‌المللی در فیلم مستند، حقیقت لحظه، مستند حیات وحش، یک تولید مشترک خلاق و مستند سینمایی عنوان کارگاه های این دوره از جشنواره است. تعداد دوستانی که در کارگاه های جشنواره یازدهم ثبت نام کردند قابل توجه بود و ما ناچار شدیم گلچین کنیم و افرادی را که فعال تر بوده و رزومه پربارتری داشتند را انتخاب کنیم.
طباطبایی نژاد درباره میهمانان خارجی این دوره از جشنواره توضیح داد: فرانکو رزی یکی از این میهمانان است که هم داوری فیلم های بلند جشنواره را برعهده دارد و هم کارگاه پژوهشی با عنوان حقیقت لحظه برگزار خواهد کرد.
وی با بیان این که 25 درصد از سهم اکران در گروه هنر و تجربه به سینمای مستند اختصاص یافته است، تصریح کرد: امروز در میان تولیدکنندگان سینمای کشور توجه به اتمسفر سینما و سینمایی سازی ، موضوعی جدی است. شاید اندکی دورتر رویکرد بسیاری از فیلم های مستند، تلویزیونی بود اما امروز فیلم ها با توجه جدی به حوزه اکران تولید می شوند. به همین دلیل لازم بود در کارگاه های پژوهشی هم ملزومات تولیدات سینمایی را مورد توجه قرار دهیم.
طباطبایی نژاد افزود: همزمان با برگزاری جشنواره بین‌المللی دو عنوان کتاب با عناوین روایت آرشیوی نوشته شیلا کوران برنارد و کن رابین و ترجمه حسین فراهانی و واقعیت و خیال در سینمای مستند شامل مجموعه مقالات مستندسازان برجسته رونمایی خواهد شد.
وی در ادامه به بخش تکریم از دو پیشکسوت سیبنمای مستند اشاره کرد و گفت: در این دوره از مصطفی رزاق کریمی و سعادتعلی سعیدپور تقدیر خواهد شد و کاروان سینماحقیقت سفری به تبریز خواهند داشت. ما اسپانسری در این دوره از جشنواره نداریم البته همکاری هایی با سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران و تبریز داریم اما کمک مالی از هیچ ارگان یا سازمانی دریافت نکردیم. بودجه کمتر از دو میلیارد تومان بود البته در میان مجموعه جشنواره ها ما تقریبا کمترین هزینه را صرف می کنیم. سال گذشته با سازمان بازنشستگی همکاری داشتیم و سال قبل تر سازمان زیباسازی شهرداری تهران همکاری هایی با ما داشت.
طباطبایی نژاد با اشاره به حضور گسترده برنامه های تلویزیونی در جشنواره امسال ادامه داد: ارتباط خوبی با شبکه های صدا و سیما داشتیم و شبکه های مختلفی از جمله شبکه یک، دو، مستند و آی فیلم جشنواره امسال را پوشش خواهند داد و شبکه رادیو تهران از پردیس چارسو پخش زنده خواهد داشت.

** حذف دو فیلم
وی در پاسخ به پرسش هایی پیرامون حذف فیلم های «مثل یک زن» و «خرامان» گفت: در فرم فراخوان عنوان شده که جشنواره تابع مقررات و قوانینی است و هر جشنواره ای هم رویکردی دارد. من سالی را به یاد ندارم که یکی دو فیلم بنا به همین دلایل کنار گذاشته نشده باشند جشنواره سینماحقیقت به لحاظ عرضه فیلم یکی از مستقل ترین جشنواره ها است به گونه ای که برخی اوقات داوران از من می پرسند شما این فیلم ها را واقعا نمایش می دهید و من پاسخ می دهم بله.
طباطبایی با تاکید بر این که سینمای مستند سینمای فرهیختگان جامعه ما است، افزود: تلاش می کنیم که محدودیت نمایش را به صفر برسانیم اما به هر حال ما محضوراتی داریم و بنا به همین دلایل ممکن است که برخی فیلم ها امکان حضور نیابند. امسال هم یکی دو فیلم از سوی هیات انتخاب پذیرفته شدند که بنا به سیاست ها امکان نمایش آن ها وجود نداشت. من احترام بسیاری برای خانم مژگان ایلانلو قائلم و امیدوارم امسال هم مانند سال های گذشته میهمان ما باشند. اما درباره فیلمشان از دو ماه قبل سازمان سینمایی که به نوعی ما پیوسته به آن هستیم سیاستی تعریف کرد که از ورود به اختلافات سیاسی پرهیز شود و اگر فیلم، سمپاتی نسبت به جناح های سیاسی ایران ایجاد می کند و شخصیت های زنده در آن حضور دارند، از نمایش آن جلوگیری شود. فیلم ایلانلو از مصادیق این سیاست تلقی می شد. آقای حیدریان این فیلم را ندیده است و درباره آن نظری ندارد.
ما تلاش کردیم که جشنواره مستقل باشد و نگاه دولتی بر ما حاکم نباشد. این یک امر بدیهی است که ما زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستیم و باید سیاست های سازمان پایبند باشیم. من به عنوان دبیر با مجموعه رویکردهای سازمان سینمایی رو به رو هستیم و نمی خواهم به دلیل نمایش یک فیلم، جشنواره تحت تاثیر قرار گرفته و درگیر حاشیه شود در نتیجه ترجیح دادم جشنواره را حفظ کنم تا حاشیه ها بیشتر نشود.
طباطبایی نژاد پیرامون فیلم «خرامان» به کارگردانی آرش اسحاقی هم توضیح داد: زمانی که این فیلم انتخاب شد به هیات انتخاب گفتم شما مخاطب فیلم آیا این فیلم که 45 دقیقه صحنه رقص دارد، ممکن است در سالن جشنواره نمایش داده شود؟ فیلم اسحاقی به لحاظ فنی فیلم محترمی است و سال گذشته خود او از اعضای هیات انتخاب ما بودند. خودم هم پس از این اتفاق با او تماس گرفتم و گفتم فیلم قابل نمایش نیست و حتی قابل اصلاح هم نیست. مبنای آن رقص یک مرد زن نماست است بدیهی است که این فیلم اجازه نمایش نمی یابد.
وی در پاسخ به پرسش هایی پیرامون انتخاب فیلم «ترور سرچشمه» به اصرار دبیر جشنواره گفت: در تمام دنیا مسوولیت انتخاب فیلم ها بر عهده دبیر است و فرصت گفتگوی دبیر با هیات انتخاب در هیچ جا منتفی نیست همان طور که فیلم لاوراتور هم طی صحبت من با هیات انتخاب به لیست فیلم ها اضافه شد. در مورد فیلم مهدویان دو نفر از اعضای هیات انتخاب قاطعانه معتقد بودند که این فیلم باید دیده شود. یک نفر رای ذخیره داده بود و دو نفر مخالف بودند. من صحبت کردم که اگر امکان دارد اجازه دهند فیلم دیده شود و بحث چندانی وجود نداشت. در نهایت هم فیلم با موافقت هیات انتخاب به جشنواره راه یافت.
طباطبایی نژاد ادامه داد: فیلم هایی هم بودند که اعتراض داشتند و به دلیل آرای پایینی که داشتند من گفتگو نکردم. فیلمی از تولیدات مرکز بود که فیلمساز آن هم اعتراض کرد و من رای را دیدم تنها یک رای موافق داشت و باقی ذخیره و در نهایت از او عذرخواهی کردم.
او گفت: صد فیلم از سوی هیات انتخاب پذیرفته شده بودند که این تعداد بسیار بالا بود. به هیات انتخاب گفتیم که باید چهل فیلم حذف شود و هیچ محدودیتی برای حذف فیلم ها وجود ندارد. آن نسخه اولیه باعث عدم تکرار اکران برخی از فیلم ها می شد. در نهایت به هشتاد فیلم رسیدند.
طباطبایی نژاد خاطرنشان کرد: فیلم هایی که انتخاب می شوند در همه دنیا در نهایت انتخاب دبیر جشنواره هستند. سال های قبل هم این اتفاق افتاده است و سال گذشته یک فیلم زیست محیطی را من به جشنواره اضافه کردم اما امسال تمامی فیلم ها مورد تایید هیات انتخاب جشنواره هستند.

مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی، یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران با عنوان «سینماحقیقت» را طی روزهای 19 تا 26 آذرماه 1396، با شعار «حقیقت بهترین راهنماست» که از فرمایشات حضرت علی(ع) است، در پردیس سینمایی چارسو شهر تهران برگزار خواهد کرد.