به گزارش ایران اکونومیست ؛در اینجا نقش نظام مالیاتی ایجاد بسترهای لازم برای اجرای قانون است و نقش مودیان انجام تکالیف قانونی است. ارائه اطلاعات لازم از جانب مودیان اولین بخش وعنصر اصلی نظام مالیاتی است.نوعی از این اطلاعات صورت معاملات فصلی است. صورت معاملات فصلی چیست؟ چه کسانی باید آنرا ارسال کنند و اصولا چرا باید ارسال شود؟
صورت معاملات فصلی سندی مهم درنظام اقتصادی کشور است.اطلاعات مندرج در صورت معاملات فصلی زمینه ساز شفافیت اقتصادی وتامین کننده عدالت مالیاتی است.اصولانظام مالیاتی برای تحقق اهداف ومسئولیت های خود باید اطلاعات لازم را دراختیار داشته باشد.براساس قانون مالیات های مستقیم کشورمان، اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل که موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی می باشند، مکلفند برای عرضه و فروش کالاوخدمات ازصورتحساب فروش کالااستفاده نمایند ودرصورت حسابهای صادره، شماره اقتصادی خریدار را درج نمایند.
اشخاص مشمول این قانون مکلف اند فهرست معاملات خود را مطابق اقلام اطلاعاتی مندرج در سامانه معاملات تهیه و ارسال نمایند.فهرست معاملات حداکثر در مقاطع سه ماهه(فصلی) تهیه و تا یک ماه و نیم پس از پایان هر فصل به صورت الکترونیکی از طریق درگاه اینترنتی سازمان برای سامانه معاملات ارسال و یا به صورت لوح فشرده در قالب اطلاعات درخواستی سازمان به اداره امور مالیاتی ارائه شود.چنانچه انتهای سال مالی اشخاص حقوقی در خلال یکی از فصول سال شمسی باشد، این اشخاص مکلف اند برای آن فصل دو فهرست معامله تنظیم و ارسال نمایند. بنحوی که از ابتدای فصل تا پایان سال مالی خود یک فهرست معامله و همچنین از ابتدای سال مالی تا پایان فصل نیز یک فهرست معاملات دیگر ارسال نماید.
سازمان امور مالیاتی با دریافت تدریجی و منظم این اطلاعات از مودیان می تواند به خوبی به وظایف قانونی خود عمل کند. اما عدم ارسال صورت معاملات فصلی، نظام اقتصادی کشورمان را دچار بی نظمی می کند و زمینه های فرار مالیاتی را فراهم می کند. علاوه بر این وقتی این اطلاعات در اختیار نظام مالیاتی قرار نگیرد، عمل به مسئولیت های قانونی برای نظام مالیاتی دشوار خواهد بود و لذا اطلاعات ناقص، نتیجه گیری و قضاوت ناقص را درپی خواهد داشت.
اما فلسفه ارسال صحیح و به موقع فهرست معاملات فصلی چیست؟ یکی از عوامل مهم در ارتقای سلامت اقتصاد هر کشوری، اعتماد آحاد مردم به نظام اقتصادی و پیرو آن ترغیب افراد برای حضور فعال در فضای اقتصادی کشور خواهد بود.
ارائه فهرست معاملات فصلی هم موجب نظم و انضباط مالی و شفافیت اقتصادی خواهد شد و هم رقابتی سالم و مطلوب در فعالیتهای اقتصادی ایجاد می کند که این امر از بروز فعالیتهای سودجویانه جلوگیری می کند و اعتماد و یقین جایگزین بدبینی و سلب اطمینان می گردد.
همچنین دستاورد دیگر این امر اجرای بی قید و شرط عدالت درباره همه فعالان اقتصادی می باشد. شفافیتی که ارسال صورتحساب معاملات با خود به همراه دارد جامعه را در وضعیت روانی مناسبی قرار می دهد و بستر مناسبی را برای رشد اقتصاد کشور فراهم می کند. در همین راستا دست اندرکاران نظام اقتصادی راهکارهایی را برای تسهیل ارسال صورت معاملات فصلی ایجاد کرده اند.
با توجه به مطالب فوق می توان دریافت که مالیات یکی از اجزای اصلی منابع درآمدی دولت را تشکیل می دهد و بر همین اساس همه ساله در تهیه لایحه بودجه سعی می شود که سهم درآمدهای مالیاتی نسبت به سال قبل افزایش داشته تا از این طریق مالیات بتواند جایگزین درآمدهای نفتی گردد.
بنابراین باید با اتخاذ روشهای مناسب به گونه ای عمل شود تا هر چه بیشتر مودیان به پرداخت داوطلبانه مالیات ترغیب گردند برای این منظور، توصیه می شود در هنگام احداث و بهره برداری از طرحهای زیربنایی و عمرانی به منابع مالی آنها که بیشتر از طریق مالیات تامین می گردد اشاره شود تا مودیان با مشاهده پروژه های فوق در جریان کامل نوع مصارف مالیاتها قرار گیرند.