زور استاندارد به خودروسازان نمی‌رسد

مهلت زمانی که سازمان استاندارد برای مقررات جدید تعیین کرده، دی‌ماه سال آینده است و پیش از این توقف تولید پراید، قطعی شده بود و حتی سایپا در شهریورماه اعلام کرد تولید این خودرو را زودتر از موعد متوقف کرده و آخرین مرحله فروش آن را نیز اجرا کرد اما در روزهای اخیر سایپا از این اقدام عقب نشست و اعلام کرد فعلا تولید پراید ادامه خواهد داشت.

با این حال، بررسی‌های جام‌جم نشان می‌دهد سمند، پژو 405، پژو پرشیا و حتی تیبا هم فاقد شرایط استانداردهای جدید هستند و اگر دولت در اجرای این استانداردها جدی باشد، باید امسال را آخرین سال تولید این خودروهای پرتیراژ دانست.

حذف یا ادامه تولید خودروهای پرتیراژ داخلی برای خریداران و تولیدکنندگان دقیقا یادآور ماجرای خداحافظی پیکان با خطوط تولیدی کشورمان است که برای حداقل بیش از پنج سال، بودن یا نبودنش به سوژه‌ای برای رسانه‌ها تبدیل شده بود.

اصلاح برخی خودروها منطقی نیست

احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان ایران درباره توقف تولید برخی خودروهای داخلی به جام‌جم گفت: براساس استانداردهای جدیدی که از سوی سازمان ملی استاندارد ایران برای خودروها در نظر گرفته شده، برخی محصولات قدیمی که اکنون تولید می‌شوند به‌دلیل عدم توجیه اقتصادی سرمایه‌گذاری مجدد برای اصلاح آنها، احتمالا از خط تولید حذف خواهند شد.

نعمت‌بخش در ادامه افزود: شورای عالی استاندارد به‌طور کلی برای خودروها 83 استاندارد مصوب کرده که چهار مورد از آن مربوط به آلایندگی است و از سوی سازمان حفاظت محیط‌زیست بررسی و کنترل می‌شود. اما بقیه مربوط به سازمان ملی استاندارد ایران است که 44 مورد آن در واقع استانداردهای قبلی هستند که توسط خودروسازان رعایت می‌شد، اما این 44استاندارد، به‌روز رسانی شده و از یکم دی 95 خودروسازان آنها را رعایت می‌کنند.

دبیر انجمن خودروسازان ایران در این زمینه نیز اظهار کرد: 22 استاندارد جدید که قرار است از ابتدای دی‌ماه سال آینده توسط تولیدکنندگان خودروی کشورمان رعایت شود، به نوعی زمینه حذف برخی خودروهای قدیمی را فراهم می‌کند، به این معنا که برای خودرویی مثل پراید اصولا پاس کردن چنین استانداردهایی صرفه اقتصادی نخواهد داشت، به عنوان مثال سیستم ترمز اضطراری، سنسور خروج از خط‌کشی خیابان، استاندارد برخورد با عابر پیاده با طراحی در کاپوت در فاصله ده سانتی از موتور، طراحی بدنه به‌گونه‌ای که هنگام برخورد با عابر، مصدوم زیر خودرو نرود یا طراحی محل قرارگیری برف‌پاک‌کن‌ها به‌گونه‌ای که در صورت برخورد عابر، امکان برخورد سر وی با آنها وجود نداشته باشد.

نعمت‌بخش درباره خودروهایی که قرار است پس از این تاریخ با خطوط تولید جاده مخصوص خداحافظی کنند، افزود: پراید، تیبا، نسل اول سمند، پژو 405 و پژو پارس گزینه‌های احتمالی توقف تولید با شرایط یادشده هستند که خودروسازان باید جایگزین‌هایی برای این خودروها به بازار عرضه کنند. برای مثال ساینا و کوئیک جایگزین پراید است.

وی با بیان این‌که استانداردهای جدید، خودرو را گران می‌کند، تصریح کرد: قطعا افزایش ضریب ایمنی با استانداردهای جدید، قیمت تمام‌شده محصولات را بالا خواهد برد؛ به عنوان مثال برای رعایت استانداردهای جدید در خودروی پژو پارس در صورت ادامه تولید احتمال افزایش قیمت ده میلیون تومانی وجود دارد.

هدف جایگزینی خودروهای جدید است

از سوی دیگر، مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو و عضو شورای سیاستگذاری خودرو با اشاره به سیاست اصلی حذف برخی خودروها از خطوط تولید به جام‌جم گفت: به‌طور کلی با در نظر گرفتن شرایط موجود دوران پسابرجام و گشایش‌های ایجاد شده، هدف این است که بتوانیم خودروهای قدیمی را حذف و خودروهای جدید با کیفیت بالاتری را جایگزین کنیم.

بیگلو افزود: امیدواریم تا یک سال و نیم آینده بتوانیم با رعایت استانداردهای جهانی و ارتقای کیفیت محصولات فعلی جایگاه قابل قبولی برای محصولات تولیدی ایران چه در بازار داخلی و چه خارج از مرزهای کشور ایجاد کنیم.

این عضو شورای سیاستگذاری خودرو تاکید کرد: یکی از مشکلات اجرای چنین برنامه‌ای مربوط به پلتفرم‌های فعلی مورد استفاده خودروسازان است. به این دلیل 22 بند از استانداردهای جدید به‌طور کلی مربوط به پلتفرم خودرویی است و برخی از خودروهای پرتیراژ فعلی اصولا امکان پاس کردن آنها را ندارند. به عنوان مثال یکی از این موارد زنگ هشدار نبستن کمربند است که ظاهرا ساده، اما بسیار فنی و پیچیده است که نمی‌توان در برخی خودروها آن را به‌کار گرفت.

بیگلو افزود: جایگزین پراید و تیبا در خودروسازی سایپا احتمالا برخی محصولات ارزان قیمت سیتروئن خواهد بود و برای پژو 405 نیز خودروی 301 که کلاس مشابهی دارد تعیین شده است، اما نباید فراموش کنیم از نظر قیمتی کمی باید انتظار افزایش قیمت را داشته باشیم.

برخی از استانداردها هنوز برای ایران زود است

از سوی دیگر، بیوک علی‌مرادلو مشــاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره احتمال خروج خودروهای قدیمی از خطوط تولید ایران گفت: استانداردهای اخیر عاملی برای حذف احتمالی خودروهای قدیمی است، اما نکته قابل تأمل اینجاست که هنوز هم تقاضا برای این خودروها در بازار وجود دارد.

به گفته این کارشناس صنعت خودرو، وجود استانداردهای تولید برای خودرو منطقی و لازم است، اما باید دید این استانداردها چقدر با واقعیت بازار ایران مطابقت دارد، به این دلیل که گرچه استانداردها لازم است، اما برخی از آنها هنوز برای ایران قابل توجیه نیست، زیرا زیرساخت‌ها و امکان اجرایی شدن آنها مهیا نبوده و فقط باعث افزایش قیمت خودروها خواهند شد.

مرادلو گفت: بد نیست بازنگری منطقی و دقیقی در استانداردها داشته باشیم و آنچه را مطابق با شرایط جامعه است، دوباره در نظر بگیریم یا این‌که زمان اجرایی شدن آنها را به تعویق انداخته تا زیرساخت‌های موردنیاز شکل بگیرد.

معیار شماره‌گذاری خودروها، استانداردهای جدید است

نیره پیروزبخت، رئیس سازمان ملی استاندارد ایران درباره خودروهای تولیدی داخل که باید با خط تولید خداحافظی کند گفت: با توجه به لزوم ارتقای سطح استانداردی محصولات خودرویی، تمام استانداردهای موجود این محصول در کشورمان ارتقا یافته و باید تولیدکنندگان خودرو آنها را رعایت کنند، بنابراین تعیین‌کننده ادامه تولید یک محصول، رعایت استانداردهای تعیین شده است.

پیروزبخت افزود: 83 استاندارد برای خودروها در نظر گرفته شده و تمام خودروسازان باید آنها را از ابتدای دی‌ سال آینده رعایت کنند به همین دلیل هر محصولی که نتواند این موارد را رعایت کند و از آزمون‌های تخصصی موفق خارج شود، باید از خط تولید خداحافظی کند و این مربوط به محصول خاصی نیست بلکه شامل همه خودروها می‌شود.

رئیس سازمان ملی استاندارد ایران تاکید کرد: از تاریخ یادشده شماره‌گذاری خودروهای مردود شده در آزمون‌ها متوقف خواهد شد به همین دلیل تولید آنها هیچ توجیه منطقی نخواهد داشت و باید خودروسازان به فکر جایگزین یا ارتقای کیفی آنها باشند که البته این روند در جریان است و تولیدکنندگان خودرو مشغول تطبیق دادن محصولاتشان با استانداردهای جدید هستند.