شکسته شدن طلسم 15 ساله دریافت فاینانس از بانک های اروپایی

به گزارش ایران اکونومیست؛ هیات بانکی ایران به سرپرستی «محمد خزاعی» رئیس سازمان سرمایه گذاری خارجی و کمک های فنی و اقتصادی ایران و «سیداحمد عراقچی» معاون ارزی بانک مرکزی در اتریش، دو قرارداد تامین مالی به امضا رساند.
قرارداد نخست به ارزش یک میلیارد یورو به «اوبر بانک» اتریش اختصاص داشت که بین این بانک اروپایی و 14 بانک ایرانی در شهر لینز به امضا رسید و بانک های کارآفرین، سامان، پاسارگاد، رفاه کارگران، ملت، تجارت، ملی ایران، صنعت و معدن، اقتصاد نوین، سپه، توسعه صادرات، خاورمیانه، کشاورزی و پارسیان در اجرایی شدن آن مشارکت دارند.
«اوبر بانک» یک بانک منطقه ای در قلب اروپاست که در کشورهای همجوار اتریش نیز فعالیت دارد؛ به موجب این قرارداد، منابع بانک اتریشی برای تامین مالی طرح های عمرانی و تولیدی‌ بخش خصوصی و دولتی که مجوزهای لازم را طی مراحل قانونی در داخل کشور اخذ کرده اند، تخصیص خواهد یافت.
هرچند تا پیش از این قرارداد، ایران توانسته بود فاینانس های متعددی را به ارزش نزدیک 45 میلیارد دلار از روسیه، چین، هند و کره جنوبی دریافت کند، اما اهمیت قرارداد با اوبربانک اتریش در این بود که نخستین قرارداد تامین مالی با بانک های اروپایی پس از برجام و پس از قریب به 15 سال است.
علی صالح آبادی مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران در این باره گفت: قرارداد با اوبربانک در حقیقت اولین قرارداد فاینانس اروپایی پس از 15 سال است و بعد از آن قراردادهای فاینانس دیگری هم با اروپایی ها امضا خواهد شد.
وی توضیح داد: بر اساس این قرارداد، طرح های ایرانی اعم از اینکه مجری آن دولت یا بخش خصوصی باشد، با سقف دوره ساخت و بازپرداخت 12 ساله تامین مالی می شوند و بنابر این ظرفیت استفاده از این تسهیلات برای بخش خصوصی و دولتی وجود دارد.
«علی حُسنانی» معاون مدیرعامل بانک تجارت در امور بین الملل نیز در گفت و گو با ایرنا، امضای قرارداد با اوبربانک اتریش را یک نقطه عطف برای گسترش روابط سیستم بانکی ایران با بانک های اروپایی توصیف کرد و گفت: خوشبختانه پس از برداشته شدن تحریم ها، امکان عقد قراردادهای تامین مالی میان مدت و بلند مدت بخصوص در کشورهای اروپایی فراهم شده است و امیدواریم که امضای قرارداد با اوبربانک اتریش زمینه ساز امضای قرارداد با دیگر بانک های اروپایی شود.
حُسنانی با بیان اینکه روابط کارگزاری اوبربانک با بانک های ایران تقریبا یک رابطه هشت ساله است، افزود: در بستر چنین قراردادهایی پروژه ها و طرح های زیرساختی در ایران تامین مالی خواهد شد.
معاون امور بین المللی بانک تجارت درباره اهمیت قرارداد بانک های ایرانی با اوبربانک اتریش گفت: این قرارداد از ابعاد تامین مالی طرح های زیرساختی بسیار حائز اهمیت است چون ما در حوزه های مختلف از جمله صنعت ، راه ، سد و سدسازی پروژه های تعریف شده ای داریم که برای آن نیاز به تامین مالی خارجی داریم و با امضای این قرارداد تامین مالی می توانیم این پروژه ها به بصورت تامین مالی بلند مدت ، تامین مالی کنیم .
حُسنانی افزود: به علاوه در بستر روابط کارگزاری هم با امضای این قرارداد، بانک های اروپایی علاقمند به امضای قرارداد تامین مالی یا شروع روابط کارگزاری با سیستم بانکی ایران هستند می توانند این را یک نقطه عطفی برای ایجاد روابط بانکی با ایران قرار بدهند.
 
** تامین مالی 500 میلیون یورویی دانسکه دانمارک
قرارداد ۵۰۰ میلیون یورویی بین ۱۰ بانک ایرانی با «دانسکه بانک» دانمارک دیگر دستاورد سفر هیات بانکی ایران به قلب اروپا بود که در اقامتگاه سفیر ایران در شهر وین به امضای مسئولان این بانک و طرف های ایرانی رسید.
این قرارداد با همکاری بانک های کشاورزی، ملت، پاسارگاد، سپه، پارسیان، سامان، تجارت، ملی ایران، صنعت و معدن و اقتصاد نوین اجرایی می شود.
«دانسکه بانک» در ۱۶ کشور دنیا حضور دارد و علاوه بر خدمات بانکی برای مشتریان شخصی، تجاری و نهادی، خدماتی در حوزه بیمه و مسکن نیز ارائه می کند.
به موجب این قرارداد، منابع بانک دانمارکی برای تامین مالی طرح های عمرانی و تولیدی‌ بخش خصوصی و دولتی که مجوزهای لازم را طی مراحل قانونی در داخل کشور اخذ کرده اند، تخصیص خواهد یافت.
 
** رایزنی برای توسعه هرچه بیشتر مراودات بانکی
دستاورد سفر هیات بانکی ایران به وین، به امضای نهایی دو قرارداد فاینانس ختم نشد؛ در حاشیه این سفر معاون ارزی بانک مرکزی و معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران با «اوالد نووتنی» رییس کل بانک مرکزی اتریش و «هانس یورگ شلینگ» وزیر دارایی این کشور دیدار کردند.
همچنین در این سفر، معاون ارزی بانک مرکزی با مدیر موسسه بیمه صادراتی اتریش (اوکابه) و مدیران برخی از بانک های بزرگ این کشور دیدار و درباره گسترش روابط بانکی گفت‌وگو و رایزنی کرد.
رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران نیز در حاشیه این سفر ضمن دیدار و گفت وگو با مدیرعامل آژانس اعتبار صادرات دانمارک (ایی کی اف) در زمینه همکاری های مالی در اجرای طرح های عمرانی و اقتصادی در ایران سند همکاری امضا کردند.
مدیر این آژانس مالی که برای رایزنی با مقام مقام های ایرانی و امضای سند همکاری به وین سفر کرده بود، بر آمادگی «اگزیم بانک» دانمارک بر گسترش همکاری های دو جانبه با ایران تاکید و آن را در توسعه روابط بین دو کشور مهم توصیف کرد‌.
 
** فاتح قله دماوند، پیشگام در توسعه همکاری مالی با ایران
فرانتس گازلسبرگر (Franz Gasselsberger) مدیر اوبربانک اتریش که تاکنون سه بار به ایران سفر کرده و به گفته خود حتی قله دماوند مرتفع ترین قله ایران را فتح کرده است، در گفت و گو با ایرنا، از جذابیت ظرفیت های اقتصاد ایران برای اتریش، اروپا و جهان گفت و تاکید کرد: این قرارداد امکان سرمایه گذاری و صادرات شرکت ها و صنایع اتریشی بخصوص در بخش های بهداشت، زیرساخت ها و سایر بخش ها را فراهم می کند و اگر زمانی در آینده برگردیم و به این روز نگاه کنیم، خواهیم دید که آغازگر تعمیق بیشتر روابط دو کشور بوده است.
مدیر اوبر بانک در خصوص دورنمای روابط بانکی ایران با کشورهای اروپایی گفت: شنیده ایم که ایران درحال مذاکره با بانک های ایتالیا است و در آلمان هم شنیده ام که صادرکنندگان بسیار علاقه مند هستند که به قرارداد مشابهی با موسسات آلمانی (برای تامین اعتبار مالی با ایران) برسند و گمان می کنم که این روز (امضای قرارداد اوبربانک با ایران) می تواند «درها را برای قراردادهای مشابه بگشاید».
وی افزود: اقتصاد ایران نه تنها برای اتریش و اروپا بلکه برای کل جهان بسیار جذاب است زیرا ایران نسل جوانی دارد و از این رو فرصت های بزرگی وجود دارد و باید شرایط برد - برد برای ایران و شرکت های جهان وجود داشته باشد اما در عین حال نباید جنبه سیاسی را هم فراموش کنیم.
 
** دستاوردهای برجام یکی پس از دیگری به ثمر می رسد
نگاهی به عملکرد بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در زمینه استفاده از ظرفیت های برجام در حوزه تامین مالی خارجی نشان می دهد که دیپلماسی اقتصادی ایران در حال به ثمر رسیدن است و تا پیش از امضای دو قرارداد فاینانس اروپایی نزدیک به 45 میلیارد دلار منابع مالی خارجی از کشورهای هند، روسیه، چین و کره جنوبی نهایی شده است که اگر دو قرارداد فاینانس اروپایی هم به این رقم افزوده شود، به رقمی بالغ بر 46 میلیارد دلار می رسیم.
ولی اله سیف رئیس کل بانک مرکزی درباره لزوم جذب این منابع جدید از بانک ها و موسسات مالی خارجی می گوید: برای تحقق اهداف پیش بینی شده در برنامه ششم در زمینه اشتغال و رسیدن به رشد هشت درصدی، یکی از اساسی ترین منابعی که در این برنامه بر آن تکیه شده، منابع مالی خارجی است.
به گفته وی، طبق برنامه ششم، باید در طول اجرای برنامه سالیانه 65 میلیارد دلار منابع خارجی جذب شود که این قراردادهای فاینانس می تواند زمینه را برای اجرای اهداف پیش بینی شده در این برنامه فراهم کند.
نکته قابل تامل در امضای این قراردادهای فاینانس اینکه تا زمانی که پروژه ها از این خطوط اعتباری استفاده نکنند، این ارقام به عنوان بدهی در حساب های ایران منظور نمی شود بلکه به تناسب پیشرفت پروژه ها و برداشت از منابع خارجی اجرای قراردادها و نحوه بازپرداخت آن محاسبه می شود.
همچنین بخش دولتی و خصوصی به یک میزان امکان استفاده از این منابع را دارند و اینگونه نیست که این منابع تنها به سمت بخش دولتی هدایت شود با این تفاوت که دستگاه های اجرایی دولتی برای استفاده از خطوط فاینانس باید مصوبه شورای اقتصاد را در این زمینه دریافت کنند، اما بخش خصوصی با اخذ تاییدیه از دستگاه اجرایی مربوطه می تواند با سپرده وثایق و تضمین های مورد نیاز به بانک، برای استفاده از این منابع وارد عمل شود.

گزارش از لیلا جودی