آینده نمادهای بورسی در پیچ و خم سود بانکی

هفته اول شهریور ماه بود که خبر کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی از سوی پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی داده شد و از همان زمان بانک‌ها تا قبل از 11 شهریور که موعد اجرای بخشنامه بود، اقدام به جذب سپرده با نرخ 23 درصد کردند و از روز شنبه هفته گذشته، هر سپرده‌ای تنها با نرخ 15 درصد افتتاح می‌شد.

برخی کارشناسان معتقدند، این وضعیت دوام نخواهد داشت و بزودی بانک‌ها زیر قولشان می‌زنند و دوباره سپرده‌های بانکی را به دلیل کمبود نقدینگی بالاتر از 15 درصد افتتاح خواهند کرد، اما کاهش این نرخ در هفته گذشته تأثیر کمرنگی بر بازار سرمایه داشته است. نرخ سود سپرده بانکی از شنبه هفته گذشته 15 درصد شد و در همان روز، شاخص کل بورس 83 هزار و 428 شد و با رشد اندکی همراه بود. در دومین روز هفته گذشته این نرخ با کمی کاهش همراه شد و به 83 هزار و 345 رسید و دوباره این نرخ، روز دوشنبه به 83 هزار و 452 افزایش یافت. روز سه شنبه هم این نرخ به 83 هزار و 773 رسید که نشان دهنده رشد شاخص است. رویه هفته گذشته نشان داد، تأثیر روانی کاهش نرخ سود بیشتر از عملیاتی شدن این کار روی بازار سرمایه تأثیر دارد و بررسی روند شاخص کل بورس در هفته گذشته غیر از روز یکشنبه که نزولی بود، صعود را نشان می‌دهد.

کار خوب کاهش نرخ سود

شاپور محمدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی ابراز رضایت کرد و گفت: کاهش نرخ سود بانکی تاثیرات مثبتی بر بازار سرمایه خواهد گذاشت و باعث سودآوری شرکت‌های بورسی می‌شود. در عین حال، باعث تقویت سودآوری بانک‌های پذیرفته‌‌شده در بورس می‌شود. وی معتقد است، ابزارهای مالی در مقابل سود سپرده‌ها رقابت پذیر می‌شود و هزینه تأمین مالی شرکت‌های بورسی کاهش می‌یابد.

یخ کاهش نرخ سود آب می‌شود

برخی کارشناسان می‌گویند، کاهش نرخ سپرده‌های بانکی به دلیل وجود ریسک بالا در بازار سرمایه تاثیری براین بازار نخواهد گذاشت. دکتر سیدحمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه درباره کاهش نرخ سود بانکی و تأثیر آن بربازار سرمایه به خبرنگار ما گفت: کاهش دستوری نرخ سود بانکی برای چندمین بار است که در کشور اجرا می‌شود، اما تجربیات گذشته نشان داده، بعد از مدتی بانک‌ها قوانین را دور می‌زنند و از اجرای بخشنامه‌ها تخطی می‌کنند.

وی معتقد است، اقتصاد ایران در شرایط کنونی نمی‌تواند کاهش نرخ سود را بپذیرد. در صورتی که شرایط آماده نباشد امکان این که کاهش دستوری نرخ سود بانکی دوام بیاورد، خیلی کم است. تجربه هم این مساله را ثابت کرده است. فعالان بانکی و بازار موازی از جمله بازار سرمایه، مسکن، ارز نیز خیلی خوش بین نیستند که نرخ سود بانکی کاهش یابد.

میرمعینی تاکید کرد: بازارهای موازی ظرفیت پذیرش این موج نقدینگی آزادشده بانک‌ها را ندارند. این بازارها کوچک‌تر از این حجم پول هستند. از سوی دیگر به دلیل ریسک بالای سرمایه‌گذاری مخصوصا در بازار سرمایه قاطعانه نمی‌توان گفت، کاهش دستوری نرخ سود بانکی تغییر ملموسی در بازار ایجاد کند.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، به دلایل مشکلات ساختاری بورس، ریسک سرمایه‌گذاری در آن افزایش یافته و بازده چشمگیری ندارد. بازده این بازار حدود 15درصد است.

بیش از این رقم نمی‌توان برای آن سودی متصور شد. وقتی بازده بازار سرمایه 15 درصد و سود بانکی هم 15درصد باشد، سرمایه‌گذار ریسک پایین‌تر را می‌پذیرد.