در حالی که دو روز از آغاز اجرای بخشنامه نرخ سودی بانک مرکزی می‌گذرد بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که اکثر بانک‌ها مفاد این بخشنامه را رعایت کرده‌اند.
کد خبر: ۱۷۲۰۱۴
به گزارش ایران اکونومیست؛ بانک مرکزی در آخرین روز مردادماه ۹۶ با صدور بخشنامه‌ای هشت بندی بانک‌ها را موظف به رعایت نرخ‌های سود مصوب در قالب پرداخت حداکثر سود علی‌الحساب ۱۵ درصد سالانه و ۱۰ درصد روزشمار کرد. با توجه به اینکه تاریخ اجرای بخشنامه از روز ۱۱ شهریورماه اعلام شده بود بانک‌ها از روز شنبه موظف شده‌اند که این نرخ‌ها را رعایت کنند.
به همین منظور با سرکشی به شعب برخی بانک‌ها صحت اجرای این اقدام را مورد بررسی قرار داد. بررسی‌ها حاکی از آن است که تقریبا هیچ یک از بانک‌ها برای سپرده‌های روزشمار سودی بیشتر از ۱۰ درصد پرداخت نمی‌کنند و این سود حتی در برخی از بانک‌ها تا ۸ درصد نیز اعلام شد.
کارمند یکی از بانک‌ها در این باره به خبرنگار ایبنا گفت: حداکثر سودی که بانک ما می‌دهد ۱۰ درصد روزشمار و ۱۵ درصد بلندمدت است و برای دریافت سود بیشتر بی‌جهت به سایر بانک‌ها نروید چون بعید می‌دانم هیچ بانک دیگری نیز بیش از این میزان سود دهد.
همچنین تمام بانک‌های مورد بررسی مصوبه پرداخت سود علی‌الحساب ۱۵ درصد را برای سپرده‌های عادی سالانه رعایت می‌کردند. در این زمینه بیشتر طرح‌های ویژه که گاه تا بیش از ۲۲ درصد نیز سود پرداخت می‌کردند متوقف شده است و تنها چند بانک طرح‌هایی ارائه می‌کردند که با محاسبه اصل و فرع سود تا ۱۸ درصد نیز سود به سپرده‌گذار پرداخت می‌شود.
معاون یکی از شعب بانک‌ها در این باره گفت: افتتاح تمام سپرده‌ها با سود ۱۵ درصد انجام می‌شود و همه طرح‌های ویژه که سود بالاتر پرداخت می‌کردند، متوقف شده است اما اگر تا روز پنجشنبه حساب افتتاح می‌کردید تا ۲۲ درصد هم سود تعلق می‌گرفت.
معاون شعبه یک بانک خصوصی نیز گفت: بخشنامه بانک مرکزی از سال گذشته باید اجرا می‌شد که به دلیل ضعف در نظارت بانک‌ها سودهای بسیار بالاتر پرداخت کردند؛ اما این بار با توجه به اینکه هیئت مدیره بانک‌ها به صورت مستقیم باید پاسخگو باشند به احتمال زیاد همه بانک‌ها این نرخ‌ها را رعایت خواهند کرد.
موضوع دیگری که در این بازدیدها به چشم می‌خورد فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک‌ها بود که در بخشنامه بانک مرکزی اشاره ای به آن نشده است. فعالیت این صندوق‌ها در تعدادی از بانک‌ها در حالی متوقف شده است که صندوق تعدادی دیگری از بانک‌ها هنوز در حال پذیرش سرمایه هستند و سود حاصل از سرمایه‌گذاری در آنها نیز از ۱۹ تا ۲۳ درصد در بانک‌های مختلف اعلام شد.
کارمند یکی از موسسات اعتباری در این باره گفت: نرخ سود سپرده‌های یکساله ۱۵ درصد و روزشمار ۱۰ درصد است. اما برای دریافت سود بیشتر می‌توانید در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بانک سپرده‌گذاری و تا ۲۱ درصد سود دریافت کنید.
معاون شعبه یک بانک خصوصی نیز گفت: روز شنبه طی بخشنامه‌ای جذب سپرده در صندوق سرمایه‌گذاری بانک متوقف شد اما قرار است به صورت موقت چند ساعتی مجددا فعال و با اولویت سپرده‌های مبلغ بالا پذیرش سپرده انجام شود که شماره متقاضیان و میزان آورده آنها در برگه‌ای یادداشت شده بود تا در صورت فعال شدن با آنها تماس گرفته شود.
در مجموع برخلاف روزهای پایانی هفته گذشته که بیشتر بانک‌ها با ازدحام مشتریان برای سپرده‌گذاری و یا تمدید سپرده‌ها روبرو بودند امروز شعب بانک‌ها روز آرامی را سپری می‌کنند و بیشتر به امور جاری بانکی می‌پردازند.
بخشنامه جدید بانک مرکزی در حالی صادر شده است که این نرخ‌ها تیرماه سال گذشته در شورای پول و اعتبار تصویب و ابلاغ شده بود اما در عمل شاهد پرداخت سودهای بسیار بالاتر در قالب طرح‌های ویژه و حتی به صورت عادی توسط بانک‌ها بودیم و بخشنامه جدید در واقع تاکیدی بر اجرای بخشنامه قبلی با نظارت جدی‌تر بود.
بانک مرکزی برای اطمینان از اجرای این بخشنامه پیش از صدور آن اقداماتی را انجام داد که تعیین تکلیف موسسات مالی غیرمجاز مهم‌ترین آن بود؛ به نحوی که به گفته ولی الله سیف رییس کل بانک مرکزی اکنون هیچ موسسه مالی غیرمجاز فعالی در کشور وجود ندارد تا یکی از مهم‌ترین عوامل رقابت بر سر بالابردن نرخ سود بانکی از میان برداشته شده باشد.
همچنین علی اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی نیز درباره نحوه نظارت بانک مرکزی بر اجرای بخشنامه و رعایت نرخ سود گفته است که قول و قرارهایی میان بانک مرکزی و بانک ها گذاشته شده تا این بانک، در جهت حفظ این نرخ‌ها و افزایش نظارت بر اجرای صحیح این بخشنامه اقدام کند و پیش‌بینی‌ها انجام شده تا در صورت تخطی هریک از بانک‌ها، بخش نظارت بانک مرکزی بدون هیچ ملاحظه‌ای اقدامات تنبیهی خود را اجرایی کند.
به نظر می‌رسد این بار بانک مرکزی عزمی جزم‌تر از گذشته برای ساماندهی نرخ سود بانکی دارد و بانک‌ها و موسسات اعتباری نیز خودخواسته یا دستوری در راه اجرای برنامه بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود گام برداشته‌اند.
