سازمان فضایی آمریکا (ناسا) برخی نتایج مطالعه یکساله خود را در زمینه تاثیر فضا بر بدن انسان که بر یک جفت دوقلوی همسان انجام داده بود، منتشر کرده است.
کد خبر: ۱۷۰۷۳۹
به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روزنامه ایندیپندنت، 'اسکات کلی' فضانورد ناسا ماه مارس (اسفند- فروردین) گذشته بعد از سپری کردن حدود یک سال در فضا به زمین بازگشت. محققان ناسا در جریان اقامت 340 روزه اسکات در ایستگاه بین المللی فضایی، 'مارک کلی' برادر دوقلوی او را نیز که در زمین مستقر بود، تحت بررسی قرار دادند. هدف از این کار بررسی تغییراتی در بدن انسان بود که ممکن است به پرواز فضایی ارتباط داشته باشد. اسکات و مارک مثال هایی خوبی برای این آزمایش بودند زیرا دی.ان.ای مشابهی دارند. به واقع، محققان این فرصت نادر را کسب کرده بودند که تغییرات در ژن های اسکات را با تغییرات در ژن های مارک در یک دوره زمانی مشابه مقایسه کنند. محققان می دانند که شش ماه زندگی در شرایط بی وزنی می تواند اثرات منفی بر بدن انسان داشته باشد مانند کشیدگی ستون فقرات، کاهش حجم عضلات و یا اختلال در چرخه خواب اما تاثیرات بلندمدت قرار گرفتن در فضا کمتر شناخته شده است. نتایج مطالعه دوقلوهای ناسا که نخستین بار بخشی از آن در اواخر ژانویه (دی- بهمن 95) منتشر شد، می تواند برای تدارک ماموریت های آتی به اعماق فضا مورد استفاده قرار گیرند. برخی از نتایجی که تاکنون به دست آمده است، عبارتند از :
***تلومرهای اسکات بلندتر شد اما بعدا به حالت عادی بازگشت. تلومرها یا کلاهک های انتهای کروموزوم ها در زمانی که اسکات در فضا بسر می برد، از تلومرهای برادرش در زمین بلندتر شد اما زمانی که اسکات به زمین بازگشت این تلومرها سریع به اندازه عادی خود بازگشتند. 'سوزان بیلی' محقق دانشگاه 'کلرادو' در 'فورت کولینز' به مجله 'نیچر' گفت: این وضعیت دقیقا مغایر تصور ما بود. به این دلیل که کوتاه شدن تلومرها معمولا با افزایش سن ارتباط دارند. محققان هنوز سرگرم بررسی علت بلندتر شدن تلومرها در فضا هستند اما به گفته ناسا این موضوع می تواند با ورزش بیشتر و مصرف کمتر کالری در حین اقامت در فضا ارتباط داشته باشد.
***سطح متیلاسیون اسکات کاهش یافت. سطح متیلاسیون -رویه ای که می تواند فعالیت یک بخش DNA را بدون تغییر توالی آن، تغییر دهد- گلبول های سفید خون اسکات را در طول اقامت در فضا کاهش داد، اما این گلبول ها در نیمه این مطالعه در خون مارک افزایش یافتند. به گفته ناسا، این نتایج می تواند نشان دهنده ژن هایی باشد که به یک محیط در حال تغییر چه در زمین یا در فضا حساس ترند.
***این جفت دوقلو میزبان باکتری های متفاوتی در روده خود بودند. اسکات و مارک در طول این مطالعه یک ساله میزبان باکتری های متفاوتی در روده خود و یا باگ هایی بودند که به هضم غذا کمک می کنند. محققان ناسا نوشتند: این موضوع احتمالا نتیجه رژیم های غذایی و محیط های متفاوت بود. به گفته ناسا، محققان به دنبال چیزی هستند که آن را 'ژن فضایی' می خوانند. آنها با توالی یابی RNA در گلبول های سفید خون این دوقلوها متوجه شدند که مولکول های RNA به طرزی متفاوت میان این دو برادر بیان شدند. طبیعی است که دوقلوها جهش های منحصر به فردی در ژنوم خود داشته باشند، اما اکنون 200 هزار محقق سرگرم مطالعه دقیق تری هستند تا مشاهده کنند که آیا یک 'ژن فضایی' می تواند در زمان اقامت اسکات در فضا فعال شده باشد.
