مدیریت نامناسب ثروت نفت و بی قانونی از علل وضعیت کنونی ونزوئلا است

به گزارش ایران اکونومیست; این کشور با داشتن بزرگ ترین ذخیره اثبات شده نفت جهان، اکنون بدهکارترین کشور دنیا است و نسبت بدهی خارجی به تولید ناخالص داخلی یا صادرات آن از همه کشورهای جهان بیشتر است. استاندارد سطح زندگی براستی در این کشور سقوط کرده است.
عوامل بسیاری در وضع فاجعه بار کنونی ونزوئلا از جمله مدیریت نامناسب ثروت نفت توسط هوگو چاوز رییس جمهوری سابق و نیکلاس مادورو رییس جمهوری فعلی، جرم و جنایت، بی قانونی و بازار سیاه، دست دارند.
در حالی که همه این عوامل بدون شک در بحران کنونی نقش دارند، کاهش قیمت نفت نقش مهمی در خراب تر شدن اوضاع داشته و سقوط اقتصادی و سیاسی این کشور را سرعت بخشیده است.
آنچه اکنون در ونزوئلا در جریان است، (علاوه بر عوامل داخلی که یک اقتصاد آسیب پذیر وابسته به نفت را برای این کشور رقم زده است)، حاصل پیامدهای سیاست پایین آوردن قیمت نفت توسط عربستان است.
قیمت نفت نیز مانند قیمت همه کالاهای دیگر توسط عرضه و تقاضا تنظیم می شود. وقتی کالایی به دلیل افزایش عرضه یا کاهش تقاضا در بازار فراوان می شود، قیمت آن کاهش می یابد.
بین سال های09-2008 تا 2014، عرضه و تقاضای نفت تقریبا در سطح 80 میلیون بشکه در روز ثابت بود، اما پس از آن تولید شروع به افزایش کرد و در اواخر سال 2015 متوسط عرضه به 97 میلیون بشکه در روز رسید در حالی که تقاضا تغییر قابل ملاحظه ای نداشت. بنابراین کاهش ادامه دار قیمت نفت آغاز شد.
بخشی از این افزایش عرضه ناشی از نفت شیل آمریکا بود که فناوری شکست هیدرولیکی، انقلابی در صنعت نفت و گاز آن ایجاد کرده بود. اما عامل اصلی آن افزایش چشمگیر و عامدانه تولید نفت توسط عربستان به دلایل سیاسی بود.
عربستان با داشتن ذخایر زیاد و امکان گسترده تولید نفت، در اصطلاح اقتصادی «تولیدکننده نوسان» نامیده می شود. یعنی تولیدکننده ای که با داشتن ذخایر کافی می تواند با کم و زیاد کردن عرضه، تنظیم بازار را به دست بگیرد.
اگر چه اکنون نفت شیل آمریکا تا حد زیادی از توان تولید نوسان عربستان کاسته است، اما این کشور هنوز هم می تواند نوسانی به مراتب بیشتر از اکنون ایجاد کند و بازار نفت را با سقوط به مراتب بدتری مواجه سازد.
عربستان پس از تردیدها سرانجام در اوایل سال 2014 جنگ نفتی خود را با آمریکا آغاز کرد. آمریکا اما مانع این سیاست نشد، زیرا می توانست از نفوذ ایران و روسیه وابسته به نفت کم کند و از سوی دیگر دسترسی به نفت ارزان خبر خوبی برای آمریکایی ها و صنایع این کشور بود.
منافع عربستان و آمریکا به هم گره خورد. استراتژی کاهش قیمت نفت لزوما تاثیر مخرب فوری بر اقتصاد ایران یا روسیه نمی گذارد و به شدت اقتصادهای ضعیف تر وابسته به نفت شامل ونزوئلا، لیبی، آنگولا و نیجریه را تحت تاثیر قرار داد.
شدیدترین تخریب را ونزوئلا تجربه کرد.، کشوری که 96 درصد صادراتش را نفت تشکیل می دهد و بیش از 40 درصد درآمدهای دولت از محل فروش نفت است.
هنوز مشخص نیست که استراتژی قیمت نفت آمریکا-عربستان به هدف اصلی آن که سقوط اقتصادهای روسیه و ایران است، دست پیدا کند اما یک چیز روشن است و آن اینکه بازار نفت همچنان متشنج خواهد بود و در یک نبرد ادامه دار، اقتصادهای ضعیف وابسته به نفت، راهی جز نابودی نخواهند داشت.