شفاف: پس از آنكه محمود احمدي نژاد رئيس دولت نهم و دهم در آخرين مصاحبه تلويزيوني خود از شكستن قيمت مسكن در سال 92 سخن گفت موجي از اظهار نظرها درخصوص حبابي بودن قيمت مسكن منتشر شد. برخي به سخنان رئيس دولت تكيه ميكنند و ميگويند قيمت مسكن حبابياست و آنطور كه محمود احمدينژاد وعده داده حباب مسكن در سال 92 خواهد تركيد و قيمتها در اين بازار پرنوسان شكسته خواهد شد. حال بايد پرسيد كه در سال 92 ميتوان به انتظار كاهش قيمت مسكن نشست؟
براي رسيدن به اين پاسخ بايد به اين نكته توجه كرد آيا اصلا قيمت مسكن در شرايط فعلي حبابياست يا قيمتها هيچگونه حبابي ندارند كه ما بخواهيم در انتظار تركيدن و خالي شدن آن باشيم.
قيمتهاي حبابي آن نوع قيمتهايي هستند كه بالاتر از ارزش كالاها قرار ميگيرند و در مقايسه با ديگر كالاها و خدمات نرخي غيرمنطقيتر دارند. قيمت مسكن از دو سال گذشته تاكنون هم افزايشهاي افسارگسيختهاي را تجربه كردهاست. آيا اين قيمتها به صورت حبابي افزايش پيدا كردهاند و در مقايسه با ديگر بازارها غيرطبيعي به نظر ميآيند؟
مسلما پاسخ اين سوال «خير» است. زيرا قيمت مسكن در اين سالهاي همپاي نرخ تورم افزايش پيدا كردهاست. يعني زماني كه قيمت ديگر كالاها، از كالاهاي اساسي گرفته تا ارز و طلا در حال افزايش بودند بازار مسكن هم به پيروي از اين بازارها با افزايش قيمت روبهرو ميشد.
بنابراين افزايش قيمت مسكن در اين مدت نه غيرمنطقي بوده نه غيرطبيعي.زيرا دولت در كنترل نقدينگي، نرخ تورم و نظارت بر ديگر بازارها از خود ناتواني نشان ميداد بازار مسكن هم دچار تبعات منفي اين بيتوجهيها قرار ميگرفت و به افزايش خود ادامه ميدهد.
گواه اين بيتوجهي را ميتوان در توجه بيش از حد به طرح مسكنمهر جستوجو كرد. دولت گاه آنقدر به طرح مسكنمهر توجه ميكرد كه وعدههاي غيرقابل باوري در اين خصوص عنوان ميكرد. براي مثال مسئولين ميگفتند كه با طرح مسكنمهر همه ايرانيان را صاحب خانه خواهد كرد. اين وعدهها باعث شد دولت تمام توان و منابع خود را در طرح مسكنمهر متمركز كند و به زواياي ديگر بازار مسكن توجهي نكند.
توجه بيش از حد به طرح مسكنمهر تا جايي پيش رفت كه برخي كارشناسان مدعي شدند كه دولت با اين طرح قصد خواب كردن متقاضيان تا سال 92 را دارد.
طرح مسكنمهر فقط تا مدتي باعث شد كه متقاضيان به بازار مسكن حجوم نبرند و از اين رو قيمت مسكن دچار التهاب شديد نشود. پس از بيتاثير شدن رواني طرح مسكنمهر اما در يكي دو سال گذشته متقاضيان وارد بازار مسكن شدند و از همينرو قيمت ها با نوسان روبهرو شد.
حالا كه قيمت مسكن به دليل نوسان نرخ ارز و تورم عمومي افسارگسيخته در كشور افزايش چشمگير پيدا كرده متقاضيان توان خريداري مسكن را از دست دادند و از همينرو معاملات با «قفل و ركود» مواجه شدهاست.
نكته اينجاست كه تا دلايل افزايش قيمت مسكن مثل نرخ تورم افسارگسيخته، نرخ دلار پرنوسان و ديگر موارد حل نشوند و سايه آنها از بازار مسكن كم نشود نميتوان منتظر متعادل شدن قيمت مسكن بود. حال سوال اينجاست كه آيا دولت برنامه و سياستي براي كاهش نرخ تورم و بازگشت قيمت دلار به نرخهاي پيشين و متعادلتر دارد يا خير؟ پاسخ اين سوال احتمالا خير است. زيرا دولت اين روزها روزهاي آخر خود را ميگذارند و حتي اگر بخواهد نميتواند وضعيت كلي اقتصادي كشور را ساماني دهد و دولت آينده بايد براي رفع اين چالشها فكري بيانديشد.