تنوع بینظیر شیرینیجات قزوین
شهر قزوین در زمان صفوی، پایتخت ایران بود و به همین دلیل از میراث فرهنگی غنیای برخوردار است و از نظر تعدد آثار تاریخی رتبه اول را در ایران و سوم را در جهان مال خود کرده است. حمام قجر، کاخ چهل ستون، امامزاده حسین و خیابان سپه ـ که قدیمیترین خیابان ایران است ـ ازجمله همین ابنیه تاریخی به حساب میآیند. وجود جاذبههای گردشگری فراوان در قزوین موجب شده این شهر یکی از گزینههای پررنگ گردشگری در نگاه گردشگران خارجی باشد. گردشگران خارجی، مشتری دائمی شیرینیهای استثنایی قزوین بویژه باقلوا هستند، به همین دلیل قزوین به عنوان قطب تولید باقلوای صادراتی نیز شناخته میشود.
باقلوای لوزی، نان برنجی، نان نخودی، نان قندی، باقلوای پیچ، نان بادامی، نان گردویی، پادرازی، نان نازک، نان چرخی، نان چای و حاج کریمی معروفترین شیرینیهای سنتی قزوین را تشکیل میدهد. نکته قابل توجهی که به عنوان یکی از مزیتهای مهم صنعت تولید شیرینی در قزوین مطرح است، فرهنگ پخت و تهیه این شیرینیجات در منازل است. این شیرینیها را عمدتا زنان قزوینی در آشپزخانههای خانگی و کارگاههای کوچک و به اصطلاح زیرپلهای تولید میکنند و به همین دلیل صنعت شیرینیپزی در قزوین برای ادامه حیات و گسترش روزافزون نیازمند سرمایهگذاریهای بزرگ نیست، کافی است خانمها در منازل فعال شوند.
خانم قندچیزاده، یکی از بانوان موفق قزوینی است که با اشتغال در تولید خانگی شیرینیجات از درآمد مناسبی برخوردار است. او در اینباره میگوید: هفت سالی میشود شیرینیپزی میکنم و درعین حال در پایگاههای بسیج این هنر را به علاقهمندان آموزش میدهم. شیرینیپزی را از مادرم یاد گرفتهام. وقتی بچه بودم مادر و مادربزرگم با هم شیرینی نوروز را آماده میکردند و من هم کمکشان میکردم و به مرور آموختم. اوایل شروع به کار، محصولاتم را به ادارات میبردم و معرفی میکردم. مردم که از کیفیت شیرینیها خوششان میآمد، به مشتری دائمی تبدیل میشدند و هر فرد چند مشتری دیگر معرفی میکرد، به گونهای که دیگر هیچ نیازی به بازاریابی نداشتم. مشتریها به قدری زیاد شده بودند که همواره با کمبود شیرینی برای فروش مواجه میشدم.او میافزاید: رعایت اصول بهداشتی و صداقت با مشتریها در استفاده از مواد اولیه اصیل و غیرتقلبی زمینه اصلی موفقیتم را تشکیل داد. کسانی که از من باقلوا میخرند، مطمئن هستند به جای زعفران، از رنگ مصنوعی استفاده نشده، خبری از اسانس و پودر باقالی و مغز زردآلو نیست و هرچه هست پسته و بادام واقعی و باکیفیت است.
شروع کار با یک ماهیتابه دستگاه گاز سینجر و ماهیتابه!
خانم ایزدیان، دیگر بانوی شیرینیپز موفق، به تاسیس یک کارگاه کوچک تولید شیرینی اقدام کرده است. او برای صادرات محصولاتش سفارشات زیادی از اتریش میگیرد. این بانوی کارآفرین، میگوید: پخت شیرینیهای متنوع و اصیل قزوینی را از مادرم آموختم. در گذشته مردم خودشان برای عید شیرینی میپختند و من هم در همین فرصت از مادرم این هنر را آموختم. وقتی کار را شروع کردم، فقط یک ماهیتابه، الک و گاز سینجر به اضافه ده هزار تومان پول نقد در اختیار داشتم، اما امروز در نقطهای ایستادهایم که محصولات را به کشورهای اروپایی صادر میکنم. گردشگران خارجی که به قزوین میآیند، عاشق شیرینیها بویژه باقلوای قزوین میشوند و مقدار زیادی میخرند و در بازگشت با خود به کشورهایشان میبرند. آن وقت است که در آن کشورها مشتریهای جدیدی برای شیرینیها پیدا میشود و به این ترتیب فرآیند سفارش گرفتن از اروپا شکل میگیرد. ما هم بسرعت برایشان ارسال میکنیم.
خانم خوئینی نیز همراه همسرش ـ که بازنشسته آموزش و پرورش است ـ در روستای نجفآباد قزوین یک کارگاه شیرینیپزی دایر و برای سه نفر دیگر اشتغالزایی کرده است. این دو با تهیه دستگاههای صنایع تبدیلی نظیر خمیرگیر و آسیابکن، سرعت و حجم تولید شیرینیهایشان را افزایش دادهاند.
بخش مهمی از شیرینیهای تولید شده در کارگاههای خانگی استان قزوین برای فروش، راهی بقالیها میشوند. یکی از بقالهایی که محصولات خانم خوئینی را به فروش میرساند، در اینباره خاطرنشان میکند: شیرینیهای خانم خوئینی را بهروز میفروشیم و در انتها چیزی از آنها باقی نمیماند. مردم و گردشگران به این شیرینیهای باکیفیت بسیار علاقهمندند و از مصرفشان راضی هستند.
خواص شیرینیجات سنتی قزوین
قزوین پر است از این قبیل خانمهای شیرینیپز سختکوش و باسلیقه و نیز کارگاههای کوچک اما پربازده و کمخرج. طی سالهای اخیر با ارائه تسهیلات اقتصاد مقاومتی به شیرینیپزها برای تهیه دستگاههای صنایع تبدیلی، تولید شیرینی و باقلوای صادراتی در قزوین 30درصد افزایش یافته است. در این شرایط لازم است نهادها و سازمانهای ناظر، در ارائه مجوزها به این کارگاههای خانگی، همکاری بیشتری کنند. اگر همه چیز خوب پیش برود، بزودی باقلوای قزوین به یکی از پرطرفدارترین محصولات صادراتی ایران تبدیل میشود.
دکتر ابوالفضلی، کارشناس طب اسلامی درباره ارزش غذایی شیرینیجات قزوین بویژه باقلوا اظهار میکند: شیرینیجات قزوین به سبب برخورداری از مواد تشکیلدهنده باارزشی مثل پسته، بادام، گندم و زعفران در زمره منابع غنی غذایی به شمار میروند.