تولید نانوذرات پایدار برای کاربرد در حوزه پزشکی

به گزارش ایران اکونومیست؛  سعید جعفری، مجری طرح  گفت: خواص خارق‌العاده و منحصر به فرد نانوذرات نقره، کاربرد آنها را بسیار گسترده کرده است که از آن میان می‌توان به محلول‌های کلوئیدی نانوذرات نقره به دلیل خاصیت آنتی باکتریال و ضدویروسی و ضدقارچی و کاربرد آنها در انواع زخم پوش‌ها و جراحات سوختگی و ضدعفونی کردن تجهیزات پزشکی اشاره کرد.

وی با بیان اینکه محدودیت اصلی این محلول‌ها، ناپایداری نانوذرات نقره برای مدت طولانی و عمر قفسه کوتاه است، خاطرنشان کرد: از این رو، بررسی و معرفی روش نوینی برای سنتز محلول‌های کلوئیدی نانوذرات نقره با پایداری و عمر قفسه بالا هدف اصلی پروژه «بررسی روش‌های پایدارسازی نانوذرات نقره در محلول‌های کلوئیدی» بوده است.

جعفری با بیان اینکه در این پژوهش از اصول شیمی سبز و مواد زیست سازگاری همچون ژلاتین بهره گرفتیم که هیچ سمیت و خطری از فرآوری تا مصرف برای افراد یا محیط زیست ندارد، ادامه داد: بر این اساس در این پژوهش، محلول‌های کلوئیدی با پایداری بسیار بالا و عمر قفسه بیش از 100 روز با موفقیت فرآوری شد و مورد آزمون‌های مشخصه‌یابی قرار گرفت. همچنین با کاهش ابعاد نانوذرات، از مقدار مصرفی نقره بسیار کاسته شد که علاوه بر افزایش خاصیت آنتی باکتریال به دلیل کاهش ابعاد، منجر به کاهش قیمت تمام شده آن نیز می‌شود.

این محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر با بیان اینکه افزایش عمر قفسه محصولات ضدعفونی کننده بر پایه نقره، یک مزیت عالی برای صاحبان صنایع است، گفت: در روش بکارگرفته شده در این پژوهش نانو ذرات نقره با ابعاد کمتر از 5 نانومتر از یک روش مبتکرانه، ارزان و آسان تهیه شد که نسبت به روش‌های متداول برتری‌های زیادی دارد.

وی تاکید کرد: در ابتدا مطالعات گسترده‌ای در خصوص انواع پایداری و خصوصیات و سازوکار عمل پایدارسازهای نانوذرات نقره انجام گرفت؛ روش‌های مختلف سنتز نانوذرات نقره مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند و از آن میان روش نوظهور «تالنز» جهت ادامه کار پژوهش انتخاب شدند.

به گفته وی، ادغام روش «تالنز» با اصول شیمی سبز و بکارگیری مواد زیست سازگار، منجر به تهیه محلول کلوئیدی نانوذرات نقره با پایداری بالا شد.

جعفری انتخاب مواد زیست سازگار را چالش مهمی در این پژوهش ذکر کرد و ادامه داد: همچنین، قیمت و در دسترس بودن این ماده، از دیگر عوامل مهم در انتخاب این ماده بوده است و درنهایت با بررسی‌های گسترده، ژلاتین و مالتوز جهت پایدارسازی و احیای یون‌های نقره به نانوذرات نقره مورد استفاده قرار گرفتند.

به گفته  این محقق، نانوذرات نقره خواص منحصر به فردی از خود نشان می‌دهند و در این پژوهش، خواص آنتی باکتریال و ضد ویروسی و ضد قارچی مطرح بود که کارکرد آن را در حوزه‌های پزشکی و مهندسی پزشکی قرار می‌دهد. علاوه بر آن خواص اپتیکی نانوذرات نقره، بکارگیری آنها را در حسگرهای نوری و مدارهای الکترونیکی چاپی میسر می‌کند.

وی در خصوص آینده این پروژه، گفت: در حال حاضر، ایده بکارگیری نانوذرات نقره در زخم پوش‌ها متداول و تجاری‌سازی شده است و این پژوهش در راستای بهبود و تسهیل این صنعت بوده است. اما بکارگیری نانوذرات نقره در تشخیص زودهنگام بیماری‌های ژنتیکی و بکارگیری آنها در حسگرهای اپتیکی در دست بررسی است.

مجری طرح با اشاره به ویژگی‌های این پروژه، خاطر نشان کرد: در این طرح، ضمن معرفی یک روش بسیار کارآمد و با بهره وری بالا و ارزان جهت فرآوری نانوذرات نقره، ذراتی با پایداری بالا تهیه شد، بدون آنکه از هیچ ماده پایدارساز یا احیاکننده سمی استفاده نشد و ذرات به دست آمده در ابعاد زیر 5 نانومتر برای بیش از 100 روز پایداری خود را حفظ کردند.

وی با بیان اینکه این پژوهش در مدت زمان 14 ماهه به نتیجه رسید، گفت: روش تالنز یک روش متداول برای تهیه فیلم‌های نقره است، اما بکارگیری این روش جهت فرآوری نانوذرات تازه و نوظهور است.

جعفری بهره‌وری بسیار بالا، زیست سازگاری عالی، ارزان و سریع و تکرارپذیری بالا را از مزیت‌های اصلی این طرح عنوان کرد.

جعفری با اشاره به کاربردهای پروژه گفت: محلول‌های کلوئیدی نانوذرات نقره در زخم پوش‌ها، جراحات سوختگی و عفونی، ضدعفونی کردن تجهیزات پزشکی و پیشگیری از بیماری‌های  قارچی کاربردهای متنوعی دارند.

بر اساس این گزارش، این پروژه با راهنمایی دکتر سهیلا سلحشور کردستانی، در دانشگاه امیرکبیر به نتیجه رسیده است.