ترمز سفته بازی در فرابورس کشیده شد؟

در گذشته نیز این وضعیت برای شرکت‌هایی همچون پتروشیمی ممسنی یا اوره لردگان را در بازار پایه شاهد بودیم و سهامدارانی که چنین سهم‌های غیرشفافی را در بازار پایه توافقی می‌خرند، باید رویه گذشته چنین شرکت‌هایی را مرور کنند.

این در حالی است که برخی منتقدان عملکرد متولیان فرابورس معتقدند نوسان 10 درصدی قیمت سهام در بازار پایه توافقی، اقدام منطقی و صحیحی نبود، چراکه در وضعیت قبلی این بازار دست‌کم شرایط نرمال‌تری به منظور دریافت اطلاعات و عدم دستکاری قیمت‌ها صورت می‌گرفت.

به طور کلی وظیفه ناظر بازار سهام، ورود به موقع و کاربردی به موضوع شفافیت اطلاعاتی در بازار سرمایه است، در حالی که به حد کفایت این اقدام تاکنون انجام نگرفته و ناظر بازار فرابورس در مقابل یک عمل انجام شده در بازار پایه قرار گرفته است. به طوری که با وجود نوسان حدود هفت برابری قیمت سهام برخی شرکت‌های این بازار در یک یا دو هفته اخیر، ناظر بازار سهام نتوانسته تحرکی بموقع و عملی از خود نشان دهد و عنان کار را از دست داده است.

سهم‌های کوچک بازار هم‌اکنون با اقبال نوسان گیران مواجه شده‌اند، در حالی که سهم‌های بنیادی و بابنیه بازار از جمله گروه معدنی‌ها یا بانک‌ها به دلیل اقدام‌های سلبی و مقررات پیچیده از چشم خریداران سهام افتاده‌اند.

نتیجه چنین اقدام‌هایی سرخوردگی سرمایه‌گذاران جدید و در نهایت شائبه دستکاری قیمت سهام می‌شود.

از این رو به دلیل این که قدرت برخورد در وقت مناسب از سوی نهاد ناظر بازار سرمایه صورت نمی‌گیرد، چنین رخدادهایی در جامعه تشدید و منجر به تخریب وجه بازار سرمایه می‌شود.

این اقدام‌ها در نهایت باعث شد معاون عملیات و نظارت بازار فرابورس از الزام شرکت‌های کارگزاری برای اخذ امضا پای بیانیه ریسک از سوی معامله‌گران بازار پایه خبر دهد.

بهنام محسنی در این باره گفته است: پیش از الزام امضای بیانیه ریسک در کارگزاری‌ها، بارها بر این نکته که معامله در بازار پایه با ریسک همراه است تاکید شده و در واقع وجود ریسک در معاملات سهام و حق‌تقدم خرید سهام در بازار پایه فرابورس ایران موضوع جدیدی نیست.

بهنام محسنی با بیان این که سرمایه‌گذاران بازار پایه «ب» و «ج» تا روز 31 اردیبهشت و حدود یک ماه برای امضای فرم پذیرش ریسک معاملات سهام و حق‌تقدم خرید سهام در بازار پایه فرابورس ایران فرصت دارند، گفت: قرار نیست پیش از فرا رسیدن این موعد دسترسی مشتریان آنلاین مسدود شود.

محسنی با تاکید بر این که دسترسی هیچ یک از معامله‌گران آنلاین مسدود نشده، افزود: تاکنون حدود 80 درصد از سرمایه‌گذاران بازار پایه از طریق سیستم‌های شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات برخط مراجعه و به تأیید بیانیه به‌صورت آنلاین اقدام کرده‌اند و حتی به مراجعه حضوری نیاز نبوده است.

وی در پاسخ به این پرسش که اگر شخصی برای پذیرش ریسک اقدام نکند چه اتفاقی خواهد افتاد، یادآور شد: اگر تا 31 اردیبهشت سرمایه‌گذاری موفق به تأیید بیانیه چه به صورت الکترونیکی و چه حضوری نشود همچنان می‌تواند معامله کند و تنها دسترسی آنلاین این‌گونه سرمایه‌گذاران مسدود خواهد شد که پس از مراجعه حضوری به کارگزاری و پذیرش ریسک، مجدد امکان معاملات آنلاین را خواهند داشت.

محسنی در پاسخ به شایعات مطرح شده درخصوص توقف نمادها تاکید کرد: نمادی قرار نیست به دلیل موضوع بیانیه ریسک متوقف شود ضمن آن که فرابورس وضعیت و جایگاه کنونی هر شرکت را هم از طریق کدال به عموم و هم از طریق نامه به تمامی ناشران بازار پایه اعلام کرده است و توقف و انتقال نمادهای مشمول به بازار «ج» طبق اعلام قبلی همان 31 مرداد خواهد بود.

به گفته وی آشنایی با مقررات، به سرمایه‌گذاران امکان معامله می‌دهد تا نسبت به حقوق و تعهدات خودآگاهی و پذیرش کامل داشته باشند که امکان این آشنایی از طریق بیانیه یادشده فراهم شده است.

محسنی با بیان این که معاملات بازار پایه هم‌اکنون به تعادل رسیده و صف‌های خرید و فروش از بین رفته است، یادآور شد: کارگزاری‌ها تا پایان اردیبهشت‌ماه زمان دارند این بیانیه را به امضای سرمایه‌گذاران دو تابلوی پایه «ب» و «ج» برسانند.