وعدههای اقتصادی نامزدها نشان میدهد که مهمترین و اساسیترین دغدغه این روزهای مردم، اقتصاد است. در طول سالهای گذشته هر دولتی که سر کار آمده با شعار ریشه کردن فقر پا به میدان گذاشت، اما در عمل، مشکل فقر و معیشت مردم کمتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اینکه مقام معظم رهبری در بیانات اخیرشان نیز به صراحت اعلام کردند که رویکرد دولت بعدی باید در راستای حمایت از قشر ضعیف باشد، به سراغ کارشناسان اقتصادی رفتیم و مصادیق و راهکارهای حمایت از اقشار ضعیف را از آنان پرسیدیم.
یارانه ثروتمندان حذف شود
دکتر مرتضی افقه، استاد اقتصاد در این باره میگوید: سه قوه کشور برای کاهش فقر در جامعه باید تلاش کنند و شرایطی فراهم شود که کسب درآمد توسط افراد صورت گیرد. به بیان بهتر، بستر کسب و کار باید در وضعیتی باشد که افراد، علاقهمند به ایجاد شغل و کارآفرینی باشند.
وی افزود: آمار بیکاری در کشور نشاندهنده وضعیت بد اقتصادی است و برای رفع معضل بیکاری و همچنین حمایت از قشر ضعیف باید برای افراد کارهایی در نظر بگیریم که بتوانند با یک شغل خانواده خود را اداره کنند.
افقه با بیان اینکه پرداخت یارانه برای همه افراد جامعه تبعات زیادی به دنبال دارد، اظهار کرد: حمایتهایی مانند پرداخت یارانه تنها برای افرادی است که قادر به کار کردن نبوده یا در سن کار نیستند. همچنین افراد معلول و خانوارهای تکسرپرست باید از این یارانه برخوردار شوند اما اکنون به همه افراد پرداخت میشود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه سیاستگذاریهای غلط سه دهه گذشته باعث مشکلات امروز اقتصادی است، تصریح کرد: مشکل مالیات سالهاست اقتصاد کشور را با مشکل همراه کرده و یارانهای که امروز پرداخت میشود باید از این راه تأمین شود.
وی تاکید کرد: یکی از راههای حمایت از قشر ضعیف میتواند پرداخت بیمههای بیکاری و درمانی باشد. اکنون کشور از طریق فروش نفت اداره میشود در حالیکه این پول باید صرف سرمایهگذاری در کشور شود.
افقه گفت: سیاستهایی که برای کشور تجویز میشود باید به کاهش فاصله طبقاتی منجر شود نه اینکه طبقه جدیدی را به وجود بیاورد.
بسته حمایتی تعریف شود
دکتر وحیـد شقاقــیشهـری، اقتصاددان هم در این باره به خبرنگار ما گفت: توانمند کردن با پرداخت یارانه نقدی و اعطای مسکن ارزانقیمت برای قشر ضعیف میتواند بخشی از مشکلات این دهک را حل کند.
وی با بیان اینکه تأمین حداقل معیشت برای خانوادههای کمدرآمد، راهکار دیگری برای حمایت از قشر ضعیف است، افزود: در اقتصاد اسلامی هدف تأمین معیشت خانوار است و دولتها باید برای دهکهای پایین درآمدی، بستههای حمایتی در نظر بگیرند.
شقاقیشهری ادامه داد: البته حمایت از اقشار ضعیف و متوسط باید متفاوت باشد، اما اکنون یارانهای که پرداخت میشود برای فقیر و غنی است و تبعات منفی دارد.
وی تاکید کرد: بیمه، آموزش، بهداشت، یارانه و خدمات درمانی از جمله حمایتهایی است که میتواند برای اقشار کمدرآمد مفید و مؤثر باشد. در جامعه اسلامی، قشر فقیر باید به حداقل برسد. موضوع دیگری که در این زمینه حائز اهمیت است، اعطای مسکن استیجاری به مدت محدود خواهد بود. بهطوریکه اقشار کمدرآمد در خانههایی که دولت به آنها با مبلغ کمی اجاره میدهد سکونت داشته باشند تا بتوانند در طول این مدت، وضعیت درآمدی خود را بهبود بخشند.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه تنها دهکهای پایین جامعه باید یارانه نقدی دریافت کنند،تصریح کرد: یارانه افراد ثروتمند و اقشار متوسط باید قطع شده و در بخشهای سلامت و آموزش هزینه شود. در این شرایط هم سلامت جامعه تضمین میشود و هم آگاهی مردم افزایش مییابد.
بخش خصوصی را جدی بگیریم
دکتر عباسعلی ابونوری، کارشناس اقتصادی هم به خبرنگار ما گفت: اگر بخواهیم واقعا قشر کارگر را در نظر بگیریم و از آنها حمایت کنیم، باید زمینه سرمایهگذاری برای بخش خصوصی فراهم شود.
وی اضافه کرد: زمانی که سرمایهگذار، امنیت نداشته باشد قطعا پول خود را در سیستم بانکی قرار میدهد و از آن بهره خواهد برد، اما در صورت اطمینان کسب سود در تولید، این سرمایه به بخش تولید کشور هدایت خواهد شد. اکنون در سیستم دولتی افرادی مشغول به کارند که اگر آنها بیکار شوند، بهرهوری بخش دولتی افزایش مییابد.
ابونوری با بیان اینکه حمایت از سرمایهگذاری، حمایت از کارگر است ادامه داد: برای عملی شدن این کار بخش خصوصی باید جدی گرفته شود، اما همچنان دولت بزرگ در اقتصاد معضلی اساسی به حساب میآید. افزایش بهرهوری و درآمد ملی با بزرگ بودن دولت امکانپذیر نیست و باعث میشود پدیده 40 درصدی بیکاری پنهان بهوجود بیاید. به طوری که افرادی در بدنه دولت هستند، اما کارایی و بهره وری لازم را ندارند.
وی با اشاره به اینکه سرمایهگذار برای تولید نیاز به کارگر دارد، گفت: در طول سالهای گذشته بخش خصوصی خیلی جدی گرفته نشد، اما نیاز سرمایهگذار در مرحله اول ثبات شرایط سیاسی است که اکنون تا حدی محقق شده،ولی وضعیت اقتصادی هنوز شرایط را برای ورود فراهم نکرده است.
برنامه نامزدها برای حمایت از فقرا
میرسلیم: برای مبارزه با فقر آمدهام. رفع مساله اشتغال جوانان برای دولت من در اولویت قرار خواهد داشت. باید راهکاری ارائه شود تا سرمایهگذاریها در خانههای مجلل را به ساختمانهای ارزان مناسب برای زوجهای جوان اختصاص دهیم.
جهانگیری: یکی از اقدامات مهم دولت آینده، مقابله با فقر است. برای بیکاران باید برنامههای توانمندسازی به کار گیریم. برای بهبود وضعیت فقر همچنین باید اقتصاد کشور رونق بگیرد تا بتوان اقدامات لازم را انجام داد.
روحانی: اجرای طرح کارورزی برای اشتغال جوانان طی صد روز با نام کاج را در دستور دولت دوازدهم داریم.
رئیسی: در جهت حمایت از جوانان، وام ازدواج به 20 میلیون تومان افزایش مییابد. یارانه سه دهک کمدرآمد را با همین منابع موجود سه برابر افزایش خواهیم داد و با این کار میتوان فقر مطلق را ریشهکن کرد.
قالیباف: 10 درصد جمعیت کشور در فقر مطلق هستند و گرسنه میخوابند. برای بیکاران کارانه 250 هزار تومانی لحاظ خواهیم کرد و یارانه نقدی مردم به 150 هزار تومان افزایش خواهد یافت.
هاشمیطبا: از آنجا که یارانه به اقشار غنی و فقیر بهصورت یکسان توزیع میشود، بیسرپرستان و معلولان و محرومان ما همچنان دچار مشکلات جدی هستند. طبیعی است که بحث اشتغال، خدمات و توزیع باید همراه با این مساله باشد.