عطاء اله آیت اللهی روز سه شنبه در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار ایران اکونومیست خاطر نشان کرد: بانک ها بخشی از نظام اقتصادی کشور هستند و ابزاری برای تامین منابع مالی محسوب می شوند، بنابراین بار اصلی اقتصاد کشور بر دوش آنان است.
وی با تاکید بر بانک محور بودن اقتصاد ایران تصریح کرد: بانک ها در اقتصاد ایران نقش کلیدی دارند و کمتر طرح و پروژه کلانی در کشور وجود دارد که بانکی در آن مشارکت نداشته باشد.
وی گفت: بانک ها برای احداث واحدهای تولیدی و سرمایه در گردش باید اقدام به تامین منابع مالی کنند و به همین دلیل فشار زیادی به نظام بانکی وارد می شود.
مدیر عامل بانک کار آفرین تصریح کرد: بانک ها ظرفیت لازم را برای تامین مالی طرح ها و پروژه های مختلف را ندارند و بنابراین طبیعی است که آهنگ و فعالیت های مولد و توسعه گرا کند می شود و اهداف مد نظر اقتصاد تحقق پیدا نمی کند.
وی در خصوص فعالیت های بانک کار آفرین در زمینه های مختلف اقتصادی کشور گفت: بانک کار آفرین از معدود بانک هایی در کشور است که صرفا کار بانکداری می کند.
آیت اللهی افزود: بانک کار آفرین تاکنون بیش از 80 درصد سپرده های مردم را تسهیلات پرداخت کرده و به همین خاطر در فعالیت های بنگاه داری و دیگر بخش های غیر بانکی حضور ندارد.
وی افزود: این بانک تاکنون تلاش کرده است که در جذب منابع موفق عمل کند تا بتواند آن ها را در قالب تسهیلات در اختیار دیگران قرار دهد.
** چالش جذب منابع بانکی در سال ۹۵
آیت اللهی با بیان این که، بانک ها در سال ۹۵ با چالش هایی همچون جذب منابع رو به رو بودند، اظهار داشت: شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی در سال جاری برای سپرده ها نرخ دستوری تعیین کردند و از طرف دیگر دولت اوراق مشارکت با نرخ های بالاتر از نرخ مصوب شورای پول و اعتبار منتشر کرد که این اوراق وارد بورس شد و با نرخ بالای ۲۵ درصد معامله شدند.
وی افزود: در این شرایط بانک ها باید منابع مردم را جذب و بر اساس نرخ مصوب شورای پول و اعتبار به مردم سود پرداخت می کردند، در حالی که در بازار، اوراق دولت با نرخ های بالاتری وجود داشت و طبیعی است که سپرده گذاری در بانک ها تحت این شرایط مورد استقبال مردم واقع نمی شود.
آیت اللهی گفت: در چنین شرایطی برخی بانک ها تخلف کرده و با نرخ های بالاتر اقدام به جذب منابع می کنند، اما بانک های منضبط و قانونمند تحت فشار خروج منابع قرار می گیرند و نمی توانند منابع جدیدی جذب کنند.
وی تاکید کرد: به همین دلیل بانک های قانونمند با مشکل مواجه می شوند و ارایه تسهیلات با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار برای آنها بسیار سخت و دشوار خواهد بود.
آیت اللهی با اشاره به این که، شرایط رقابتی نامناسبی در نظام بانکی کشور در زمینه جذب منابع فراهم شده است، افزود: این شرایط به ضرر بانک ها و نظام بانکی کشور است، اما واقعیتی است که وجود دارد و باید فکری به حال این وضعیت کرد.
وی با بیان این که، بانک ها عمدتا برای کسب سود ایجاد شده اند، تصریح کرد: بانک یک موسسه اقتصادی و شرکت سهامی عام محسوب می شوند که سهامدار دارد و به همین خاطر باید به دنبال کسب سود بیشتر و منافع سهامداران خود باشد، اما این شیوه نرخ گذاری دستوری، کار را برای آن ها سخت می کند.
وی با اشاره به این که، عملکرد بانک ها در سال ۹۵ تحت تاثیر این فشارها قرار داشته است، افزود: بانک کار آفرین به دلیل ساختار سالمی که از گذشته برای آن پایه ریزی شده بود، توانست از زمان تاسیس و حتی در زمان تحریم ها بانک سوددهی باشد و کمترین تخلف را انجام دهد.
آیت اللهی گفت: سال ۹۵ برای همه بانک ها و از جمله بانک کارآفرین سال بسیار سختی بود، اما با مدیریت و درایت صورت گرفته، این بانک توانست منافع سپرده گذاران و سهامداران خود را حفظ کند.
** چشم انداز مثبت اقتصاد در سال 96
مدیر عامل بانک کار آفرین در خصوص وضعیت اقتصادی کشور و نظام بانکی در سال آینده نیز تصریح کرد: با اقداماتی که از سوی مدیران اقتصادی کشور اندیشیده شده است، امیدواریم که سال ۹۶ سال خوبی برای نظام بانکی کشور باشد.
وی اظهار امیداوری کرد که، با تداوم رشد اقتصادی در سال آینده و دوری از آشفتگی اقتصادی و اقداماتی که برای بهبود اقتصاد کشور انجام خواهد شد، بانک ها نیز با یک مدیریت منطقی به رشد و بالندگی برسند و بتوانند به اقتصاد کشور کمک کنند.
** گسترش ارتباطات بین المللی با تداوم برجام
آیت اللهی در خصوص دستاوردهای اجرای برجام برای نظام بانکی کشور گفت: پس از اجرای برجام، گشایش های خوبی برای نظام بانکی کشور به وجود آمد، از جمله این که ارتباطات بین المللی بین بانکی افزایش یافته است.
وی با اشاره به این که، تحریم های اعمال شده از سوی آمریکا و کشورهای غربی به مرور اجرایی شد و پس از اجرای برجام نیز باید به مرور زمان برداشته شود، افزود: انتظار کاذب از اجرایی شدن یک روزه توافق برجام منطقی نیست و باید پذیرفت که برداشته شدن تحریم ها نیز به یک باره ممکن نیست.
وی در خصوص عملکرد بانک کار آفرین در دوران تحریم ها گفت: سوئیفت بانک کار آفرین در زمان تحریم ها نیز مسدود نبود و این بانک با تعداد محدودی از بانک های خارجی کار می کرد، اما با اجرایی شدن برجام این فعالیت ها گسترش یافته و در حال حاضر با تعداد زیادی از بانک های خارجی در تعامل هستیم.
مدیر عامل بانک کار آفرین افزود: در زمان تحریم ها، این بانک با حدود ۱۰ بانک خارجی و به صورت محدود کار می کرد، اما امروز با بانک هایی از اروپا و آسیا در ارتباط هستیم و کمتر کشوری وجود دارد که در آن کارگزار نداشته باشیم.
وی با اشاره به این که، بانک کار آفرین در سال ۹۵ بیش از سه میلیارد دلار گشایش اعتبار داشته است، اظهار داشت: در حال حاضر ارتباطات بین المللی برای گشایش اعتبارات اسنادی، حواله ها و برات ها به سهولت انجام می شود و عملکرد بانک کار آفرین در این زمینه در سال 95 نسبت به سال ۹۴ دو برابر شده است.
** تحقق کامل بانکداری الکترونیک
آیت اللهی در خصوص اجرای بانکداری الکترونیکی در بانک کار آفرین گفت: این بانک ۱۰ سال پیش پیش با تهیه سیستم(Core banking) از خارج و بومی سازی آن، بانکداری الکترونیکی را آغاز کرده است.
وی با بیان این که، بانکداری امروز دنیا به سمت ارایه هر چه بیشتر خدمات الکترونیکی حرکت می کند و شعب بانک ها دیگر نقش سابق را در جذب مشتریان ندارند، افزود: به همین دلیل، بانک کارآفرین مرکز آموزش کارکنان خود را اسفند ماه جاری تاسیس کرد تا با آموزش مستمر و به روز کارکنان از تحولات بانکداری روز عقب نماند.
** بهینه سازی شعب در دستور کار مسئولان بانک
آیت اللهی با اشاره به این که، بانک کار آفرین ۱۰۷ شعبه در سراسر کشور دارد گفت: مسئولان بانک به این نتیجه رسیده اند که با اجرایی شدن کامل بانکداری الکترونیک دیگر نیازی به افزایش تعداد شعب مانند سابق وجود ندارد.
وی اظهار داشت: بحث توسعه شعب در برنامه کاری این بانک قرار ندارد و به همین دلیل جا به جایی و بهینه سازی شعب در راستای افزایش کارایی در دستور کار قرار دارد.
وی با بیان این که، استراتژی بانک کار آفرین از زمان تاسیس تاکنون، بانکداری کلان بوده است افزود: این بانک از همان ابتدا به دنبال اجرای بانکداری خُرد نبوده است.
** تسهیلات ۴۰ درصدی به بخش صنعت و معدن
مدیر عامل بانک کار آفرین در خصوص تسهیلات ارایه شده این بانک نیز گفت: بانک کار آفرین تاکنون ۴۰ درصد تسهیلات خود را به بخش صنعت و معدن اختصاص داده است.
وی خاطر نشان کرد: بانک کارآفرین به صنایع بزرگی همچون خودرو، فولاد، پتروشیمی، هتل داری و گردشگری اعتبارات زیادی پرداخت کرده است.
وی افزود: بانک کار آفرین سال هاست که در طرح های توسعه ای کارخانه های بزرگ کشور نیز مشارکت دارد و به میزان مورد نیاز، تسهیلات در اختیار آنان قرار می دهد.
** وضعیت ممتاز بانک کار آفرین در بورس
آیت اللهی در خصوص حضور بانک کار آفرین در بورس نیز گفت: سهام این بانک در بورس اوراق بهادار تهران با 260 تومان بالاترین قیمت را در بین گروه بانک ها در اختیار دارد.
وی افزود: همیشه برای سهام بانک کارآفرین صف خرید وجود داشته است و به همین دلیل سهامداران بانک کمتر سهام خود را عرضه می کنند.
وی با اشاره به این که، بانک کار آفرین تاکنون سودده بوده است، افزود: بانک با تمام تلاش به دنبال حفظ منافع سهامداران است و سهامداران نیز از عملکرد بانک راضی بوده و از آن حمایت می کنند.
** بدهی معوق شبکه بانکی
مدیر عامل بانک کار آفرین در خصوص بدهی معوق بانک ها نیز گفت: شبکه بانکی همواره مطالبات معوقاتی داشته و دارد، اما بانک هایی که در ارایه تسهیلات دقت عمل بیشتری انجام می دهند، مشکلات کمتری در این زمینه دارند و خوشبختانه بانک کار آفرین در سیستم بانکی کشور از جمله بانک هایی است که دارای کمترین معوقات است.
** حمله غیرمنصفانه به بانک ها
مدیر عامل بانک کار آفرین در خصوص حمله برخی از اشخاص به عملکرد بانک ها خاطر نشان کرد: عمده بانک های کشور در چارچوب و ضوابط نظام بانک مرکزی با صداقت و سلامت مشغول به کار هستند، اما در این شرایط سخت اقتصادی از سوی برخی افراد مورد هجمه قرار می گیرند که این موضوع منصفانه نیست.
وی تاکید کرد: در گذشته وقتی مسئولان به سفرهای استانی می رفتند، وعده های زیادی می دادند و وقتی از آن ها سوال می شد که منابع آن را از کجا پرداخت کنیم، می گفتند بانک ها باید تسهیلات بدهند.
وی افزود: مسئولان دولت قبل تصور می کردند که بانک ها مخزن عظیم و تمام نشدنی از پول و ثروت در اختیار دارند که هر چه برداشت کنند، نه تنها از میزان آن کاسته نمی شود، بلکه افزایش هم می یابد.
آیتاللهی گفت: در حال حاضر ۵۰ درصد دارایی های بانک ها قفل شده است که این میزان یا معوقات است و یا دارایی های است که امکان فروش آن وجود ندارد.
وی خاطر نشان کرد: بانک کار آفرین از دولت مطالبه زیادی ندارد، اما برخی بانک ها از دولت مطالباتی دارند که به جای آن دارایی دریافت می کنند و به همین خاطر بانک ها با نیمی از سرمایه خود کار می کنند.
** شفاف سازی صورت های مالی بانک ها
آیت اللهی در خصوص شفاف سازی صورت های مالی بانک کار آفرین نیز اظهار داشت: صورت های مالی بانک ها باید شفاف باشد تا هر زمان که لازم بود به مراجع مربوطه ارایه کنند، چرا که بانک ها امانت دار مردم هستند و شفافیت مالی لازمه کار بانک هاست.
وی افزود: صورت های مالی بانک کار آفرین همیشه با شفافیت در اختیار مراجع و سهامداران قرار داده شده و سال هاست که این بانک رتبه اول را در شفافیت مالی در اختیار داشته است.
** افتخارات بانک کارآفرین
آیت اللهی گفت: بانک کار آفرین تاکنون جوایز زیادی در زمینه مدیریت و عملکرد خود دریافت کرده است که از جمله آن ها کسب رتبه نخست در میان شرکت های برتر ایرانIMI-100)) در شاخص بازدهی فروش طی چند سال اخیر بوده است.
وی افزود: خوشبختانه بانک کار آفرین در سال جاری علاوه بر شاخص بازدهی فروش موفق به کسب رتبه نخست در شاخص بهره وری کل در میان بانک های کشور شده است.
وی گفت: کسب تندیس بلورین هفتمین دوره مدیریت مالی ایران نیز از افتخارات دیگر بانک کارآفرین بود که اسفند ماه سال جاری موفق به کسب آن شد.
مصاحبه از مجید کریمیان