نظر کلی شما درباره شرایط بخش صنعت در سال 1395 چیست؟
سال 95 با توجه به این که در گذشته اقتصاد راکدی داشتیم بخش صنعت شرایط بهتری را تجربه کرده است، دولت هم با ارائه تسهیلات، کمک شایانی به تولیدکنندگان کرد. در این دوره همه مسئولان و دست‌اندرکاران با درنظر گرفتن قوانین توانستند نقش آفرینی داشته باشند.
شما فکر می‌کنید تمام پیش‌بینی‌ها برای صنعت ایران محقق شده است؟
این که بگوییم تمام پیش‌بینی‌ها محقق شده، معمولاً منطقی و کارشناسی نیست ولی لازم به یادآوری است با توجه به رکود فعلی آنچنان که باید نتایج موردنظر حاصل نشده است. به این دلیل که رکود باعث جلوگیری از گردش آزاد نقدینگی در جامعه و تولید می‌شود و در واقع همانند سدی در برابر اقدامات قرار می‌گیرد. پس آن انتظاراتی که از اقدامات سال 95 برای صنعت ایجاد شده بود، برآورده نشد و نتیجه ملموسی دریافت نشده است. اما اگر بخواهیم منصفانه نگاه کنیم بازهم نسبت به گذشته بهتر بوده است.
نظر شما درباره دستاوردهای برجام در بخش صنعت چیست؟
درباره دستاوردهای برجام لازم است درنظر داشته باشیم این مورد هم همانند خود تحریم‌هاست. به این ترتیب که تحریم‌ها در ابتدا تأثیر قابل ملاحظه‌ای در اقتصاد ایران نداشت؛ اما رفته رفته با توجه به مانع‌تراشی و کارشکنی غربی‌ها برخی صنایع مثل خودروسازی و صنعت نفت یا دیگر صنایع با چالش مواجه شدند و هزینه تولیداتشان افزایش یافت. بنابراین برجام هم نمی‌تواند یکشبه یا حتی یکساله نتیجه قابل ملاحظه‌ای برای اقتصاد و صنعت ایران ایجاد کند. به همین منظور اگر به دنبال دستاوردهای واقعی برجام هستیم لازم است تا سال آینده صبر کنیم چون نتایج واقعی در آن دوره مشخص خواهد شد.
فکر می‌کنید مهمترین دستاورد برجام برای صنعت ایران چیست؟
مهمترین دستاورد برجام این بوده است که ارتباط رودررو میان تولیدکنندگان ایرانی و خارجی ایجاد شد.
عوامل مهم و تاثیرگذار در این زمینه چیست؟
پس از اجرایی شدن برجام، سایه سنگین انتخابات بحث‌برانگیز آمریکا بر دستاوردهای آن کاملاً محسوس شد. این درحالی است که تاثیرگذاری انتخابات آینده خود ایران در شرایط صنعتی نیز غیرقابل انکار است. به این ترتیب اگر هم قرار بود در زمینه رفت و آمد هیات‌های تجاری، گشایشی ایجاد می‌شد این دو عامل مانعی برای دستیابی به نتایج واقعی آنها شد و اغلب نتایج و دستاوردها به بعد از نتایج انتخابات ایران منوط خواهد شد.
به رفت و آمدهای هیات‌های تجاری اشاره کردید آیا این هیات‌ها برای صنایع ما حاصلی داشتند؟
رفت و آمد هیات‌های تجاری بیشتر عاملی برای ایجاد نشاط در صنایع بزرگی مثل نفت شده است. به این ترتیب که این صنایع بزرگ قبل از تحریم‌ها ارتباطات گسترده تجاری داشتند ولی به دلیل تحریم‌ها این ارتباط قطع یا کمرنگ شده بود. پس از اجرایی‌شدن برجام، قراردادهای گذشته دوباره جریان یافت و باعث بروز نشاط در این بخش‌ها شده است. این درحالی است که در دیگر بخش‌های صنعتی همان طور که قبلاً نیز اشاره شد باید منتظر باشیم تا سال آینده کم‌کم نتایج مشخص شود.
عملکرد صنعت در بازارهای بین‌المللی ایران نیز زیاد قابل توجه نیست، نظر شما در این باره چیست؟
یکی از عواملی که باعث شده کمتر شاهد بروز نشاط در صنایع مختلف کشورمان باشیم موضوع رکود اقتصادی در دیگر کشورها و همچنین ریاضت‌های اقتصادی در برخی بازارهای صادراتی ایران بوده است. به همین دلیل زیاد نتایج مثبتی به دست نیامده است.
مهمترین مشکل صنایع ایران برای جذب سرمایه‌های خارجی را چه می‌دانید؟
بروکراسی اداری و پیچیده بودن قوانین حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بازار ایران یکی از مهمترین مشکلات جذب سرمایه‌های خارجی است، به این ترتیب که در اغلب کشورها خارجی‌های علاقه مند به سرمایه‌گذاری با مراجعه به یک دفتر یا یک سازمان (پنجره واحد) تمام مراحل کارشان را انجام می‌دهند اما در کشورما پیچیده بودن قوانین و همچنین موازی‌کاری‌های موجود باعث می‌شود حتی در برخی موارد در میانه راه سرمایه‌گذاران از خیر حضور در بازار ایران بگذرند. این شرایط باعث شده تا سرمایه‌گذاران خارجی ضمانت‌نامه‌هایی از مسئولان بخواهند که موجب مشکلاتی شده است.
شما درباره وضعیت صنعت در سال 1396 چه برآوردی دارید؟
درباره سال 1396 با توجه به رکود فعلی امروز و موارد سیاسی (انتخابات) مقداری صنعت ایران تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت و به نوعی می‌توان گفت در نیمه ابتدایی سال آینده اتفاق خاصی ایجاد نمی‌شود و اگر دولت آینده بتواند آرامش سیاسی را به جامعه بازگرداند قطعاً روبه رشد حرکت خواهیم کرد.
فکر نمی‌کنید توسعه بازارهای صادراتی در این زمینه تاثیرگذار باشد؟
قطعاً، به اعتقاد من تنها راه موفقیت صنعت ایران دستیابی به بازارهای صادراتی و اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است.
