نباید جامعه مد و لباس مورد اتهام قرار بگیرد

به گزارش ایران اکونومیست؛ سیدرضا صالحی امیری در مراسم اختتامیه ششمین جشنواره مد و لباس فجر بیان کرد: بنا داشتم درباره موضوع تخصصی پدیده مد و مدگرایی که چند سال قبل روی آن کار کرده‌ام، صحبت کنم اما به دلیل زمان کوتاهی که داریم چند موضوع را مطرح می‌کنم. قبل از هر چیز باید از شهدای انقلاب و جنگ تحمیلی یاد کنم که فردا در کشور ما روز شهید است و همه ما که امروز در کمال امنیت و با صلح و سازش زندگی می‌کنیم، بی شک مدیون انسان‌هایی هستیم که در این جغرافیا برای دفاع از امنیت و استقلال این مملکت جنگیدند و خون خود را برای تداوم جامعه اهدا کردند.

او ادامه داد: مسئله مد و لباس در ایران دوره‌های مختلف تاریخی را به همراه داشته است. چند تحول اساسی بعد از مشروطیت در یک سال گذشته شکل گرفته و تحولات مدرنیته موجب تحولات اجتماعی و تحولات اجتماعی، تغییرات سبک زندگی را به همراه داشته است که از جمله آن مد و لباس است. این تحولات ابتدا از حوزه لباس مردان شروع و لباس زنان را هم تحت تاثیر قرار داد. طبقه اشراف‌زاده جامعه که طبقه خاصی محسوب می شدند، تحت تاثیر این پدیده بودند.

تغییرات زبانی جدی‌تر از لباس است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: مدگرایی مسئله جدی جامعه نبوده؛ به خصوص صاحب‌نظران این مجموعه می دانند که مسئله مد در دنیای غرب تحت تاثیر سیاست بدن است که از جمله آن مد و پوشش در جامعه است. در واقع مد جزو متغیرهایی است که در سیاست های جامعه محسوب می‌شود. در ذیل گفتمان بدن پدیده لباس شاخصه آن است. در ۴ دهه گذشته به دلیل تغییرات و تحولات مد نیز معنا و مفهوم جدیدی پیدا کرده است. سرعت این تغییرات زیاد است و تغییرات هنجاری، ارزشی و زبانی آن در جامعه جدی محسوب می‌شود. حتی تغییرات زبانی جدی‌تر از لباس است که به آن کمتر پرداخته می‌شود.

او اضافه کرد: در سال ۱۳۳۵ که اولین سرشماری صورت گرفت ۷۲% جامعه روستایی و ۲۱% شهری بودند اما در سرشماری اخیر ما شاهد معادلات معکوس هستیم. زیرا طی نیم قرن تحولات سنگینی در جامعه به وجود آمده که مهم‌ترین آن جمعیت بوده است. پیام مجموع این تغییرات سبک زندگی ایرانی بوده است. حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی حوزه مد و لباس است و طبق آماری که به من داده‌اند ۷۲ مرکز علمی در حوزه دوخت لباس و پوشاک فعال هستند. مسئله جدی این است که ما نیازمند ساز و کاری ملی با رویکرد عقلانی در این مسئله هستیم.

رویکرد ولنگاری را نفی می‌کنیم

صالحی امیری با بیان این که ما رویکرد ولنگاری را نفی می‌کنیم، توضیح داد: رویکرد عقلانی متناسب با رویکرد ایرانی را تبلیغ می‌کنیم. نباید تلاش کرد ذائقه غربی در جامعه تبلیغ  و تزریق شود. بلکه باید تلاش کنیم الگوهای ملی را تبلیغ و اغناءگرانه با جامعه برخورد کنیم. هر نوع رفتار تحریک‌آمیز به ناکجاآباد منجر می‌شود. تاریخ نشان داده است با تهدید و ولنگاری به نتیجه نمی‌رسیم. جامعه ایران در بطن خود دارای ارزش‌های اخلاقی است و همچنان آخرین و مهم‌ترین کانونی که افراد جامعه به آن پناه می‌برند، خانواده است.

توصیه وزیر ارشاد به طراحان لباس

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: آمارها نشان می‌دهند بیش از ۹۹% مردم جامعه ما موحد هستند و مبانی جامعه ما بسیار قوی است. جامعه ایران از جوامع بسیار مهم و نادر در کره خاکی است و ما حق نداریم این افراد را تهدید یا به آنها انگ وارد کنیم، زیرا که این امر ناشایست است. توصیه من به طراحان لباس این است که مسئله نیازسنجی، تولید بر مبنای اخلاقگرایی و هنجارمندی را در نظر بگیرند زیرا وقار ایرانی در لباس ایرانی است.

او ادامه داد: برخی از مورخان سابقه لباس و لباس پوشیدن را ۶ هزار سال تلقی می‌کنند. همه دوران‌ها از زمان ماد گرفته تا اشکانیان و غیره از یک سبک لباس پیروی می‌کردند. بنابراین حتماً مبنای عمل ما در چهار نکته نیازسنجی، ذائقه‌سنجی، اخلاق‌گرایی و هنجارمندی باشد. مجموعه مد لباس در این سال‌ها تلاش زیادی کرده و امسال طراحان زیادی در این جشنواره شرکت کرده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که جامعه به شدت به تنوع‌گرایی علاقه‌مند است. لباس، مد و مدگرایی نباید هویت اسلامی را خراب کند. هویت یعنی آن چیزی که بن مایه حیات جامعه است. آن چیزی که به عنوان عناصر تداوم بخش جامعه نام می‌بریم، هویت است. ما در عروسی و در عزا پوشش خاص خود را داریم. در واقع لباس در ایران نشان‌دهنده انتقال پیام و خودش یک رسانه است.

او افزود: لباس نباید تفاخر و تحقیر ملی را به همراه داشته باشد. ما نباید به عنوان مصرف‌کننده باشیم و تنها الگوی مصرف را تبلیغ کنیم. بین لباس، اخلاق و هویت شاخصه‌های متفاوتی وجود دارد. اگر بناست جامعه اخلاقی داشته باشیم، جامعه امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز به فضیلت دارد. لباس نباید موجب اشاعه بیکاری در جامعه شود. سالیانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر تقاضای کار دارند و دولت توانایی اشتغال برای ۷۰۰ هزار نفر را دارد. حوزه مد و لباس می‌تواند بخش زیادی از این بیکاران را تحت پوشش قرار دهد. این امر موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی می‌شود. پس کار شما با این موضوع رابطه مستقیم دارد.

صالحی امیری اظهار کرد: لباس باید با خانواده نیز ساز و کار داشته باشد، زیرا مهم‌ترین ویژگی خانواده ایرانی باوقار بودن است. خانواده در درون خود محور اخلاق و محبت است. ایجاد یک نوع شکاف و دوگانگی یکی دیگر از بحث‌هایی است که باید در مدیریت فرهنگی به آن توجه کرد. لباس نباید موجب گسترش شکاف طبقاتی در جامعه شود. عده‌ای تلاش می‌کنند تا از طریق لباس تفاخر خود را مطرح کنند. من معتقدم مسئله پوشش، مد و سبک زندگی باید از نهاد آموزش و پرورش آغاز شود. شما اگر به کشورهای توسعه‌یافته نگاه کنید متوجه می‌شوید لباس در سبک زندگی آنها تا چه اندازه تاثیرگذار است. برای مثال لباس بچه‌ها در مدارس کشور ژاپن الگوی بسیار ساده‌ای دارد. الگوی ساده مسئله‌ای است که باید در نهاد آموزش و پرورش و قبل از آن مهدکودک به آن توجه شود.

او افزود: صداوسیما و رسانه‌ها نیز باید در این زمینه کمک کنند تا طراحان بتوانند با یکدیگر رقابت کنند. صداوسیما باید به میدان بیاید و با فعالیت در این حوزه موجب شود تا ما بازارهای همسایه را نیز تصاحب کنیم. یکی از دغدغه‌های جدی من شبکه‌های مجازی است. شبکه‌های اجتماعی باید مراقبت شوند که مخدوش‌کننده سبک زندگی نباشند. در یکی از مجموعه‌ها یک میلیون و ۵۰۰ کانال فعال است و برخی از این کانال‌ها بیش از ۲ میلیون مخاطب جذب کرده‌اند. ما نیازمند یک برنامه جامع حداقل ۱۰ ساله در حوزه مد و لباس هستیم و نمی‌توانیم هر سال برنامه جدیدی را طراحی کنیم اما می‌توانیم یک الگوی ثابت را داشته باشیم.

او اضافه کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهادهای دیگر باید یک سخن را برای جامعه مخاطب داشته باشند زیرا تکثر نهادها مخاطب را دچار اغتشاش می‌کند. من معتقدم حجم فرصت‌های ما بیشتر از آسیب‌هاست. هنگامی که ما از زاویه اخلاقی نگاه می‌کنیم جامعه ما اخلاق‌محور است و نسبت به بدی‌ها واکنش نشان می‌دهد. بنابراین ما نباید جامعه را بدنام کنیم.

در ادامه این مراسم که شامگاه ۲۱ اسفندماه در تالار وحدت برگزار شد، حمید قبادی، دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس بیان کرد: فردا روز ملی شهید است و ما در سایه‌سار خون شهدا کار می‌کنیم. پس چه خوب است عهد ببندیم که در مسیر خون شهدا قرار بگیریم و به منویات مردم و جامعه پاسخ دهیم و در جهت حفظ اهداف مردم کار کنیم. حدود ۱۱۰ برگزیده در این دوره از جشنواره داریم.

مد دولتی نمی‌شود

سومبات هاکوپیان یکی دیگر از سخنرانان مراسم اختتامیه ششمین جشنواره مد و لباس بود که گفت: در واقع من خودم را به این جمع تحمیل کرده‌ و می‌خواستم صحبتم را مقابل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بازگو کنم اما وزیر ارشاد عذر داشت و باید به دلیل حضور در یک برنامه دیگر سالن را ترک می‌کرد. البته آقای صالحی امیری به من گفت، تو هر چه بگویی من قبول دارم حالا باید دید تا چه اندازه حرف ما را قبول دارند.

این تولیدکننده ادامه داد: آقای وزیر قشنگ صحبت کردند. اولین مسئله‌ای که برای مد و لباس به وجود آمد، وقار بود که من نیز به آن اشاره کرده‌ام. ما هیچگاه دچار بی بند و باری نشدیم ولی آن چه موجب شد مسئولان درباره مد و لباس صحبت کنند موضوع بی بند و باری بوده است. مسئولان به جای آن که طراحان را آموزش و پرورش دهند و بیشتر هدایت کنند، آنها را به ترویج کننده فرهنگ مبتذل متهم کرده‌اند.

صحبت‌های هاکوپیان که با تشویق زیاد حاضران در مراسم روبه‌رو شده بود، افزود: مسئولیت آن چه از محصولات خارجی در ویترین‌ها دیده می‌شود، بر عهده دولتمردان است. برنامه مدونی که وزیر فرهنگ و ارشاد از آن صحبت کرده‌اند، توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تدوین شده است. زمانی که آقای هرندی وزیر فرهنگ و ارشاد بودند، من گفتم که مد دولتی نمی‌شود. هرگاه شما مد را منحصر دولت قرار دهید، در کشاکش سیاست محکوم به مردن است. همه کسانی که در این جا جمع شده‌اند، روزگار سختی را گذرانده‌اند. من خواهش می‌کنم به بخش خصوصی اطمینان کنید. بخش خصوصی که بدنه جامعه است در خدمت شماست. مملکت‌داری تخصص شما و مملکت‌آرایی تخصص ماست.

در حوزه مد و لباس کارهای زیادی پیش رو داریم

علی مرادخانی، معاون فرهنگی وزارت ارشاد نیز در پیام تصویری که در این مراسم پخش شد، بیان کرد: قطعا در حوزه مد و لباس کارهای زیادی را در پیش رو داریم. موضوع لباس به عنوان کارآمدترین مبحثی است که بشر با آن سر و کار دارد. اگر به استقلال فرهنگی و اقتصادی فکر کنیم، باید به نمادها توجه کرد. اولین نمادها و مهم‌ترین آن لباس است که ما با آن روبه‌رو هستیم و در این زمینه رسالت بزرگی بر عهده مد و لباس است. وزارت ارشاد با تمام قوا از طراحان پشتیبانی خواهد کرد تا کار خود را به نحو احسن انجام دهند.

در حاشیه این مراسم بسیاری از افرادی که در جایگاه خبرنگاران حضور داشتند، میهمانان جشنواره مد و لباس بودند و حتی بچه کوچک را هم با خود آورده بودند. به همین دلیل سر و صدای زیادی که ایجاد می‌کردند موجب اختلال در کار خبرنگاران می‌شد.

تعداد زیادی از برگزیدگانی که اسم آنها خوانده می‌شد، یا در سالن حضور نداشتند یا شخص دیگری به جای آنها برای دریافت جوایز به روی صحنه می‌آمد. همچنین حضور افراد ایستاده در اطراف سالن موجب اختلال در رفت‌وآمد می‌شدند و هنگامی که برگزیدگان باید خودشان را به صحنه برسانند، حضار مجبور بودند چند دقیقه صبر کنند.

همچنین حضور بازیگران برای اعلام اسامی نفر اول برگزیده یکی دیگر از نکات جدیدی بود که به تقلید از جشنواره فیلم فجر در جشنواره مد و لباس نیز صورت گرفته بود. به همین دلیل یکی از برگزیدگان هنگامی که به روی صحنه آمد با حسام نواب صفوی در مقابل حضار شروع به انداختن عکس سلفی کرد.

میلاد کی‌مرام، لیلا اوتادی، حسام نواب صفوی، مهدی امینی‌خواه، مریم معصومی، شراره رخام، حمید جبلی، فریبا متخصص، جمشید گرگین، افسانه چهره‌آزاد از جمله هنرمندانی بودند که برای اعلام نفرات برگزیده به روی صحنه آمدند.

برگزیدگان ششمین جشنواره مد و لباس

در بخش مانتوی اجتماع، رتبه اول به سمیه مختاری‌فرد، رتبه دوم نوشین پورسلطان و رتبه سوم به غزل ترکی شریف آبادی و رعنا مدبر تعلق گرفت. همچنین محبوبه علی‌بلندی شایسته تقدیر شناخته شد.

رتبه دوم در بخش چادر به رقیه اعتقادی و رتبه سوم به میترا کاکاوند اختصاص یافت. فاطمه منصوری و موسسه هنری اطلس‌پوشان ممتاز صدف نیز شایسته تقدیر شناخته شدند.

در قسمت مانتوی مجلسی رتبه اول به محبوبه علی‌بلندی، دوم به ژاله مباشر و سوم به فاطمه زراعت‌پیشه اختصاص یافت. رحیمه جعفری و غزال بهمنی نیز شایسته تقدیر شدند.

در بخش پوشش سر هم رتبه سوم به طور مشترک به شرکت موژان نگار پارسیان و مریم قلی‌زاده اختصاص یافت. در این بخش کسی شایسته دریافت رتبه اول و دوم شناخته نشد.

در بخش مانتو مشاغل هم رتبه اول به الهه رضایی و زهرا نصیری و رتبه دوم به فریبا یوسف‌پور تعلق گرفت.

در بخش مانتوی کاربردی رتبه اول به محمدرضا ملک‌شاهی و دوم به یوسف اسماعیلی تعلق گرفت. سمیه هنروری هم شایسته تقدیر شد.

در بخش لباس اجتماع آقایان، حمید و سعید عظیمی فمی تفرشی شایسته تقدیر شناخته شدند.

در بخش لباس کاربردی آقایان هم شاهرخ جعفری، بنیامین اسلامی و مرجان صدرالعلمایی شایسته تقدیر شدند.

در بخش لباس اجتماع کودک و نوجوان نیز رتبه دوم به پوشاک بهشتی کودک و نوجوان سندس تعلق گرفت و نازلی معصومیان و حمید یوسفی هم شایسته تقدیر شدند.

در بخش لباس مجلسی کودک و نوجوان هم رتبه سوم به نرگس محسن درویش اختصاص یافت.

همچنین از قمر امامی، مینو پدرام و صدیقه پاک بین به عنوان پیشکسوتان حوزه مد و لباس تقدیر شد.

طناز سعیدی رتبه اول، ژیلا پرویزی میلانی دوم و کینوش معماری رتبه سوم در بخش طرح های اولیه زیورآلات را به خود اختصاص دادند و انوشه سادات مهدوی و زهرا بابایی شایسته تقدیر شدند.

در بخش طرح های سه بعدی زیورآلات هم محمد آزادی احمدآبادی رتبه اول، فرانک نوری دوم و آرزو جعفری رتبه سوم را کسب کردند و سمیرا فاتحی و خورشید جولایی شایسته تقدیر شدند.

در بخش طرح‌های ساخته شده زیورآلات هم فهیمه نوری دهنوی رتبه اول، بنفشه هستی دوم و امیرحسین دلبری رتبه سوم را از آن خود کردند و ابوالفضل رحیمی و علیرضا صادقی شایسته تقدیر شدند.

در بخش طراحی پارچه رتبه اول به نگین فرامرزی، دوم به الناز گشتاسب و سوم به انیس ایمری تعلق گرفت. سحر محمدعلی رستم آبادی و تینا اصغرپور ماسوله هم شایسته تقدیر شدند.

در بخش کیف رتبه اول به ساغر علیزاده، دوم به امید مولودی و سوم به فهمیه فدایی راد اختصاص یافت.

در بخش کفش هم رتبه اول از آن داریوش جعفری، رتبه دوم علیرضا جعفری و سوم حمید صادقی شد. حسن خدادادی و فاطمه اصغری سلیمانی هم شایسته تقدیر شدند.

در بخش پایان نامه دوره کاشناسی رشته طراحی لباس رتبه اول به الهه رضایی، دوم به زهرا خیروشر و سوم به فرنوش احمدی و مژده بختیاری تعلق گرفت. مرجان شمسی خانی و زرین حسن زاده هم شایسته تقدیر شدند.

در بخش پایان نامه کارشناسی ارشد هم سمیه خلیلیان رتبه اول، افسانه دادخواه دوم و سحر ایازی یزدی رتبه سوم را از آن خود کرد. همچنین پریا تنها، سمیه اکبرنیا و مهدیه محمدی خجسته نیز شایسته تقدیر شدند.

در بخش طرح های پژوهشی هم سجاد سرایانی و فائزه عظیم زاده اردبیلی شایسته تقدیر شدند.

در بخش مقالات تخصصی هم رتبه اول به علی اکبر مرآتی، دوم به زیبا آرون و سوم به مریم غریب حسینی و شهناز نایب زاده تعلق گرفت. زهرا میرزایی و ابوالفضل داوودی هم شایستته تقدیر شدند.

در بخش مقامات میانه رشته هم رتبه اول به حسین مهربانی فر و دوم به بهار هاشمیان و صدرالدین طاهری تعلق گرفت.

الهام میرکمالی، پیام زین العابدینی، اطهم زرغام، شمسی کاکاوند و اصغر فهیمی فرد شایسته تقدیر شدند.

در بخش پایان نامه کارشناسی در رشته طراحی پارچه هم رتبه اول به مریم آشتیان، دوم به مهرنوش روحی و سوم به مهسا شهبال اردبیلی اختصاص پیدا کرد.

در بخش مسابقه زنده طراحی ویژه لباس اجتماع بانوان رتبه اول به گروه هگمتانه سیدسعید فاضل زاده همدانی، فاطمه خلجی جو، اکبر خدابندلو یگانه و رتبه دوم به گروه داوین، رتبه سوم به سیاه و سفید تعلق گرفت. موسسه عالم تاج و ساتین کویر یزد هم شایسته تقدیر شدند.

در بخش لباس آقایان نیز رتبه اول به  سودابه شاه کمان، علی کردانی و جعفر عنایت حبیب اختصاص پیدا کرد، رتبه دوم به گروه مرسانا از کرمانشاه و رتبه سوم به گروه کیدی از تهران تعلق گرفت. گروه لیلین از کرمانشاه هم شایسته تقدیر شدند.

در بخش مسابقه زنده طراحی در حوزه محصولات عفاف و حجاب هم رتبه اول به مهران هنرمند نجف آبادی، آفتاب قنبری و زهره تمیمی، رتبه دوم به گروه لیلین و سوم به گروه نیکونگاران پوش از ایلام اختصاص یافت.

در بخش مطبوعات و خبرگزاری ها در قسمت نقد، مقالات تحلیلی و سرمقاله از جواد حسینی نصر و حمید باباوند، در بخش خبر، مصاحبه، گزارش و مقاله از زهره نیلی خبرگزاری مهر، الهه رفیع نژاد خبرگزاری فارس و زهرا ایرجی خبرگزاری ایلنا تقدیر شد. همچنین عطیه پژم خبرگزاری هنر آنلاین افشین حسینخانی و مجید فراهانی راد نیز شایسته تقدیر شناخته شدند.

فضه سادات حسینی، مبینا نصیری و مژده لواسانی به عنوان مجری های برگزیده رادیو و تلویزیون شناخته شدند. شبکه ۲ هم شبکه برتر تلویزیونی شناخته شد. در میان شبکه‌های استانی مرکز کردستان، شبکه برگزیده معرفی شد.

رادیو گفت‌وگو به عنوان به عنوان رادیوی برگزیده و اداره کل خبر رادیو به عنوان بخش برگزیده معرفی شدند.

همچنین از برنامه «غیر محرمانه» و«چه کسی مرا بیکار کرد» به عنوان برنامه‌های شایسته تقدیر تلویزیونی و برنامه «زنده‌باد زندگی» به عنوان برنامه تلویزیون برتر معرفی شدند.

انتهای پیام