به گزارش ایران اکونومیست؛ با افزایش ظرفیت تولید گاز طبیعی ایران به ویژه با بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی و افزایش تولید گاز از این میدان مشترک به بیش از ۵۰۰ میلیون مترمکعب در روز، به تدریج سهم فرآورده‌های نفتی در سبد سوخت و انرژی کشور در حال صفر شدن است.
امسال با بهره برداری از پنج فاز جدید پارس جنوبی شامل فازهای ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ در مجموع، ظرفیت تولید گاز طبیعی از این میدان مشترک به بیش از ۵۰۰ میلیون مترمکعب رسیده که پیش بینی می‌شود با تکمیل و راه اندازی بخش‌های باقی مانده این پنج فاز، در مجموع ظرفیت تولید گاز ایران از پارس جنوبی به رقم بی سابقه ۵۵۰ تا ۵۷۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش یابد.
از سوی دیگر همزمان با افزایش ظرفیت تولید گاز، مصرف انواع فرآورده‌های نفتی در سبد سوخت و انرژی کشور رو به کاهش بوده؛ به طوری‌که امسال سهم فرآورده نفتی در تامین سوخت مایع نیروگاه‌های برق و صنایع عمده به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است.
علاوه بر این، با توجه به افزایش ظرفیت تولید گاز پارس جنوبی، از سال آینده عملا مصرف سوخت مایع به ویژه چهار فرآورده نفتی و سوخت حرارتی شامل گازوئیل حرارتی، نفت کوره، نفت سفید و گازمایع در کشور متوقف می‌شود.
بر اساس آمارهای رسمی، از ابتدای فروردین ماه تا ۱۹ اسفند ماه امسال در مجموع حدود ۹۳ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در بخش نیروگاهی و صنایع عمده کشور مصرف شده؛ به طوری‌که در این مدت، فقط در بخش نیروگاهی حدود ۳۳ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مصرف شده است.
در بخش صنایع عمده هم، با وجود توقف واردات گاز طبیعی از ترکمنستان و وقوع دو حادثه در پارس جنوبی؛ اما از ابتدای امسال تاکنون حدود ۳۳ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مصرف شده که مصرف گاز در صنایع و نیروگاه‌های کشور یک رکورد جدید در طول یکصد سال گذشته تاکنون، به شمار می‌رود.
در مجموع از ابتدای امسال تاکنون، بیش از هفت میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی در دو بخش نیروگاهی و صنایع عمده بیشتر از مدت مشابه پارسال مصرف شده و عملا با افزایش تولید گاز پارس جنوبی، گاز طبیعی این فازها جایگزین انواع فرآورده نفتی همچون نفت کوره و گازوئیل شده است.
این درحالی است که پیش بینی می شود در مدت باقیمانده از سال ۹۵ هم، در مجموع نزدیک به ۱۰۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در نیروگاه‌های برق، صنایع عمده و غیر عمده کشور مصرف شود.
رکورد صادرات فرآورده نفتی شکست
همزمان با ثبت رکورد جدید گازرسانی به صنایع و نیروگاه‌ها به پشتوانه افزایش تولید و بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی، امسال ایران با یک ظرفیت مازاد تولید فرآورده های نفتی روبرو شد و عملا این ظرفیت مازاد روانه بازارهای جهانی و منطقه‌ای شده است.
عباس کاظمی، معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با بیان اینکه هم اکنون ظرفیت صادرات فرآورده‌های نفتی ایران به حدود ۵۰۰ میلیون بشکه در روز رسیده؛ اما متوسط صادرات از ابتدای امسال تاکنون ۴۵۰ هزار لیتر بوده است، گفت: پیش بینی می شود با توجه به افزایش تولید گاز و جایگزینی این حامل انرژی پاک به جای فرآورده های نفتی، سال آینده ظرفیت صادرات سوخت مایع کشور به حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد.
بنابراین، با احتساب میانگین قیمت ۵۰ دلاری برای سبد فرآورده‌های نفتی صادراتی ایران شامل گازوئیل، نفت کوره، گاز مایع، نفتای سبک و سنگین و نفت سفید (متوسط قیمت اعلام شده در بازارهای فوب خلیج فارس، خلیج مکزیک و سنگاپور) درآمد فروش روزانه فرآورده‌های نفتی ایران در سال ۹۵ به حدود ۲۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار رسیده است.
از سوی دیگر در سال ۹۵، حدود ۱۶۵ میلیون بشکه فرآورده نفتی توسط ایران به بازارهای جهانی و منطقه‌ای به ویژه کشورهای منطقه پاسفیک صادر شده که مجموع درآمد صادراتی حدود هشت میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود که به طور قطع، با احتساب درآمد حاصل از صادرات میعانات گازی این رقم تا مرز ۲۰ میلیارد دلار قابل افزایش خواهد بود.
پیش بینی می‌شود با بهره برداری کامل از پنج فاز جدید پارس جنوبی با ظرفیت تولید روزانه ۱۵۰ میلیون مترمکعب گاز شیرین، از سال آینده با افزایش عرضه گاز طبیعی مصرف انواع سوخت مایع در سبد سوخت و انرژی متوقف شود و صرفا بنزین و گازوئیل در بخش ناوگان حمل و نقل کشور مورد استفاده قرار بگیرد.
این درحالی است که بر اساس برنامه تعیین شده در سطح شرکت نفت، پس از بهره برداری کامل از پنج فاز جدید پارس جنوبی شامل ۱۷ تا ۲۱ پارس جنوبی، سال آینده هم پنج فاز دیگر شامل ۱۳، ۱۴، ۲۲ تا ۲۴ پارس جنوبی قرار است در مدار بهره برداری قرار بگیرند که این افزایش تولید، منجر به ایجاد مازاد تولید گاز طبیعی برای نخستین بار در ایران خواهد شد.
