ابلاغ دستورالعمل جدید نحوه‌ احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ ای مدیران مؤسسات اعتباری

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، عملکرد صحیح و قانونمند مؤسسات اعتباری در گرو وجود مدیرانی است که ضمن داشتن شایستگی‌ها و صلاحیت‌های عمومی از قبیل حُسن شهرت و امانتداری، دارای صلاحیت تخصصی از جمله دانش و تجربه کافی برای اداره امور مؤسسه اعتباری نیز باشند.
 
با همین نگاه، قانونگذار در تبصره ۴ ماده ۹۶ قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مصوب جلسه مورخ ۱۵ دی ماه ۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی، انتخاب مدیرعامل و هیات مدیره بانک‌های دولتی را منوط به صدور مجوز صلاحیت حرفه‌ای آنان از سوی بانک مرکزی عنوان می‌کند؛ همچنان‌که سابقاً به موجب قوانین و مقررات مربوط از جمله قانون اجازه تأسیس بانک‌های غیردولتی مصوب سال ۱۳۷۹، تصدی‌ سمت‌های مدیریتی در بانک‌های یاد شده را به تأیید صلاحیت داوطلبان توسط بانک مرکزی مشروط دانسته بود.
 
بر همین اساس، وفق تبصره ۳ ماده ۹۶ قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران این حق و تکلیف را یافت تا بر اساس مقررات قانونی، نسبت به سلب صلاحیت حرفه‌ای و لغو مجوز و محکومیت متخلفین فعال در حوزه پولی به پرداخت جریمه اقدام کند؛‌ همچنین در قانون یادشده تصریح شده بود که در صورت سلب صلاحیت حرفه‌ای اعضای هیأت مدیره و مدیران عامل بانک‌ها و مؤسسات اعتباری توسط بانک مرکزی، اشخاص فوق‌الذکر از مسئولیت مربوطه منفصل شده و ادامه تصدی آنان، مصداق عنوان مجرمانه‌ای تحت عنوان «در حکم دخل و تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال عمومی» است.
 
عنایت دارند؛ با توجه به مراتب فوق و در راستای اجرای تکالیف مقرر در مقرره‌های پیش‌گفته، «دستورالعمل احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره مؤسسات اعتباری» در سال ۱۳۹۰، طی بخشنامه‌ی شماره ۱۳۷۵۹۳‏/۹۰ مورخ ۱۵ شهریورماه ۱۳۹۰، به شبکه‌ بانکی کشور ابلاغ شد و البته پس از آن مشمول اصلاحات و الحاقات موردی نیز شد.
 
متعاقباً در «آیین‌نامه نحوه تأسیس و اداره مؤسسات اعتباری غیردولتی» که به استناد تبصره ۲ ذیل ماده ۵ قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، تدوین و در جلسه مورخ ۲۸ دی ماه ۱۳۹۳ هیات ‌وزیران به تصویب رسید، در مواد ۵۱، ۵۲، ۵۳، ۵۹ و ۶۰ و همچنین ماده ۹۵ بر لزوم تأیید صلاحیت مدیران مؤسسات اعتباری غیردولتی و اعمال ضمانت اجراهای انتظامی و کیفریِ‌ تخلف‌کنندگان از قوانین و مقررات مُهر تأکید زده‌ شد.
 
با این حال با توجه به تجربیات حاصل از اجرای چندین ساله «دستورالعمل احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره مؤسسات اعتباری» و اخذ ملاحظات و نظرات اصلاحی و تکمیلی در این خصوص، بازنگری کلی در دستورالعمل یادشده در دستور کار قرار گرفت و نهایتاً اصلاحیه دستورالعمل موصوف در بیست و نهمین جلسه مورخ ۲۶ دی ماه سال جاری کمیسیون مقررات و نظارت مؤسسات اعتباری بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مطرح و مورد تصویب قرار گرفت.
 
اهم نکات و ویژگی‌های اصلاحیه دستورالعمل مزبور که نسخه‌ای از آن به پیوست ایفاد است، عبارتند از:
 
** تبیین دقیق و کامل شرایط عمومی، فردی و تخصصی لازم برای تصدی سمت‌های مدیریتی در مؤسسه اعتباری با لحاظ کلیه‌ی قوانین و مقررات لازم‌الاجرا؛
 
** تبیین کامل ترتیبات رسیدگی از مرحله ابتدایی دریافت مدارک داوطلبان تصدی سمت‌های مدیریتی و نحوه رسیدگی به آن‌ها تا نحوه امتیازدهی و میزان امتیازات؛
 
** تشریح ترتیبات اداری مشتمل بر اعضای «کمیسیون احراز و سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیران مؤسسات اعتباری»، کیفیت مصاحبه و مفاد آن و ترتیبات پس از مصاحبه به منظور تعیین امتیاز مکتسبه‌ی داوطلب؛
 
** بیان ترتیبات سلب صلاحیت حرفه‌ای مدیران مؤسسه اعتباری؛
 
** وضع ضمانت اجراهای دقیق و مناسب انتظامی برای متخلفین و سایر موارد.
 
در خاتمه، خواهشمند است دستور فرمایند، انتخاب اشخاص برای تصدی سمت‌های مدیریتی مندرج در دستورالعمل یا تمدید دوره تصدی ایشان و همچنین اقدامات لازم‌الاجرا توسط آن بانک‏‏/ مؤسسه اعتباری غیربانکی در صورت سلب صلاحیت حرفه‌ای اشخاص مزبور، مطابق با مفاد این دستورالعمل صورت پذیرد.‏