برنامه ایران برای عرضه محصولات پتروشیمی در بورس دالیان چین

علییرضا سلطانی نژاد روز دوشنبه درباره عرضه محصولات پتروشیمی در بازارهای خارجی از طریق بورس کالا، افزود: بازار عمده محصولات پتروشیمی ایران، کشورهای چین و هند هستند که می توان برای عرضه محصولات در آنها برنامه ریزی کرد.
مدیرعامل بورس کالا ادامه داد: ما اقدام به اولویت بندی محصولات برای عرضه در بورس های خارج کرده ایم که نخستین آنها، قیر است و محصولات پتروشیمی در جایگاه بعدی قرار گرفته اند.
سلطانی نژاد اضافه کرد: بر این اساس، روی برخی محصولات خاص مانند «پی.وی.سی» و «پلی اتیلن» ها متمرکز شده ایم تا خریداران آنها را در خارج از کشور شناسایی کرده و برای عرضه آنها برنامه ریزی کنیم.

وی درباره برنامه عرضه محصولات پتروشیمی در بورس دالیان چین نیز گفت: قرار است در جلسه هایی که با مسئولان چینی خواهیم داشت، جزئیات توافق ها را نهایی کنیم.
مدیرعامل بورس کالا افزود: با توجه به این که در تولید محصولات پتروشیمی، یک تولیدکننده برتر در منطقه هستیم در نظر داریم بازار مشتقه (غیرنقدی) را در بخش محصولات پتروشیمی ایجاد کنیم.
وی اضافه کرد: به عنوان نمونه قصد داریم برای «پی.وی.سی» ابزار مشتقه را به سرعت راه اندازی کنیم اما مشکل اینکه بازار نقد قوی برای این محصولات شکل نگرفته است.
مدیرعامل بورس کالا با یادآوری اینکه بازار نقد قوی، بازاری است که هر روز باید در آن کشف قیمت انجام شود، ادامه داد: شکل گیری بازار نقد قوی در بخش پتروشیمی و سپس بازار مشتقه، به نفع تولیدکندگان بالادستی محصولات پتروشیمی در بورس کالاست.
سلطانی نژاد با بیان اینکه شکلگیری بازار نقد قوی و بازار مشتقه حتی به سود مخالفان عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالاست، گفت: اکنون چین در نرخ گذاری بسیاری از محصولات پتروشیمی، نقش تعیین کننده دارد اما تاکنون در ایران به دلیل کارشکنی ها، این امکان وجود نداشته است.
وی بیان داشت: برای ایجاد بازار مشتقه، ابتدا باید بازار نقد قوی ایجاد شود، اما اصلا در ایران نمی گذارند که بازار نقد قوی شکل بگیرد؛ یک روز می گویند فروش به صورت اختیاری شود و روز بعد موضوع دیگری مطرح می کنند.

مدیرعامل بورس کالا درباره کارشکنی های پیش روی عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا نیز گفت: پارسال 18 میلیون تن محصول پتروشیمی صادر شده در حالی که میزان عرضه در بورس کالا 2.8 میلیون تن معامله بوده است.
سلطانی نژاد با بیان اینکه برخی ادعا می کنند بورس کالا مانع فعالیت و صادرات پتروشیمی است، افزود: کمتر از یک ششم محصول صادراتی پتروشیمی در بورس کالا عرضه و بقیه توسط شرکت های پتروشیمی صادر شده است.
وی یادآور شد: معلوم نیست بورس کالا در کجای کار اختلال ایجاد کرده که آنها اعتراض می کنند؛ برخی به هر دستاویزی متوسل می شوند تا محصولات پتروشیمی را از بورس کالا خارج کنند.
مدیرعامل بورس کالا با بیان اینکه همراهی همه افراد و دینفعان، لازمه ایجاد بازار نقد و مشتقه قوی است، گفت: برای بازار مشتقه باید هر روز از بازار نقد قیمت گرفت، اما اگر بازار نقد شفاف و قوی نباشد، امکان این موضوع وجود نخواهد داشت.

 ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی ایران اکنون حدود 63 میلیون تن در سال است که طبق برنامه تا پایان برنامه ششم توسعه به بیش از 120 میلیون تن افزایش می یابد.
با وجود اینکه ایران پس از عربستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده محصولات پتروشیمی منطقه به شمار می رود، نتوانسته نقش تعیین کننده ای در تعیین قیمت های جهانی و منطقه ای داشته باشد، حتی به دلیل رقابت مخرب شرکت های ایرانی در بازارهای جهانی برخی کشورها مانند هند و ترکیه قوانین ضد دامپینگ علیه محصولات پتروشیمی ایران وضع کرده اند.
عرضه محصولات پایه مانند محصولات پتروشیمی در بورس کالا، سبب شفافیت معاملات شده و جلوی انحصار و رانت را می گیرد.
در ماه های اخیر، مذاکراتی میان بخش بالادستی و پایین دستی صنعت پتروشیمی برای کارایی بیشتر عرضه محصولات در بورس کالا و روان شدن معاملات انجام شده است.