پراید، این خسته 22 ساله جاده های ایران ، حالا معلوم نیست چه زمانی حکم بازنشستگی اش را دریافت خواهد کرد. وقتی آمد نماد ثروت طبقه ای بود که پیکان را دیگر به رسمیت نمی شناخت و کسی تصور نمی کرد به سرعت عمر پیکان با ورود طوفانی پراید به پایان برسد و پیکان برای همیشه در موزه ها جا خوش کند اما شد آنچه تصور نمی شد تا حالا این چرخ های پیکان باشد که با جای جای جاده های ایران خو گرفته است.
پرتیراژترین خودروی تولیدی ایران که تابلودار اعتراضات کاربران فضای مجازی بود ، حالا در حالی نفسی به راحتی می کشد که خودروهای تازه ای در راهند، خودروهایی با استانداردهای روز دنیا. سرنوشت پر فراز و نشیب پراید اما هنوز جذابیت های لازم و کافی برای مرور دارد.
اگر پیکان نمادی برای نشان دادن عقب ماندگی های صنعت ایران بود،پراید تابلو دار بحران گرانی در دولت دهمی بود که رییسش نیز تلاش کرد گرانی پراید را بنوازد تا تورم بالا در کشور را وقتی از عبارت "پراید کیلویی چند" بهره برد تا نشان دهد خود نیز معترض وضع موجود است . استفاده از عبارت گرانی به جای پذیرفتن نرخ بالای تورم یکی از اقداماتی بود که در تمام این سال ها از سوی مقامات دولت دهم پیگیری می شد حال آنکه گرانی ریشه در تورم داشت، نه ریشه در گرانفروشی.
پراید اوایل دهه هفتاد با قیمتی در حدود 5 میلیون تومان راهی بازار شد. جوانانی که پیکان دهه پنجاه را در اوج ندیده بودند، پراید را دوست داشتند و ان را به نمادی از جوانی ، ثروت و موقعیت برای طبقه میانی جامعه بدل کرده بودند.
واژه پراید که در انگلیسی به معنای غرور است ، هیچ گاه با دیگر اسامی این خودرو مانند نسیم و صبا و ... جایگزین نشد و نتیجه این بود که با وجود تولید انواع مختلفی از این خودرو، این پراید بود که در محاوره کاربرد داشت.
سعید مدنی ، مدیرعامل سابق سایپا می گوید پراید وقتی آمد 5 میلیون تومان بود در حالی که حقوق کارگران به 10 هزار تومان می رسید، به این ترتیب معلوم بود که پراید 5 میلیونی آرزویی بزرگ می شود برای کسی که در سال 120 هزار تومان حقوق دریافت می کند . حالا اگر قیمت پراید با حداقل دستمزد سنجیده شود، می شود ادعا کرد قیمت این خودرو فروکش کرده است اما به هر روی هر چه باشد کسی هنوز در ادبیات اقتصادی نتوانسته است پراید 21 میلیون تومانی را هضم کند.
91، سال پرش
سال 1391 ، سال مهمی در تاریخ اقتصادی ایران است . داستان جهش آن سال تنها به پراید بر نمی گردد . طلا و سکه و دلار و گوشت و مرغ و برنج هم پرواز کردند، هر چه کالا نام داشت و با پول معاوضه می شد ، دستخوش تغییر قیمت شد و پراید هم از این چرخه بی نصیب نماند.
پراید 7 میلیون و هشتصد هزار تومانی ناگهان روی 20 میلیون تومان را در این سال دید ، اگر کسی برای دلار و سکه جوک نساخت، اما انبوهی جوک در مورد پراید و پسته خواند . حالا بار دیگر پراید نماد ثروت شده بود اما تاریخ در قالب کمدی خود را تکرار کرده بود . 17 سال پس از تولید ، ارج و قربی باقی نمانده بود و آنها که عبارت پراید 20 میلیونی را به کار می بردند ، زهر خندی چاشنی جمله شان می کردند.
حالا خودرویی که گاماس گاماس پله های قیمت را در سال های عمرش برداشته بود، ناگهان از کمتر از 10 میلیون تومان به آستانه 20 میلیون تومان در بازار رسیده بود و این ترقی ناگهانی در ذهن خیلی ها جا خوش نمی کرد.
نمودار زیر تغییرات قیمت پراید از سال 1374 تا کنون را نشان می دهد. بالاترین قیمت پراید در این نمودار از سال 1389 به بعد منظور شده است . پایین ترین قیمت پراید در سال 1389 برابر با 7 میلیون و 500 هزار تومان، در سال 1390 برابر با 7 میلیون و 800 هزار تومان و در سال 1391 برابر با 16 میلیون و 150 هزار تومان بوده است . کمترین قیمت پراید در حال حاضر در کانال 18 میلیون تومانی قرار دارد.