10 علت شناخته شده افزایش تری گلیسرید در مبتلایان به دیابت

به گزارش ایران اکونومیست؛ حدود 80 درصد از افراد مبتلا به دیابت، با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند. سطح تری گلیسرید بالا جزئی از سندرم متابولیک است؛ یعنی گروهی از اختلالات که باعث خطر ابتلا به مشکلات قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 می شود. دیگر نشانه های این سندرم عبارتند از قند خون بالا، فشار خون بالا، کلسترول خوب یا اچ دی ال پایین و چربی شکمی.

تري گليسريد، نوعي چربي موجود در بدن است. وقتي شما بيش از حد مورد نياز خود، انرژي دريافت مي کنيد (يا غذا مي خوريد)، اين کالري اضافي به تري گليسريد تبديل مي شود و در سلول هاي چربي بدن شما ذخيره مي شود.

در تست های آزمایشگاهی ناشتا، سطح تری گلیسرید طبیعی زیر 150 میلی گرم در دسی لیتر است. مرز خطر تری گلیسرید 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر است. عدد 200 تا 499 میلی گرم در دسی لیتر، سطح بالا و عدد 500 میلی گرم در دسی لیتر، سطح بسیار خطرناک تری گلیسرید را نشان می دهد.

سطوح بالای تری گلیسرید می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی و آسیب های عصبی را افزایش دهد. ارتباط بین سطوح بالای تری گلیسرید با تصلب شرائین و مقاومت به انسولین نیز شناخته شده است.

علل بسیاری برای سطوح بالای تری گلیسرید در مبتلایان به دیابت ذکر شده است که در اینجا لیستی از آنها آورده می شود:

کنترل ضعیف دیابت نوع 2: زمانی که دیابت به خوبی تحت کنترل نیست، شما به احتمال زیاد دارای سطوح بالای قند خون و انسولین در بدن هستید. انسولین به تبدیل گلوکز به گلیکوژن و در نهایت ذخیره گلیکوژن در کبد کمک می کند. زمانی که گلیکوژن بیش از حد در کبد اشباع شود، وارد جریان خون شده و منجر به افزایش چربی بدن و افزایش تری گلیسرید می شود.

مصرف کالری بیشتر: کالری اضافی از راه غذا در سلول های بدن به عنوان تری گلیسرید ذخیره می شد.

مصرف کربوهیدرات بالا: مصرف کربوهیدرات های ساده منجر به افزایش سطح گلوکز شده و از راه روده ها در داخل جریان خون جذب می شود. گلوکز اضافی می تواند منجر به افزایش تری گلیسرید گردد.

چاقی: چاقی لزوما تضمین کننده سطوح بالای تری گلیسرید نیست اما یک ارتباط قوی بین افزایش بیش از حد دور کمر و سطح بالای تری گلیسرید وجود دارد.

مقاومت به انسولین: مقادیر بالای تری گلیسیرید یکی از علایم ابتلا به مقاومت به انسولین است. بدین معنا که بدن شما نمی تواند از انسولین استفاده کند ( هورمونی که قند خون را کنترل می کند). هنگامی که انسولین نتواند عملکرد خود را انجام دهد، گلوگز وارد سلول ها نمی شود. به همین دلیل مقادیر قند خون افزایش می یابد و در نهایت موجب بروز دیابت نوع 2 می شود.

نارسایی کلیه: خطر نارسایی مزمن کلیه در مبتلایان به دیابت افزایش می یابد. نارسایی کلیوی باعث مشکلات تنظیم چربی خون و در نتیجه سطوح بالای تری گلیسرید خواهد شد. نارسایی کلیه همچنین باعث وخیم تر شدن مقاومت به انسولین می شود.

ژنتیک: مشکل بالا بودن سطح تری گلیسرید می تواند در خانواده ژنتیکی باشد. اگر اینطور باشد، اعضای خانواده تحت تاثیر رسوب چربی زرد در زیر پوست قرار می گیرند. بنا به مطالعات، سطوح کلسترول خوب یا اچ دی ال پایین و تری گلیسرید بالا، با توجه به استعداد ژنتیکی، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.

سطوح پایین هورمون تیروئید: اختلالات تیروئید به نظر می رسد شیوع بالاتری در افراد مبتلا به دیابت داشته باشند. شایع ترین اختلال، کم کاری تیروئید است. اگر شما دچار تری گلیسرید و کلسترول بالا هستید، ممکن است از کم کاری تیروئید رنج ببرید. با پزشک خود در مورد این اختلال صحبت کنید. درمان کم کاری تیروئید به کاهش سطح تری گلیسرید کمک می کند.

داروها: برخی داروها مانند قرص های جلوگیری از بارداری، استروژن ها، مسدودکننده های بتا، دیورتیک ها، استروئیدها، رتینوئیدها، مهارکننده های پروتئاز، تاموکسی فن و ... می توانند سطح تری گلیسرید را افزایش دهند. اگر شما در حال مصرف این داروها هستید با پزشک تان در مورد گزینه های جایگزین مشورت کنید.

مواد غذایی: غذاهای خاص به نظر می رسد سطح تری گلیسرید را در برخی افراد بالا ببرد. قندهای ساده، غلات فراوری شده و تصفیه شده، الکل، غذاهای پرچرب همراه با اسیدهای چرب اشباع و ترانس از این دست هستند.

چطور تری گلیسرید کاهش می یابد؟

کمتر غذا بخوريد و بيشتر فعاليت کنيد. اگر مي خواهيد تري گليسريد خود را کاهش دهيد، بايد مقدار انرژي که مي سوزانيد بيشتر از مقداري باشد که دريافت مي کنيد.

شيريني، شکلات، قند و شکر را از برنامه غذايي خود حذف کنيد. کربوهيدرات هاي پيچيده بهتر از کربوهيدرات هاي ساده مثل قند و شکر هستند. منابع غذايي کربوهيدرات هاي پيچيده شامل: نان و غلات سبوس دار، سبزي ها، ميوه ها و حبوبات است. کربوهيدرات هاي پيچيده از نظر مواد مغذي، غني هستند و داراي انواع ويتامين، املاح و آنتي اکسيدان ها هستند. قند و شکر مانند يک سم براي شماست.

مقدار و نوع چربي مصرفي خود را در نظر داشته باشيد. چربي هاي اشباع و جامد را مصرف نکنيد، مثل روغن نباتي جامد، کره، مارگارين، چربي گوشت، پوست مرغ، لبنيات پرچرب، خامه و سس مايونز. روغن هاي گياهي مايع را مي توانيد مصرف کنيد. مصرف اسيدهاي چرب امگا 3 (در ماهي و روغن تخم کتان) براي شما مفيد است.

به هيچ عنوان الکل ننوشيد، زيرا الکل خيلي سريع مقدار تري گليسريد خون را افزايش مي دهد.

ورزش، حذف سیگار، کنترل دیابت، و گفتگو با پزشک در مورد تغییراتی در مصرف داروها، از راه های کاهش موثر تری گلیسرید است.